Ergenlik Devri Özellikleri Nelerdir?

Ergenlik periyodu; süratli bedensel, duygusal ve toplumsal değişimleri kapsayan, çocukluktan yetişkinliğe kadar devam eden bir geçiş devirleridir. Yapılan araştırmalara bakılırsa ergenlik devrinin 10 ile 19 yaşları içinde gerçekleştiği söz edilmiştir. Fakat ülkeler ortası sosyolojik farklılıkları göz önünde bulundurduğumuzda bu yaşın 24’e kadar çıkabildiğini gözlemleyebiliriz. Ergenlik periyodunu erken, orta ve geç olmak üzere sınıflandırabiliriz.

Erken Ergenlik Devri; 10 ile 14 yaşlar içinde gerçekleşmektedir. Bu yaşlardaki çocuklar ekseriyetle ağır fizikî ve davranışsal değişimlerle karşılaşırlar. Çocukluk çağında hemcinsleri ile daha fazla vakit geçirirken, bu vakitte karşı cinse ilgi duymaya başlarlar. Arkadaşları tarafınca takdir edilme, onaylanma, sevilme ve beğenilme beklentisi ortasında olurlar.

Otoriteye karşı gelip kendi kurallarını koymak isterler. Egosentrik niyet yapılarından dolayı tenkitlere karşı sert reaksiyonlar verip yakın etrafları ile çatışma yaşarlar. Biyolojik yapılarının değişmesi, hormonlarının süratli çalışması, dürtülerinde artış olması onların duygusal dünyalarının inişli çıkışlı bulunmasına sebep olmaktadır. Vakit zaman içe kapanma, öfke denetimini sağlayamama, tasa ve telaş duyma üzere durumlarla karşılaşırlar. Bu özellikler birtakım gençlerde ağır olarak görülürken, kimilerinde yavaşça bir biçimde ortaya çıkar.

Orta Ergenlik Periyodu; 14 ile 19 yaşlar içinde yaşanmaktadır. bu vakitte ergenlerin en büyük ilgi alanları dış görünüşleri olduğu için cinsel kimliklerini de sorgulamaya başlarlar. Cinsel dürtülerinin yoğunluğu onların kendi cinsel yönelimleri ile ilgili çelişki yaşamalarına yol açar. Fakat bu ruhsal karmaşa onların gelecekte hemcinslerine karşı ilgi duyacakları manasına gelmez. Ergenlik cinsel kimlik için bir arayış periyodu olduğu için bu çelişki olağandır. bu biçimde bir durum karşısında anne ve babaların sakin kalmaları hayli değerlidir. Baskıcı ve manipülatif tavırda bulunmaları çocuklarının karşıt tarafta gelişim göstermelerine yol açabilir. O niçinle bu süreçte çocuklarının yeni bir kimlik bulmaya çalıştıklarını kabullenmeleri, kimlik arayışlarını tamamlayabilmelerine fırsat vermeleri daha sağlıklı olacaktır.

Bu periyodun bir öteki getirisi ise ergenlerin soyut düşünme kavramı ile tanışmalarıdır. bu biçimdelikle, ergenler olayları farklı açılardan değerlendirmeye, geleceğe yönelik planlar kurmaya, toplumdaki toplumsal rollerini öğrenmeye çalışırlar. İdeoloji, din, siyaset, mevt üzere kavramlar üzerine ağırlaşırlar.Ben kimim?”, “Hangi üniversitede okuyacağım”, “Gelecekte hangi mesleği yapacağım” üzere soruların karşılıklarını ararlar. Benlik ve kişilik özelliklerini kazanmaya, anne babalarından bağımsızlaşmaya, farklı bir birey olduklarını kabul ettirmek için efor sarf ederler.

Geç Ergenlik Devri; 19 yaş daha sonrasında başlamakta ve kimlik hissinin bütünleşmesiyle sona ermektedir. bu vakitte bireyler kimlik arayışını tamamlamış olup etrafları ile yakın alakalar kurmaya, kişiliklerine uygun meslek seçiminde bulunurlar.

Kimlikle ilgili temel açıklamalarda bulunan kuramcılardan biri olan Erik H. Erikson, kişilik gelişmeninin hayat boyunca devam ettiğini, her gelişim devrinde bireylerin aşmaları gereken bir çatışma ile karşılaştıklarını, bu çatışmaların kimlik kazanımlarında değerli bir dönüm noktası olduğunu belirtmektedir. Bu niçinle, ergenlerin kimlik buhranı ortasında olmalarının, etrafları ile çatışma yaşamalarının, anne ve babadan bağımsızlaşmak istemelerinin olağan oluğunu söyleyebiliriz. Lakin bu buhran birtakım gençlerde ağır bir biçimde yaşanıyorsa, aile içi çatışmalar baş edilemez hale geliyorsa, kendine ziyan verme ya da intihara yönelik eğilimlerde bulunuyorlarsa bu durum “kimlik karmaşası” na dönüşür.

Kimlik karmaşası; bireylerin depresyon, kişilik bozuklukları, yeme bozuklukları üzere daha önemli ruhsal sıkıntılarla müsabakalarına yol açmaktadır. bu biçimde bir durum karşısında anne ve babaların uzman takviyesi almaları, çocuklarına empatik, itimat verici ve destekleyici yaklaşmaları, onları yargılamadan anlamaya çalışmaları bu süreci daha kolay atlatmalarına yardımcı olacaktır.