EYT bekleyenler dikkat! Maaş ve emeklilik hesabı için kritik hesaplama
Emeklilikte yaşa takılanlara yönelik teknik çalışma tamamlandı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a sunulduktan daha sonra taslak halinde aralık ayında Meclis’e getirilecek. Komite ve Genel Heyet basamağından daha sonra müracaatlar başlayacak. EYT düzenlemesi 8 Eylül 1999 tarihindilk evvel birinci sefer sigortalı olarak çalışmaya başlayan, prim ve yıl şartlarını sağladığı biçimde yaş kuralını bekleyen sigortalıları kapsayacak.
Başvuru öncesi toplumsal güvenlik sistemi üzerinde kusurlu olan işe giriş tarihi, primlerin düzeltilmesi, eksik günlerin borçlanması büyük ehemmiyet taşıyor. Prim, yıl koşulu, yaş hududu hesaplanırken, çalışılan yıllar, çalışma mühletleri aylık üzerinde tesirli olacak. Sigortalılığa başlangıç tarihindilk evvel askerlik yapanlar bu süreyi borçlanmayla emeklilik yaşını ve gününü öne çekebilecek.
EYT için gerekli prim gün sayısı dolmayanlar doğum, askerlik borçlanmasıyla gün sayısını artırabilecek. Yaş ve yıl şartını sağlayan herkes düzenlemenin akabinde emekliliğe hak kazanacak. EYT düzenlemesinin yeni yıldan evvel yasalaşması durumunda bu kapsamda emekli olacaklar birinci aylıklarını ocak ayı itibariyle alabilecek. EYT’liler ocak artırımından da yararlanacak. SGK’ya bildirilen prime temel karı yüksek olanlar daha fazla emekli aylığı alacak.
Yasal düzenleme için geri sayım başlarken, emeklilikte yaşa takılanların merak ettiği birtakım soruların cevapları şöyleki:
1-EYT kapsamında emekli olanlar birinci aylıklarını ne vakit alacak, meblağı neye göre belirlenecek?
Yasal düzenlemenin aralıkta tamamlanması ile bir arada emeklilik müracaatları alınabilecek. Yaş, yıl şartını sağlayan herkes düzenlemenin akabinde emeklilik hakkı kazanacak. Emekli aylığı hesaplaması başvurulan aydan daha sonraki aybaşından itibaren yapılıyor. Hesaplama, aralıkta başvuranlar için 1 Ocak, Ocak’ta başvuranlar için 1 Şubat prestiji ile başlatılarak yapılacak. Aylık ölçüsünde sigortalının çalıştığı yıllar, aylık hasılatları, çalışma müddeti, ödenen çok primler tesirli olacak. Aralıkta başvuranların emekli aylığına ocak ayında enflasyon artışı da yapılacak. Prime temel karı (brüt maaşı) yüksek olanlar daha fazla emekli aylığı alacak.
Yaş haricinde prim, sigortalılık müddeti tamam olanların aylıkları mevcut emekliler üzere (2000 öncesi, 2000-2008 ortası ve 2008’in 10’uncu ayından daha sonraki dönemler) üç devir üzerinden hesaplanacak. Emekli aylığı bağlanırken sigortalılık periyodundaki tüm hasılatlar dikkate alınacak.
2- Prim günü eksik olanlar EYT kapsımda nasıl emekli olabilir?
Sigorta başlangıcı 8 Eylül 1999 öncesi olup emeklilik için gerekli sigortalılık müddeti, prim gün sayısını doldurmasına rağmen yaş kaidesinin dolmasını bekleyenler EYT’li kabul ediliyor. Prim gün sayısı kâfi olup yaş haricinde bütün şartları yerine getirenler Ocak 2023 itibariyle emekli olabilecek.
Prim gün sayısı eksik olanlar ise doğum borçlanması, askerlik, yurtdışı borçlanması yaparak prim gün sayısını tamamlayarak EYT kapsamında emekli olabilecek. Bayanlar 3 keze mahsus olmak üzere doğum tarihinden daha sonra 2 yıllık süreyi geçmemek kaydıyla hizmet akdine istinaden işyerinde çalışmaması koşuluyla talepte bulunulan mühletleri borçlanabilecek. Doğum borçlanması ile her bir çocuk için 720 güne kadar borçlanma imkanı bulunuyor.
3-Tek tip düzenleme nasıl olacak, kimleri kapsayacak?
Düzenleme 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigortalı olanların tamamına yönelik ve tek tip olacak.
