Ergenlik ve Melankolik Müzikler

Ergenlik devrine öfke, hüzün, utanç üzere bir hayli his eşlik eder. Lakin memnunluk bu hisler içinde çok sönük kalır. His dağılımını göz önüne aldığımızda ergenlik periyodunu bir yas dönemi olarak da düşünebiliriz.

Bir ergenin –kendi ergenliğimin– gözünden bakınca pek karmaşık ve korkutucu bir periyot olduğunu söyleyebilirim. Yeni doğan bir bebeğin dünyaya alışması üzere ergenlik devrinde de ahenk sağlanması gereken toplumsal, ruhsal ve bedensel bir fazlaca değişiklik kelam konusudur. Toplumsal açıdan bir birey olmamız beklenirken çocuk olarak da kalmaya devam etmemiz gerekir. Bir yandan kendimizi benimsemeli, kendimize yetmeli ve güvenmeli başka yandan da akran bağlarımızı güçlendirerek dış dünyada yeni bağlantılar deneyimlemeliyizdir. Bir de unutmamak gerekir ki bu hassas devirde hayat uzunluğu sahipleneceğimiz ve seveceğimiz mesleği seçmemiz beklenir.

Sosyal, duygusal, bilişsel ve ruhsal alanlarda bir hayli bakılırsav bizi beklemektedir. Cevaplanması gereken epey soru, doldurulması gereken çok boşluk vardır. Bu tarafıyla bir daha doğuş periyodudur. Lakin aslında bir birinci ölümdür. Ergenliğe kadar canlıların –hayvanlarımızın ya da sevdiklerimizin– vefatına şahit olsak da cevaplanması gereken bir soru ile karşı karşıya kalırız: Şimdi biz de büyüdüysek sıradaki nedir? Vefat gerçekliği daha canlı olarak karşımızdadır. Kaybettiklerimizin yasını tutarken mevtin yerini ve kim olduğumuzu bulma vakti gelmiştir.

Peki neyin yası tutulur?

Ergenlik genelde bir keşif ve yenilik periyodu olarak ele alınır. Cinsellik ve kimlik gelişimi ile birlikte bir kazanım periyodu üzere görünse de beraberinde bir kayıp vakit içinderıdır. Çocukluk, çocuksu vücut, anne-babayla kurulan bağ ve bu bağ üzerinden kendini tanımlama süreci sona ermiştir.Ergenlik periyodu, çocukluk periyodunun bitişine veda etme ve yetişkinliğin getirdiklerini kabul etme sürecidir. Hepimizin aşina olduğu bu hüzün periyodu aslında kişiselleşme ve bağımsızlaşma için gerekli olan süreci temsil etmektedir. Ve en epeyce dinlenen melankolik şarkıları…

Kaybedilenler listesinin başına çocuksu vücudun sorunsuzluğunu koyabiliriz. Çocuksu vücut ve çocuk kimliği geride kalmış, sancılı bir ikinci doğum süreci başlamıştır. Bebeğin anniçin ayrılarak kişiselleşmeye başladığı birinci periyot üzere artık anne babalarla ikinci bir ayrılma-bireyleşme süreci yaşamamız gerekmektedir. Lakin bizi bekleyen atmosfer birincisinden daha sıkıntı ve daha kaotik görünmektedir. bu biçimde bir müddetçte daima kendi dünyamızda ve kendimizle ilgileniyor olmamız enteresan değildir; zira kendimizi ve değişen dünyamızı benimsemek için evvel değişen her şeyi tanımaya gereksinimimiz vardır.

Hepimiz ayna başında geçirdiğimiz o saatleri hayli âlâ biliriz. sebebi ise vücudun değişmeye başlaması ve ergene göz kırpmasıdır. Bedensel değişimler yalnızca cinselliğin ve cinsel kimliğin keşfi değildir. Artık dünyaya bir canlı getirebilecek durumdayızdır. Bu durum ise gündemimize yeni bir mevzu getirir: Vefat konusunu. Yetişkinler kervanına katılarak ebeveynlerimizden gördüğümüz o hayatı yaşamaya başlayacağımızı ya da bir vakit içinder dedemizin yürüdüğü üzere mevte yanlışsız yavaş yavaş yürümeye başladığımızı açıkça görmeye başlarız. Ergenlikle birlikte hayatın manası değişmiş, ölümlü kategorisine giriş yapmışızdır.

Doğduğumuz andan itibaren sona yanlışsız adım atmaya başlarız lakin bunun fark edilmesi çoğumuz için ergenliktir. Ergenliğe kadar döngüsel bir dünyada, tanıdık biçimlerde yaşarız. her insanın bakışlarında, fotoğraflarda ve aynada tıpkı vücudu görmeye alışkınızdır. halbuki ergenliğe gelince birden teğe her şey hızlanır. İstikrar bozulur. Her şeyin bir kere yaşanacak olduğunu ve tekrar geri gelmeyeceğini fark ederiz. Bu niçinle ergenlik sorularının başında “Ben kimim ve hayatın manası nedir?” soruları yer alır.

Ölüm derdi ile baş edebilmek için ömrün manasını ve bu mana ortasında kendi yerimizi bulmaya çalışırız. Vefatın fark edildiği ve derinlemesine ele alındığı bu vakitte günlükler ve anı defterleri vazgeçilmez modüller haline gelir. Tarih atıp notlar yazdığımız bu defterler mevt korkumuzla baş edebilmemize, biricik varlığımızı yaşamamıza ve kendi tarihimizi yazmamıza yardımcı olur. bununla birlikte o sayfalar gidenlerin yasını rahatça yaşayabilmemizi, bugünü ve geçmişte yaşadıklarımızı anlamlandırabilmemizi sağlar.

Ergenlik bu tarafıyla aslında bir başlangıçtır. hayatın manasını bulma ve hayata mana katma uğraşlarımızın başlangıcıdır.