Duygusal Yiyicilik (Duygusal Yeme Bozukluğu)

Beslenme, tüm canlılarda olduğu üzere beşerler için de hayati bir ihtiyaçtır. Zira yalnızca beslenme yardımıyla insan bedeni gün ortasında harcayacağı gücün büyük bir çoğunluğunu sağlar ve bunun kararında hayati fonksiyonlarını devam ettirir.

Beslenme, bedenin temel ihtiyacı olan enerjiyi bedene sağlamak haricinde besinlerin farklı tatları yardımıyla bedenin haz alma muhtaçlığını da karşılar. Beslenme ile bu muhtaçlığı doyurmak beşerler için beslenmenin keyif verici bir biçimde devam ettirilmesini sağlar. Beslenmenin keyif verici kısmını arzulamak son derece olağan olmakla birlikte kimi vakit bu durum, kişinin doymaya yönelik temel ihtiyaçları karşılama gereksiniminin önüne geçebilir.

Yani beslenmede doyma hissine karşılık haz alma fonksiyonunun daha fazla ve baskın olması kişinin günlük rutinlerinin ve sıhhatinin bozulmasına niye olabilir. Bu süreçte gözlemlenen durum daha hayli duygusal gereksinimlerle ilgilidir.

Siz de bu türlü fizikî açlıktan fazla daha epey duygusal gereksinimlerinizi karşılamaya yönelik yemek yediğinizi düşünüyorsanız duygusal yiyicilik yapıyor olabilirsiniz.

Buraya kadar okuduğunuz yazımızda terimsel olarak duygusal yeme bozukluğu olarak da tabir edilen bu durumun sizin ömrünüzde baş gösterdiğini fark ediyorsanız yazımızın bundan daha sonraki devamını okumanızda faydalı olacaktır.

Duygusal Yeme Bozukluğu Nedir?

Duygusal yeme bozukluğu; bireylerin ağır hislerini bastırmak ve duygusal muhtaçlıklarını gidermek ismine kullandıkları yeme biçimidir. Duygusal yeme kelam konusu olduğunda açlıktan çok şahısların baş etmekte kuvvetlik çektikleri hisler baskın olarak hissedilir. Bu sebeple tam olarak fizikî bir açlık hissetmeden yeme davranışı gerçekleştirilir.

Fiziksel Açlık ve Duygusal Yeme İsteği içindeki Fark Nedir?

Fiziksel açlık hissi yavaş yavaş hissedilir ve yemek yedikten daha sonra tokluk hissi oluşur. Duygusal yemede ise ekseriyetle açlık hissi oluşmadan ani bir biçimde yemek yeme isteği hissedilir ve yenen yemek daha sonrasında tokluk hissi oluşmaz.

Fiziksel açlıkta birfazlaca yemek iştah açıcı olarak algılanırken, duygusal yeme davranışında daha epeyce bol şekerli, tuzlu, baharatlı besinler tercih edilir. Duygusal yeme isteğinin tesiri altındayken çoklukla fast foodlar, ziyanlı paketli besinler ve ağır tatlar içeren besinler tercih edilir. Bu eserler süratli bir formda tüketilerek yenildiği için besinlerin tadı ve yeme anı kişi tarafınca fark edilemez.

Üstelik duygusal yeme daha sonrasında ağır suçluluk ve pişmanlık üzere hisler hissedilirken, fizikî açlığı gidermeye yönelik yeme davranışı daha sonrasında bu tıp olumsuz hisler oluşmaz.

Sonuç olarak fizikî açlık daha fazlaca mide ile ilgiliyken duygusal açlık beyinle ilgilidir.

Duygusal Yeme Davranışları Gösterdiğimi Nasıl Fark Edebilirim?

Ruhsal açlığımızı doyurmak için yaptığımız duygusal yeme davranışları ile midemizi doyurmak için yaptığımız fizikî yeme davranışları birbirinden farklıdır.

Eğer yemeklerinizi epey süratli halde yiyor ve kolay kolay doymuyorsanız, açlık hissiniz hayli ani bir halde geliyor ve bu hisle baş edemeyip genel olarak ziyanlı besinlere yöneliyorsanız, yemek yediğiniz anların, ne kadar çoğunlukla atıştırdığınızın farkında olamıyorsanız, yediğiniz yemek daha sonrasında ağır bir formda suçluluk-pişmanlık üzere hisler yaşıyorsanız ve bu durumlar sık sık meydana geliyorsa duygusal yeme bozukluğu yaşıyor olabilirsiniz.