Bu tarihtilk evvel sigorta girişi olanlar SSK’da 5000 gün ve bayanlarda 20, erkeklerde 25 yıl şartıyla emekli olabiliyordu. Bu düzenleme ile bile SSK’lılar için en az 5000, Bağ-Kur’lularda bayanlarda 7200, erkekler 9 bin gün prim bitirmek durumunda. Bu tarihtilk evvel işe başlayan bayanlar için 40-58 ile erkekler için 44-60 yaş içinde değişen kademeli geçiş mühleti geldi. Bu tarihten daha sonra işe girenler için de emeklilik yaşı bayanlarda 58, erkeklerde 60’a, prim gün sayısı da 7 bine yükseldi. EYT düzenlemesinden yararlanmak için prim, yıl şartlarının yerine getirilmesi gerekiyor.
4-İşe bağladığında SSK’lı olup son senelerda Bağ-Kur’lu olanların aylıkları neye nazaran belirlenecek?
2000 ve 2008 daha sonrası emekli aylığı bağlanma oranları farklı olup son 1261 gün büyük kıymet taşıyor. Bu gün sayısı emekliliği belirliyor. Sigortalının sün 7 yıllık fiili hizmet müddeti ortasında en çok hangi statüde hizmeti var ise bu müddetin yarısından bir gün fazlası 1261’i bulan statü temel kabul ediliyor.
İki kuruma bağlı prim günleri eşitse son çalışılan yer üzerinden hesap yapılıyor.
5-Bu kapsamda emekli olanların kıdem tazminatı hakkı korunacak mı?
Düzenleme daha sonrası emeklilik dilekçesi vererek istifa eden çalışanlar kıdem tazminatını mevcut çalışanlar üzere alabilecek. Patron de emeklilik için ayrılanlara işyerinde bir yıllık kıdemleri de var ise tazminatını ödemek zorunda bulunuyor. Yasal düzenlemenin aralıkta çıkması halinde ocak ayı itibariyle dilekçe verenler kıdemlerini alabilecek. Ocak ayı itibariyle yeni kıdem tazminatı tavanı üzerinden hesaplama yapılacak.
6-Sosyal güvenlik sisteminde yanlışlı olan işe giriş tarihimi değiştirmemin bir yararı olur mu?
EYT düzenlemesi öncesi sigorta sicil numarası, işe başlama tarihi, prim gün sayısı üzere emekliliği direkt etkileyen bilgiler kesinlikle denetim edilmeli. Sicil numarası yanlışsız olmadığında prim günleri eksik görülebiliyor.
Emeklilikte işe giriş tarihi, prim gün sayısını artıracak süreçler büyük değer taşıyor. Toplumsal Güvenlik Kurumu’na başvurarak düzeltme talep edilebiliyor.
HAZAL ATEŞ
Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.
Emeklilikte yaşa takılanlara yönelik teknik çalışma tamamlandı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a sunulduktan daha sonra taslak halinde aralık ayında Meclis’e getirilecek. Komite ve Genel Heyet basamağından daha sonra müracaatlar başlayacak. EYT düzenlemesi 8 Eylül 1999 tarihindilk evvel birinci sefer sigortalı olarak çalışmaya başlayan, prim ve yıl şartlarını sağladığı biçimde yaş kuralını bekleyen sigortalıları kapsayacak.
Başvuru öncesi toplumsal güvenlik sistemi üzerinde kusurlu olan işe giriş tarihi, primlerin düzeltilmesi, eksik günlerin borçlanması büyük ehemmiyet taşıyor. Prim, yıl koşulu, yaş hududu hesaplanırken, çalışılan yıllar, çalışma mühletleri aylık üzerinde tesirli olacak. Sigortalılığa başlangıç tarihindilk evvel askerlik yapanlar bu süreyi borçlanmayla emeklilik yaşını ve gününü öne çekebilecek.
EYT için gerekli prim gün sayısı dolmayanlar doğum, askerlik borçlanmasıyla gün sayısını artırabilecek. Yaş ve yıl şartını sağlayan herkes düzenlemenin akabinde emekliliğe hak kazanacak. EYT düzenlemesinin yeni yıldan evvel yasalaşması durumunda bu kapsamda emekli olacaklar birinci aylıklarını ocak ayı itibariyle alabilecek. EYT’liler ocak artırımından da yararlanacak. SGK’ya bildirilen prime temel karı yüksek olanlar daha fazla emekli aylığı alacak.
Yasal düzenleme için geri sayım başlarken, emeklilikte yaşa takılanların merak ettiği birtakım soruların cevapları şöyleki:
1-EYT kapsamında emekli olanlar birinci aylıklarını ne vakit alacak, meblağı neye göre belirlenecek?
Yasal düzenlemenin aralıkta tamamlanması ile bir arada emeklilik müracaatları alınabilecek. Yaş, yıl şartını sağlayan herkes düzenlemenin akabinde emeklilik hakkı kazanacak. Emekli aylığı hesaplaması başvurulan aydan daha sonraki aybaşından itibaren yapılıyor. Hesaplama, aralıkta başvuranlar için 1 Ocak, Ocak’ta başvuranlar için 1 Şubat prestiji ile başlatılarak yapılacak. Aylık ölçüsünde sigortalının çalıştığı yıllar, aylık hasılatları, çalışma müddeti, ödenen çok primler tesirli olacak. Aralıkta başvuranların emekli aylığına ocak ayında enflasyon artışı da yapılacak. Prime temel karı (brüt maaşı) yüksek olanlar daha fazla emekli aylığı alacak.
