amerikali
Üye
Konversiyon
Konversiyon geçmişten bugüne kadar biroldukça tarif ve kavramlarla açıklanmıştır. Yapılan en eski tarif M.Ö. 1900 yılına kadar gitmektedir. Mısır Medeniyeti kaynaklarında Konversiyon semptomları Uterus’un insan bedeninde gezinmesi olarak geçerken, Uterus’un insan vücudundaki farklı hareketlerden kaynaklanan bir rahatsızlık olmadığı fakat on yedinci yüzyılda ortaya konabilmiştir. Hipokrat’ın yaşadığı senelerda Yunanlılar bu bozukluğu rahim sözünün karşılığı olan Hysteria sözcüğünün kökünden histeri sözcüğünü türeterek yazılarında bu kelimeyi kullanmışlardır. Orta çağ devrinde histerinin daha hayli şeytani özellikler ile makûs ruhlarla ilgili olacağı düşünülmüştür. Bu hastaların büyü yapan bireyler olduğuna inanılır, toplum tarafınca farklı algılanır ve dışlanırlardı. bir daha birebir periyotta görülen topluluk histerisi biçimindeki “Saint-Guy Dansı” hastaların ruhunu şeytana satması olarak anlaşılarak hastaların ateşe atılarak yakılmalarına yol açmıştır (Alpat, 2017).
On dokuzuncu yüzyılda ise birtakım bilim adamları bu bozukluğun Merkezi Hudut Sistemi Bozukluğu olarak ruhsal kimi sebeplerden ortaya çıktığını saptamıştır. bir daha Psikanaliz’in kurucusu olan Freud birinci sefer Konversiyon sözünü metin içerisinde kullanarak cinsel ve saldırgan yapıdaki bastırılan kanıların bedensel tesirlerini vurgulamak gayesiyle kullanmıştır. Freud’a bakılırsa bilinçdışı ile güdüleme içinde yaşanan çatışmaların yarattığı kaygılanma hissinden korunmak gayesiyle bu çatışmayı fizikî hale dönüştürerek tasayı azaltır.
Babinski ise felçliler, kontraktürler, anesteziler üzere Histeri’nin konuşma yoluyla ortaya çıkarılıp bir daha konuşma yoluyla yok olmasıyla fizikî ve ruhsal belirtilerin meydana geldiği tezini ortaya atmıştır. Günümüzde hâlihazırda bulunan çağdaş psikiyatri teşhis sisteminde yer alan Konversiyon Bozuklukları ruhsal sürtüşme ve engellemelerle birlikte fizikî fonksiyonellikte yitimlere sebep olan bir yahut daha epey sayıdaki nörolojik semptomla makul bir bozukluk olarak söz edilmektedir.
Konversiyon Bozukluğunun sınıflandırılmasının ne biçimde yapılacağı ile ilgili psikiyatri alan uzmanları tartışmalarla bu bozukluğun teşhis kriterlerindeki bilinmeyen durumlardan ötürü Dissosiyatif Bozukluk içindeki benzeri unsurların Somatoform Bozukluk ile olan örtüşmelere bağımlı olarak daha fazlaca misal niçinsellik süreci paylaşmaktadır. DSM IV’e bakılırsa Konversiyon Bozukluğu fonksiyonel bozukluğun yanında nörolojik bir bozukluk olması, başka tıbbi durumlar yahut husus tesiri ile belirtilememesi, ruhsal tesirleri ile bağlantılı olması, bir maksat doğrultusunda ortaya çıkmaması, ağrı yahut cinsel fonksiyon bozukluğu ile sabit olmaması ve net bir biçimde külfete ya da toplumsal, mesleksel ve farklı alanlarda fonksiyonelliğin zayıflamasına niçiniyet vermesi olarak vurgulanmıştır (Uğuz, 1998).
Konversiyon Bozukluğunun çıkış noktasında merkezi ya da Periferik Hudut Sistemi’ne dair anatomik ve fizyolojik bir bozukluk bulunmayan, nörolojik bozukluklara benzeyen bir tablodur. Direkt doğruya sözel olarak söylenmeyen ruhsal bir çaba yahut ihtiyacın bireyin fizikî fonksiyonelliğini bozmasıyla kendini göstermektedir. Konversiyon Bozukluğunu her bireyin hayatının bir kısmında karşılaşıp onu yaşaması bir reaksiyon ya da çabucak her psikiyatrik rahatsızlıkta görülebilecek bir belirti olarak da gorenler olduğu üzere sosyoekonomik sebepler ve eğitimle yakın birleşme karşısında bir reaksiyon olarak da nazarannler bulunmaktadır (Uğuz,1998).