Ancak kesin olarak duygusal yeme bozukluğuna sahipsiniz diyebilmek için yeme düzensizliklerinizin evvela şeker, diyabet, insülin direnci yahut bedende farklı bir fizikî rahatsızlıktan kaynaklanmıyor olması gerekir. bir daha bu durumu beraberinde çeşitli ilaç yahut desteklere bağlı olarak da hayatıyor olmanız kıymetli bir ayırıcı kriterdir.

Bundan emin olmak ismine kelam konusu olabilecek hastalıklarla ilgili evvela hekim denetimlerinizi yaptırmanız tavsiye edilir. Şayet yeme düzensizliğini ortaya çıkartacak rahatsızlıklardan rastgele biri mevcut değilse bu biçimde yaşadığınız durumun ruhsal kökenli olduğunu söyleyebiliriz.

Duygusal Yeme Bozukluğu yol açar?

Günlük hayat içerisinde beşerler bir hayli his durum haliyle baş etmek zorunda kalırlar. kimi vakit bu hislerin üstesinden gelmek daha kolay olurken kimi vakit de bu hislerle baş etmek pek ağır ve zorlayıcı bir durum haline gelmektedir.

Bahsedilen bu hisler, şahısları rahatsız eden ve baş etmekte zorlandıkları hisler olabilirken kimi vakit de memnunluk ve heyecan üzere keyif verici hisler da olabilmektedir. Burada aslında temel nokta, ağır hislerle sağlıklı halde nasıl başa çıkılacağını bilemiyor olmaktır.

Duygularla başa çıkmada yaşanan zorluklar kararında duygusal yeme bozukluğunun oluşmasında tesirli olabilecek niçinler şunlardır:

-Yoğun hislerle sağlıklı halde baş etmede bilgi eksikliğinin ve deneyimsel deneyimlerin az olması,
– Çeşitli niçinlerden dolayı birtakım hislerin konuşulmadan bastırılması gerektiği inancı,
-Yetersiz toplumsal dayanak,
-Yüzleşmekten kaçınılan durumlar,
-Duyguları paylaşmakta kuvvetlik çekme,
-Boş vakit içinderı kaliteli bir vakit dilimi haline dönüştürmekte zorlanma,
-Yeme davranışının ve tatların verdiği hazzın hisleri bastırmada tahlil olarak görülmesi,
-Aile ve etraf tarafınca yeme davranışının çeşitli hallerde ödüllendirilmesi,
-Yemek yemeyi olumlu hislerle bütünleştirmek,
-Stresli ömür şartları.

Duygusal Yeme Bozukluğu Belirtileri Nelerdir?

Duygusal yeme bozukluğu, şahısların günlük ömürde kendilerinin de gözlemleyebileceği bir epey işaret verir.

Aşağıda bahsedilecek belirtilerin sizde de var olup olmadığını dikkatli halde kendi yeme alışkanlıklarınız üzerinden gözlemleyerek bu mevzuda fikir sahibi olabilirsiniz.

Duygusal yeme bozukluğuna sahip olabileceğinizi gösterebilecek durumlar şunlardır:

-Kaygı, dehşet, kaygı, utanç, öfke vb. hisler daha sonrasında yemek yiyerek rahatlamak,
-Boş vakit içinderı yemek yiyerek doldurmak,
-Stresli vakit içinderda ziyanlı besinlere yönelmek,
-Yoğun memnunluk ve heyecan üzere hislerde sıhhatsiz besinlerle kendini ödüllendirmek,
-Aç hissedilmemesine karşın toplumsal ortamın tesiriyle yemek yemek,
-Doygunluk hissedememe kararında tıka basa yemeyi olağanlaştırmak,
-Yemek yedikten daha sonra tam manasıyla tatmin olamamak,
-Yemek daha sonrası ağır pişmanlık hissetmek,
-Yemek kelam konusu olduğunda kendini denetim edememek.

Duygusal Yeme Atakları Nasıl Önlenir?

Duygusal yeme ataklarını önlemek için birinci adım yeme biçimlerini tanımak ve bunlar içindeki farkı ayırt edebilmektir. Bu sayede bireyler kendilerindeki duygusal, düşüncesel ve davranışsal belirtileri de gözlemleyerek ne vakit fizikî açlığa dair bir beslenme biçimi benimsediklerini, ne vakit duygusal gereksinimlere yönelik bir açlığı doyurmaya çalıştıklarının farkına varabilirler.

