AYM Lideri Arslan: Ferdî müracaatta avukat zaruriliği yok

dunyadan

Global Mod
Global Mod
AYM Lideri Arslan: Ferdî müracaatta avukat zaruriliği yok
Anayasa Mahkemesi Lideri Zühtü Arslan, toplumsal ve siyasal bakımdan gelişmişliğin en temel ölçütlerinden birinin temel hak ve özgürlüklerin korunması olduğunu belirterek, “Temel hak ve özgürlüklerin tesirli bir biçimde korunmadığı, halkların sistematik bir biçimde ihlal edildiği bir yerde gelişme sağlanmaz. O yüzden medeniyetin de temel kriterlerinden biri budur.” dedi.

Yozgat Barosu tarafınca Adalet Bakanlığı Yozgat İşçi Eğitim Merkezi’nde düzenlenen “Bireysel Müracaatlarda İnceleme Usulleri” temalı panele katılan Arslan, çocukluğunun bir kısmının geçtiği kentte bulunmaktan keyifli olduğunu söylemiş oldu.

Yaşama hakkından söz özgürlüğüne kadar hak ve özgürlüklerin korunmadığı yerde mutluluğun sağlanamayacağını anlatan Arslan, “İnsanın insan olarak varlığını devam ettirebilmesi, onun insanlık haysiyetine sahip olmasından dolayı temel hak ve özgürlüklerin tesirli bir biçimde korunmasına bağlıdır.” diye konuştu.

Arslan, hakları yahut özgürlükleri ihlal edilen her insanın idari ve yargısal mercilere başvurma hakkı bulunduğuna dikkati çekerek, şunları kaydetti:

“Buna biz yetkili müracaat hakkı diyoruz. 2010 Anayasa değişikliğiyle bir arada bu tesirli müracaat hakkının özel görünümlerinden biri olan ferdî müracaat hakkı hukuk sistemimize dahil edilmiştir. Bu manada ferdî müracaat, 2012 yılından itibaren yalnızca kendi başına bir hak olmanın yanında başka hak ve özgürlüklerden tesirli bir biçimde yararlanabilmenin de bir manada en tesirli aracı haline gelmiştir. ötürüsıyla tahminen hukuk tarihimizin en kıymetli ıslahatlarından biridir. Hukuk tarihimizdeki en değerli kazanımlardan biridir ferdî müracaat.”

Arslan, kişisel müracaat yoluyla insanın memnunluğunu saadetini temin eden temel hak ve özgürlüklerin korunmasının daha da kolay hale geldiğini tabir etti.

Bireysel müracaat hakkının müstakil bir hak olduğunu aktaran Arslan, “Buradan Anayasa Mahkemesi kimi tespitler yapıyor. Diyor ki ‘İdari ve yargısal mercilerin bu hakkın kullanılmasını engelleyici yahut zorlaştırıcı tavır ve davranışlardan kaçınması gerekir.’ Şayet ferdî müracaatın yapılmasını bir idari merci ya da yargısal makam zorlaştırıyorsa yahut engelliyorsa Anayasa Mahkemesi burada başka haklardan bağımsız olarak ferdî hakkın ihlalini tespit edebiliyor.” tabirlerini kullandı.

– “Bireysel müracaatta avukat zaruriliği yok”

Arslan, ferdi müracaatlarda avukat zaruriliği bulunmadığını belirterek, şöyleki konuştu:

“Avukat olmadan da şahıslar temel hak ve özgürlüklerinin, kişisel müracaat kapsamındaki haklarının ihlal edildiğini düşündüklerinde Anayasa Mahkemesine müracaat yapabiliyor lakin vekille müracaat oranı git gide artıyor. 2012 yılında ferdi müracaatın uygulamaya geçtiği birinci yılda bu oran yüzde 43’tü, geçen yıl yüzde 75 olarak gerçekleşti. Bu yıl da Anayasa Mahkemesine 95 bin ferdi müracaat yapıldı, bunun yüzde 80’i vekille yapıldı. Bu da git gide vekille yapılan müracaat sayısının arttığını gösteriyor.”