Konversiyonun Birincil ve İkincil hasılatları
Psikodinamik Yaklaşım Konversiyon belirtileri bilinçdışı baskıları ve çatışmaları çözümlemeye takviye olan süreçlerdir. Süperego tarafınca baskılanan dürtüler bireyin çatışmaya maruz kalmasına niçiniyet verirken diğer bir Konversiyon belirtisi ise bu çatışmanın sembolü durumuna getirilerek açıklanmaktadır. Konversiyonun belirtileri vasıtası ile birey ortadan kaybolan kuşağa ile benzeşim kurabilmektedir. Konversiyon semptomları kararında bastırılmış dürtünün epey az ölçüde dışa vurulması ile bireyin yaşadığı rahatlama hissi birincil çıkar olarak belirtilmektedir. Konversiyon semptomlarının meydana gelmesi kararında kişi etrafı ve toplum tarafınca hasta ve zayıf bir mevkide algılanır ve hastaya etrafı ilgi ve alaka göstermek için çaba eder. Bireyin etrafından aldığı alaka ve dış dünyadan sağlanan bu hazza ikincil yarar ismi verilir. Belirtilerin meydana gelmesi birincil çıkar, hastalığın devam ettirilmesi ise ikincil hasılattan dolayı gerçekleşmektedir (Doğan, 2007).
Aslında birincil kar bireyin ruhsal rahatsızlığın verdiği anksiyeteden kurtulmasıdır. Yani temelde kişinin beyni yaşadığı ruhsal sorunun verdiği acı ile karşı karşıya kalamadığı için öteki bir durum ortaya çıkmaktadır. Bu durum da bastırma ile ilgilidir. Bu düzenek çalışmasa her birey travmatik olayların tesirlerini her an olduğu biçimiyle yaşamak zorunda kalmış olurdu. Yapay bozuklukta temel güdü hasta rolünü benimsemek ve tıbbi kıymetlendirme ve tedavi yapılmasını sağlamak iken simülasyonda nakdî karşılık almak, nazaranvden kaçmak, yasal takipten kurtulmak ya da ilaç sağlamak üzere daha besbelli gayeler vardır. Bu emeller Konversiyon Bozukluğundaki ikincil çıkara benzeyebilir (Öztürk,2016).
Konversiyon Bozukluğunda eylemsel terapi metotlarının en kıymetlisi ikincil hasılatların bireyi olumsuz etkileyerek şikâyetini arttırmanı indirgeyerek sağlıklı davranışın yenidenının arttırılmasında tesirli olduğu söylenmektedir. Ayrıyeten Konversiyon Bozukluğu hastalarında sözel iknaya hassasiyetin varlığı ve bu durumdan terapide faydalanılabileceği gözlemlenmiştir (Moene ve ark. 2003). Konversiyon Bozukluğu ile belirlenen bireylerin büyük bir kısmı yakında durumunu sürdürmek ve sonlandırmaya ait meçhul duygulanımlarını devam ettirmek isterler. Burada eylemsel terapilerle ikincil hasılatların engellenmesi ve hakikat fiilin yinelanması ismine pekiştirilmesiyle bu şikâyetin tahlili beklenmektedir. Bu şikâyetin bitebilmesi için de şuurlu bir biçimde efor sarf edilmelidir.
Örnek Olay
Vücut öğretmeni Hasan Beyefendi kaynanasıyla her vakit bir çatışmaya girmektedir ve kendi kanılarını karşı tarafa tam olarak aktaramadığı için ayaklarının yandığını düşünmektedir. Bu durum karşısında Hasan Beyefendi hasta olarak görüldüğü için kaynanası onunla tartışmıyor ve çatışmıyorlar.
İd: “Hasan sen aklına gelen her şeyi söyleyebilirsin.”
Ego: “Kaynanana mantık çerçevesi dahilinde arasındakileri söyleyebilirsin.”
Süperego: “Senden yaşça büyük ne derse desin kaynananı alttan almalısın.”
Bu durumdan ötürü sözel telkine yatkınlık noktası öne çıkarılarak bireyin davranışçı terapi ile tedavisini yapmaya efor sarf ederek davranışa dönüştürmek istediği ayağa kalkma ve yürüme davranışında başarılı olabileceği ve yakınmalar üzerinde kelam sahibi olabileceği konusu telkin edilmiştir. Bedensel belirtilerin daha epeyce hislerini tabir etmede yahut anlamlandırmadan zorluk yaşayan şahıslarda sözel bağlantı örüntüleri ve yardım çığlığı olabileceği ve ikincil hasılatları yardımıyla hastalık seyrinin tesirli olabileceği görülmüştür (Pehlivantürk 1996).
