İş ömründe Mobbing’e Uğramak

Mobbing iş yerinde çalışanlar ve patronlar tarafınca şahıslara uygulanan ve yinelanan makûs davranışları tanımlamak gayesiyle kullanılan bir kavramdır. Bu berbat davranışlar bireyde ruhsal yıpranmalara sebep olabileceği için mobbing ruhsal taciz olarak da ele alınmaktadır. Bu berbat davranışlar kimi vakit aşağılama, kelamlı tehdit hatta şiddete varan boyutlara ulaşabilmektedir. Kavramın terminolojisine baktığımızda ‘’mobbing’’ yuvasını saldırgandan korumak için saldırganın etrafında uçan kuşların davranışlarını betimlemek emeliyle birinci kere 19. yüzyılda biyoloji alanında kullanılmıştır. çabucak sonrasında 60’lı senelerda toplumsal psikolog Konrad Lorenz tarafınca küçük hayvan kümelerinin kendilerinden daha kuvvetli ve yalnız olan hayvana toplu biçimde saldırarak uzaklaştırması ya da birebir kuluçkadaki hayvanların içlerinden en zayıf olanı yemeksiz ve susuz bırakarak dışlaması ve en sonunda fizikî hücumlarla öldürerek kümenin dışına atması formunda açıklanmıştır. İş yerinde mobbing kavramı ise birinci defa 80’li senelerda Alman çalışma psikoloğu Heinz Leymann tarafınca psikoloji lüteratürüne kazandırılmıştır. Günümüze geldiğimizde ise mobbing kavramı yapılan araştırmalara göre çalışanların birbirlerini rahatsız ve huzursuz edici davranışlarla taciz etmeleri, birbirlerine makus davranmaları yani özetlersek, kişilerarası ruhsal şiddet davranışları manasına gelmektedir. İş yerinde gelişen bu çatışmalar ve tansiyonun artmasıyla vakit içinde çalışanların örgüt sıhhatini bozan, iş doyumunu azaltan ve muvaffakiyetini olumsuz etkileyen temel bir sorun haline gelmektedir. Bu durumun süreğen olması mobbing’e uğrayan bireylerin iş hayatının dışına itilmesi mümkün bir durumdur. Mobbing kişinin saygısız bir davranışın gayesi olmasıyla başlayan bir müddetçtir. Bir kişi yahut birkaç kişinin makus davranışlarına maruz kalan mağdur iş yerinde kendisine daha sonra da etrafına yabancılaşmaya başlar. Bu süreç işe karşı kayıtsızlık, bıkkınlık, yılgınlık ve performas düşüklüğü ile başlar ve istifa ile sonuçlanır. Mobbing kararı bireylerde oluşabilecek ruhsal bozukluklar aşağıda sıralanmıştır;

*Depresyon

*Panik atak

*Yüksek Tansiyon

*Taşikardi

*Psikosomatik kimi belirtiler (baş ağrısı, sırt ağrısı)

*Dikkati toplayamama

*Yeme bozuklukları

*Deri üzerinde kaşıntı ve döküntüler

*Mide bağırsak bozuklukları

*Bağışıklık sisteminde düşüş

*Özgüven eksikliği

*Travma daha sonrası gerilim bozukluğu (ağır olgularda)

Mobbing dışardan bir bireye ziyan veriyormuş üzere görünse de aslında bireye, iş yerine ve topluma da tesirleri bulunmaktadır. Bu negatif tesirler zincirleme formunda birbirini tesir etmektedir. ötürüsıyla bir ortamda mobbing uygulanıyorsa o ortamdaki herkes mobbing’i durdurmak için uğraş etmelidir. İş yerinde mobbing ile uğraş edebilmek için atılabilecek esas adımlar;

* yaşanılan olgu ve sürecin isminin konması

* tedbirler alınması

* toplumun tüm seviyesinde bilgilendirme yapılmasıdır.

Postun açıklaması: Toplumsal psikolog Konrad Lorenz’e 60’lı senelerda ‘’mobbing’’ kavramını tıpkı kuluçkadaki hayvanların içlerinden en zayıf olanı yemeksiz ve susuz bırakarak dışlaması olarak açıklamıştır. Pekala günümüzde bu kavram hangi manaya gelmektedir?