Bireysel müracaatlarda avukatların değerli rolü olduğunu aktaran Arslan, müracaat formunun doldurulmasından takip edilmesine tüm süreçte avukatların daha ihtimamlı davranması gerektiğini belirtti.

Arslan, bireylerin müracaatlarda, ihlale sebep olduğunu düşündüğü olay ve olguları sistematik bir biçimde söz etmesi ve buna ait kanıtları Anayasa Mahkemesine sunulması gerektiğini vurgulayarak, şöyleki devam etti:

“Maddi manada olay nedir, ihlale sebep olduğunu düşündüğünüz müdahale nedir, bunu bize anlatmanızı bekliyoruz. İkincisi de hukuksal manada hangi hak yahut özgürlüğünüzün niye, nasıl ihlal edildiğini açıklamanızı bekliyoruz. Hangi özgürlüğünüze müdahale edildi, niye müdahale edildi, bunları temellendirmeniz gerekiyor. Aksi takdirde müracaatların temellendirilememiş şikayet sebebi öne sürülerek kabul edilemez bulunması kelam konusudur. O yüzden vekille yapılan müracaatlarda biz özellikle müracaat formundan şikayetin temellendirilip temellendirilmediğine bakıyoruz. Bu hususta biraz hassas olunması gerekir diye düşünüyorum.”

– “Anayasa Mahkemesi bir şikayeti birinci sefer kıymetlendirecek merci değil”


Bireysel müracaatın ikinci nitelikte bir müracaat olduğunu, Anayasa Mahkemesine direkt müracaat yapılmasının kelam konusu olmadığını anlatan Arslan, şöyleki konuştu:

“Olağan kanun yolları tüketilecek, müracaat yolları tüketildikten daha sonra Anayasa Mahkemesi o süreçte idari makamların yahut yargı mercilerinin değerlendirmelerini, münasebetlerini kıymetlendirecek, tahlil edecek ve bir ihlal var ise ihlali tespit edecek. çoğunlukla gördüğümüz eksiklerden biri bu. Derece mahkemelerinin önünde hiç ileri sürülmeyen bir argüman direkt ferdi müracaat yolunda Anayasa Mahkemesinin önüne gidiyor. Bu müracaatlara da biz, ‘Başvuru yolları tüketilmediği nedeni öne sürülerek kabul edilemez’ diyoruz. Zira Anayasa Mahkemesi bir şikayeti birinci defa kıymetlendirecek merci değil. Ferdî müracaatların, ikincilik prensibi gereği asıl ihlal tezlerinin derece mahkemelerinin önünde lisana getirilmesi ve en değerlisi ihlallerin derece mahkemeleri tarafınca giderilmesi gerekiyor. Bunun yapılamadığı durumlarda fakat son olarak Anayasa Mahkemesi devreye giriyor.”

Toplumsal ve siyasal bakımdan gelişmişliğin en temel ölçütlerinden birinin temel hak ve özgürlüklerin korunması olduğuna işaret eden Arslan, kelamlarını şu biçimde tamamladı:

“Temel hak ve özgürlüklerin tesirli bir biçimde korunmadığı, halkların sistematik bir biçimde ihlal edildiği bir yerde gelişme sağlanmaz. O yüzden medeniyetin de temel kriterlerinden biri budur. Haklarınızın korunmasını sağlamak hepimizin bakılırsavidir. Bu bağlamda 10 yıl evvel hukuk sistemimize giren kişisel müracaat, temel hak ve özgürlüklerin korunmasının en tesirli araçlarından biri haline gelmiştir. Toplumun her kesitinden yapılan ferdî müracaatlar, Anayasa Mahkemesinin hak eksenli bir biçimde verdiği kararlar insanımızın memnunluğunu sağlamaya yönelik olarak epeyce önemli katkılar yapmıştır ve yapmaya devam etmektedir.”

Konuşmanın akabinde Yozgat Baro Lideri Muhsin Ayanoğlu, Arslan’a plaket verdi.

Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.