Yaş haricinde prim, sigortalılık müddeti tamam olanların aylıkları mevcut emekliler üzere (2000 öncesi, 2000-2008 ortası ve 2008’in 10’uncu ayından daha sonraki dönemler) üç devir üzerinden hesaplanacak. Emekli aylığı bağlanırken sigortalılık periyodundaki tüm hasılatlar dikkate alınacak.
2- Prim günü eksik olanlar EYT kapsımda nasıl emekli olabilir?
Sigorta başlangıcı 8 Eylül 1999 öncesi olup emeklilik için gerekli sigortalılık müddeti, prim gün sayısını doldurmasına rağmen yaş kaidesinin dolmasını bekleyenler EYT’li kabul ediliyor. Prim gün sayısı kâfi olup yaş haricinde bütün şartları yerine getirenler Ocak 2023 itibariyle emekli olabilecek.
Prim gün sayısı eksik olanlar ise doğum borçlanması, askerlik, yurtdışı borçlanması yaparak prim gün sayısını tamamlayarak EYT kapsamında emekli olabilecek. Bayanlar 3 keze mahsus olmak üzere doğum tarihinden daha sonra 2 yıllık süreyi geçmemek kaydıyla hizmet akdine istinaden işyerinde çalışmaması koşuluyla talepte bulunulan mühletleri borçlanabilecek. Doğum borçlanması ile her bir çocuk için 720 güne kadar borçlanma imkanı bulunuyor.
3-Tek tip düzenleme nasıl olacak, kimleri kapsayacak?
Düzenleme 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigortalı olanların tamamına yönelik ve tek tip olacak.
Bu tarihtilk evvel sigorta girişi olanlar SSK’da 5000 gün ve bayanlarda 20, erkeklerde 25 yıl şartıyla emekli olabiliyordu. Bu düzenleme ile bile SSK’lılar için en az 5000, Bağ-Kur’lularda bayanlarda 7200, erkekler 9 bin gün prim bitirmek durumunda. Bu tarihtilk evvel işe başlayan bayanlar için 40-58 ile erkekler için 44-60 yaş içinde değişen kademeli geçiş mühleti geldi. Bu tarihten daha sonra işe girenler için de emeklilik yaşı bayanlarda 58, erkeklerde 60’a, prim gün sayısı da 7 bine yükseldi. EYT düzenlemesinden yararlanmak için prim, yıl şartlarının yerine getirilmesi gerekiyor.
4-İşe bağladığında SSK’lı olup son senelerda Bağ-Kur’lu olanların aylıkları neye nazaran belirlenecek?
2000 ve 2008 daha sonrası emekli aylığı bağlanma oranları farklı olup son 1261 gün büyük kıymet taşıyor. Bu gün sayısı emekliliği belirliyor. Sigortalının sün 7 yıllık fiili hizmet müddeti ortasında en çok hangi statüde hizmeti var ise bu müddetin yarısından bir gün fazlası 1261’i bulan statü temel kabul ediliyor.
İki kuruma bağlı prim günleri eşitse son çalışılan yer üzerinden hesap yapılıyor.
5-Bu kapsamda emekli olanların kıdem tazminatı hakkı korunacak mı?
Düzenleme daha sonrası emeklilik dilekçesi vererek istifa eden çalışanlar kıdem tazminatını mevcut çalışanlar üzere alabilecek. Patron de emeklilik için ayrılanlara işyerinde bir yıllık kıdemleri de var ise tazminatını ödemek zorunda bulunuyor. Yasal düzenlemenin aralıkta çıkması halinde ocak ayı itibariyle dilekçe verenler kıdemlerini alabilecek. Ocak ayı itibariyle yeni kıdem tazminatı tavanı üzerinden hesaplama yapılacak.
6-Sosyal güvenlik sisteminde yanlışlı olan işe giriş tarihimi değiştirmemin bir yararı olur mu?
EYT düzenlemesi öncesi sigorta sicil numarası, işe başlama tarihi, prim gün sayısı üzere emekliliği direkt etkileyen bilgiler kesinlikle denetim edilmeli. Sicil numarası yanlışsız olmadığında prim günleri eksik görülebiliyor.
Emeklilikte işe giriş tarihi, prim gün sayısını artıracak süreçler büyük değer taşıyor. Toplumsal Güvenlik Kurumu’na başvurarak düzeltme talep edilebiliyor.
HAZAL ATEŞ
Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.