İran artık eskisi üzere olmaz
İran’da 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin ‘ahlak güvenliği polisi’ tarafınca gözaltında tutulurken ömrünü kaybetmesi ile başlayan protestolar devam ediyor. İran güvenlik güçlerinin sert müdahalesinde hayatını kaybedenlerin sayısı 200’ü aştı, yüzlerce protestocunun da gözaltına alındığı belirtiliyor. Pekala İran’da ne oluyor? Bu olaylar Amini’nin ömrünü kaybetmesi ya da başörtüsü zaruriliği yüzünden mi başladı? Bu soruları, kimileri ülkelerini terk etmek zorunda kalan İranlılara sorduk.
PROTESTOLAR KAÇINILMAZDI
Defalarca gözaltına alınıp tutuklandığı için ülkeyi terk ekmek zorunda kalan Güney Azerbaycan Merkez Partisi Lideri Salih Karmani, bahsin yalnızca Mahsa Amini problemi olmadığını, İran’da biriken toplumsal ve ekonomik problemler olduğuna işaret etti. “Bu protestoların çıkması kaçınılmazdı. Kovid-19 niçiniyle yalnızca ertelenmişti” sözlerini kullanan Karmani, şöyleki devam etti: “İşsizlik, ekonomik sıkıntılar, ülkede yaşayan milliyetlere yönelik baskıcı siyasetler, bayanlara verilmeyen haklar ve daha bir fazlaca bahisten dolaya önemli toplumsal huzursuzluk vardı. Kovid-19’un ortadan kalkmasıyla huzursuzlukların bir gerekçeylle sokağa taşması kaçınılmazdı. Daha evvel de sokaklarda bir fazlaca şovlar yapılmıştı. Fakat bu kere daha geniş alanlara yayıldı. Bayanlar ve gençlerin önderliğinde yürütülüyor.”
DIŞ GÜÇLER İLETİSİ VERİLİYOR
İran rejiminin şovları durdurmak için olayların ardında ‘dış güçler var’ iletisi yaymaya çalıştığını vurgulayan Karmani, “Devrim Muhafızlarının yayın organlarında olayların gerisinde İsrail, Türkiye ve Azerbaycan’ın olduğu palavrası yayılıyor. Azerbaycan’dan silahlar gönderildiği tarafında haberler yapılıyor” diye konuştu.
1 AY daha sonra YİNE ÇIKABİLİR
Güney Azerbaycanlı aktivist Elyar Makuyi de İran’da özgürlük alanında büyük sorunlar olduğunu belirterek, “Rejimi yönetenlerin ekonomik refahına karşın halkın derin bir yolsuzluk ortasında olması, yeni cumhurbaşkanı ile bayan haklarının daha da gerilemesi üzere bir epey sebep var. İran idaresi olayları artık bastırsa bile bu sıkıntılar çözülmediği surece şovlar devam eder. 1 ay daha sonra bir daha şovlar çıkabilir örneğin. Lakin artık İran’ın eskisi üzere olmayacağı kesinlikle. İran idaresinden de geri adım manasına gelen açıklamalar yapılıyor” dedi. Şovları yönlendirmeye çalışan yabancı güçler olduğunu da tabir eden Makuyi şunları kaydetti: “Güney Azerbaycan’daki şovlarda Suudi Arabistan ve ABD’liler Türkleri yönlendirmeye çalıştı, buna müsaade edilmedi. Fakat İran rejimi buna karşın çok sayıda Türk aktivisti gözaltına aldı.”
SOKAĞA ÇIKMAK ÖLÜMDÜR
Güvenlik niçiniyle ismini vermeyen İranlı akademisyen O.E. ise İran’da toplumsal koşulların epey ağır olduğunu söylemiş oldu. O.E. şu sözleri kullandı: “Her alanda ağır baskı rejimi var. İnsanların günlük yaşantısı bile güvenlik sıkıntısı görülüyor. İran’da sokağa çıkmanın manası ölümdür. Burada iki tıp mevtten bahsediyoruz. Birisi bildiğimiz biyolojik mevt. Oburu sosyolojik vefat. Yani sokağa çıkarsanız fişlenirsiniz, işten çıkarılırsınız. Ekonomik olarak, siyasi olarak ölürsünüz. bu biçimde bir sosyolojik durum var. Toplumsal medya tehdit olarak görülüyor, beşerler sudan mazeretlerle gözaltına alınıyor. Bunların hepsi sokağı hareketlendiriyor.”
Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.
İran’da 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin ‘ahlak güvenliği polisi’ tarafınca gözaltında tutulurken ömrünü kaybetmesi ile başlayan protestolar devam ediyor. İran güvenlik güçlerinin sert müdahalesinde hayatını kaybedenlerin sayısı 200’ü aştı, yüzlerce protestocunun da gözaltına alındığı belirtiliyor. Pekala İran’da ne oluyor? Bu olaylar Amini’nin ömrünü kaybetmesi ya da başörtüsü zaruriliği yüzünden mi başladı? Bu soruları, kimileri ülkelerini terk etmek zorunda kalan İranlılara sorduk.
PROTESTOLAR KAÇINILMAZDI
Defalarca gözaltına alınıp tutuklandığı için ülkeyi terk ekmek zorunda kalan Güney Azerbaycan Merkez Partisi Lideri Salih Karmani, bahsin yalnızca Mahsa Amini problemi olmadığını, İran’da biriken toplumsal ve ekonomik problemler olduğuna işaret etti. “Bu protestoların çıkması kaçınılmazdı. Kovid-19 niçiniyle yalnızca ertelenmişti” sözlerini kullanan Karmani, şöyleki devam etti: “İşsizlik, ekonomik sıkıntılar, ülkede yaşayan milliyetlere yönelik baskıcı siyasetler, bayanlara verilmeyen haklar ve daha bir fazlaca bahisten dolaya önemli toplumsal huzursuzluk vardı. Kovid-19’un ortadan kalkmasıyla huzursuzlukların bir gerekçeylle sokağa taşması kaçınılmazdı. Daha evvel de sokaklarda bir fazlaca şovlar yapılmıştı. Fakat bu kere daha geniş alanlara yayıldı. Bayanlar ve gençlerin önderliğinde yürütülüyor.”
DIŞ GÜÇLER İLETİSİ VERİLİYOR
İran rejiminin şovları durdurmak için olayların ardında ‘dış güçler var’ iletisi yaymaya çalıştığını vurgulayan Karmani, “Devrim Muhafızlarının yayın organlarında olayların gerisinde İsrail, Türkiye ve Azerbaycan’ın olduğu palavrası yayılıyor. Azerbaycan’dan silahlar gönderildiği tarafında haberler yapılıyor” diye konuştu.
1 AY daha sonra YİNE ÇIKABİLİR
Güney Azerbaycanlı aktivist Elyar Makuyi de İran’da özgürlük alanında büyük sorunlar olduğunu belirterek, “Rejimi yönetenlerin ekonomik refahına karşın halkın derin bir yolsuzluk ortasında olması, yeni cumhurbaşkanı ile bayan haklarının daha da gerilemesi üzere bir epey sebep var. İran idaresi olayları artık bastırsa bile bu sıkıntılar çözülmediği surece şovlar devam eder. 1 ay daha sonra bir daha şovlar çıkabilir örneğin. Lakin artık İran’ın eskisi üzere olmayacağı kesinlikle. İran idaresinden de geri adım manasına gelen açıklamalar yapılıyor” dedi. Şovları yönlendirmeye çalışan yabancı güçler olduğunu da tabir eden Makuyi şunları kaydetti: “Güney Azerbaycan’daki şovlarda Suudi Arabistan ve ABD’liler Türkleri yönlendirmeye çalıştı, buna müsaade edilmedi. Fakat İran rejimi buna karşın çok sayıda Türk aktivisti gözaltına aldı.”
SOKAĞA ÇIKMAK ÖLÜMDÜR
Güvenlik niçiniyle ismini vermeyen İranlı akademisyen O.E. ise İran’da toplumsal koşulların epey ağır olduğunu söylemiş oldu. O.E. şu sözleri kullandı: “Her alanda ağır baskı rejimi var. İnsanların günlük yaşantısı bile güvenlik sıkıntısı görülüyor. İran’da sokağa çıkmanın manası ölümdür. Burada iki tıp mevtten bahsediyoruz. Birisi bildiğimiz biyolojik mevt. Oburu sosyolojik vefat. Yani sokağa çıkarsanız fişlenirsiniz, işten çıkarılırsınız. Ekonomik olarak, siyasi olarak ölürsünüz. bu biçimde bir sosyolojik durum var. Toplumsal medya tehdit olarak görülüyor, beşerler sudan mazeretlerle gözaltına alınıyor. Bunların hepsi sokağı hareketlendiriyor.”
Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.