Yoğun gerilim ve dertli durumlar kelam mevzusuysa, mevcut imkanlar dahilinde bu yaşantılara karşı ruhsal sağlamlığı koruyup, hisleri düzenleyebilmek ismine yemek yeme haricinde neler yapabileceğinin araştırılması gerekir. Burada yemek yemenin haricinde alternatif olarak seçilen öbür davranışların da sağlıklı olup olmadığına dikkat etmek değerlidir.

Örneğin yemek yememek için daha fazla sigara içmeye yönelmek duygusal yeme davranışını güzelleştirmediği üzere nikotin bağımlılığını da arttırarak bir diğer sorun olarak karşımıza gelebilir.

Bu niçinle duygusal yeme davranışının yerine kazandırılan öteki davranışların kişinin hayatındaki rolü epey kıymetlidir.

Duygusal yiyicilik konusunda farkındalık oluşturan hatırlatıcı yazı ve notları göze çarpacak halde yemek yenilen yerlerde bulundurmak kişinin yeme düzensizliklerini yönetmesinde motivasyon arttırıcı tesir sağlayabilir.

Yeme ataklarının çoğunlukla geldiği ortamlar ve durumlar öncesinden tespit edilebilir durumlardır. Bu sayede yeme atakları oluşmadan şahsa özel tedbirler alınarak duygusal yeme ataklarının önüne geçilebilir. bu biçimdece bu ataklara dair acil durum planları oluşturmak mümkün hale gelir.

Yeme ataklarının olacağı hissedildiği anlarda bu acil durum planları içerisine kişinin toplumsal taraftan haz alarak yeme hazzını bastırabileceği sevilen ve güvenilen bir arkadaşını araması, bol su içmesi ve yürüyüşe çıkmak üzere günlük idmanlar yapması önerilir.

Bu önerilenlere ahenk sağlanması kararında günlük ömür rutinleri daha sağlıklı döngüler halinde pekişerek yemek yeme saatleri ve yemek yeme biçimleri de duygusal yiyicilikten fizikî doyuma gerçek sağlıklı formda değişmeye başlar

Duygusal Yeme Bozukluğu Nasıl Geçer?

Duygusal yeme ataklarının önlenmesi ismine üstte verilen tavsiyeler bir süreliğine bireylere yardımcı olmaktadır. Fakat duygusal yeme bozukluğu, bir epeyce farklı sebeple oluşup sürdürüldüğü için sıklıkla karmaşık bir yapıya bürünmektedir.

Bu sebeple duygusal yeme davranışının niçinlerinin tam manasıyla tespit edilmesi ve durumun tahlile kavuşturulması zannedildiği kadar kolay olmayabilir.

Sebeplerin tespit edilebilen görünür yüzleri haricinde çocukluk devri yaşantıları, travmalar, öğrenilmiş ve kalıplaşmış davranış biçimleri, sorun çözmeye dair bilgi ve tecrübe eksiklikleri üzere durumların da duygusal yeme davranışları üzerinde değerli rol oynadığı bilinmektedir.

Bu açıdan bakıldığında duygusal yeme bozukluğu aslında hassasiyetle ele alınması gereken bir husustur.

Ayrıca daha evvel yeme ataklarını çözümlemek ismine çeşitli teşebbüslerde bulunulduysa ve kişinin bu süreci olumlu biçimde sonuçlanmadıysa, bu duruma dair kişinin hissettiği başarısızlık ve çaresizlik duygusu da süreci biraz daha karışık hale getirebilir. Tüm bu sebepler düşünüldüğünde yaşanan sorun son derece bireye özel olmaktadır.

Bu açıdan da duygusal yeme bozukluğunun giderilmesine yönelik reçete üzere tahlil vermek yanlışsız bir yaklaşım değildir.

Duygusal yeme muhtaçlığının art planına bakılarak aslında bu yeme biçiminin tam olarak hangi durumla başa çıkmaya aracı olduğu anlaşılmaya çalışılmalıdır.

Bu duygusal gereksinimlerin neler olduğu anlaşıldıktan daha sonra ise yeme düzensizliğine dair bu davranış kalıbının nasıl ortaya çıktığı, nasıl bu kadar kalıplaştığı ve bu davranışın kronik halde nasıl sürdürülür olduğuna dair sorulara kesinlikle uzman psikolog eşliğinde karşılık aramak gerekir.

Siz de duygusal yeme bozukluğuna sahip olduğunuzu düşünüyor ve bu durumdan kurtulmakta kuvvetlik çekiyorsanız bu durumun muhakkak tahlilsiz olmadığını bilmenizi isteriz.