Konversiyon geçmişten bugüne kadar biroldukça tarif ve kavramlarla açıklanmıştır. Yapılan en eski tarif M.Ö. 1900 yılına kadar gitmektedir. Mısır Medeniyeti kaynaklarında Konversiyon semptomları Uterus’un insan bedeninde gezinmesi olarak geçerken, Uterus’un insan vücudundaki farklı hareketlerden kaynaklanan bir rahatsızlık olmadığı fakat on yedinci yüzyılda ortaya konabilmiştir. Hipokrat’ın yaşadığı senelerda Yunanlılar bu bozukluğu rahim sözünün karşılığı olan Hysteria sözcüğünün kökünden histeri sözcüğünü türeterek yazılarında bu kelimeyi kullanmışlardır. Orta çağ devrinde histerinin daha hayli şeytani özellikler ile makûs ruhlarla ilgili olacağı düşünülmüştür. Bu hastaların büyü yapan bireyler olduğuna inanılır, toplum tarafınca farklı algılanır ve dışlanırlardı. bir daha birebir periyotta görülen topluluk histerisi biçimindeki “Saint-Guy Dansı” hastaların ruhunu şeytana satması olarak anlaşılarak hastaların ateşe atılarak yakılmalarına yol açmıştır (Alpat, 2017).
On dokuzuncu yüzyılda ise birtakım bilim adamları bu bozukluğun Merkezi Hudut Sistemi Bozukluğu olarak ruhsal kimi sebeplerden ortaya çıktığını saptamıştır. bir daha Psikanaliz’in kurucusu olan Freud birinci sefer Konversiyon sözünü metin içerisinde kullanarak cinsel ve saldırgan yapıdaki bastırılan kanıların bedensel tesirlerini vurgulamak gayesiyle kullanmıştır. Freud’a bakılırsa bilinçdışı ile güdüleme içinde yaşanan çatışmaların yarattığı kaygılanma hissinden korunmak gayesiyle bu çatışmayı fizikî hale dönüştürerek tasayı azaltır.
Babinski ise felçliler, kontraktürler, anesteziler üzere Histeri’nin konuşma yoluyla ortaya çıkarılıp bir daha konuşma yoluyla yok olmasıyla fizikî ve ruhsal belirtilerin meydana geldiği tezini ortaya atmıştır. Günümüzde hâlihazırda bulunan çağdaş psikiyatri teşhis sisteminde yer alan Konversiyon Bozuklukları ruhsal sürtüşme ve engellemelerle birlikte fizikî fonksiyonellikte yitimlere sebep olan bir yahut daha epey sayıdaki nörolojik semptomla makul bir bozukluk olarak söz edilmektedir.
Konversiyon Bozukluğunun sınıflandırılmasının ne biçimde yapılacağı ile ilgili psikiyatri alan uzmanları tartışmalarla bu bozukluğun teşhis kriterlerindeki bilinmeyen durumlardan ötürü Dissosiyatif Bozukluk içindeki benzeri unsurların Somatoform Bozukluk ile olan örtüşmelere bağımlı olarak daha fazlaca misal niçinsellik süreci paylaşmaktadır. DSM IV’e bakılırsa Konversiyon Bozukluğu fonksiyonel bozukluğun yanında nörolojik bir bozukluk olması, başka tıbbi durumlar yahut husus tesiri ile belirtilememesi, ruhsal tesirleri ile bağlantılı olması, bir maksat doğrultusunda ortaya çıkmaması, ağrı yahut cinsel fonksiyon bozukluğu ile sabit olmaması ve net bir biçimde külfete ya da toplumsal, mesleksel ve farklı alanlarda fonksiyonelliğin zayıflamasına niçiniyet vermesi olarak vurgulanmıştır (Uğuz, 1998).
Konversiyon Bozukluğunun çıkış noktasında merkezi ya da Periferik Hudut Sistemi’ne dair anatomik ve fizyolojik bir bozukluk bulunmayan, nörolojik bozukluklara benzeyen bir tablodur. Direkt doğruya sözel olarak söylenmeyen ruhsal bir çaba yahut ihtiyacın bireyin fizikî fonksiyonelliğini bozmasıyla kendini göstermektedir. Konversiyon Bozukluğunu her bireyin hayatının bir kısmında karşılaşıp onu yaşaması bir reaksiyon ya da çabucak her psikiyatrik rahatsızlıkta görülebilecek bir belirti olarak da gorenler olduğu üzere sosyoekonomik sebepler ve eğitimle yakın birleşme karşısında bir reaksiyon olarak da nazarannler bulunmaktadır (Uğuz,1998).
Konversiyonun Birincil ve İkincil hasılatları
Psikodinamik Yaklaşım Konversiyon belirtileri bilinçdışı baskıları ve çatışmaları çözümlemeye takviye olan süreçlerdir. Süperego tarafınca baskılanan dürtüler bireyin çatışmaya maruz kalmasına niçiniyet verirken diğer bir Konversiyon belirtisi ise bu çatışmanın sembolü durumuna getirilerek açıklanmaktadır. Konversiyonun belirtileri vasıtası ile birey ortadan kaybolan kuşağa ile benzeşim kurabilmektedir. Konversiyon semptomları kararında bastırılmış dürtünün epey az ölçüde dışa vurulması ile bireyin yaşadığı rahatlama hissi birincil çıkar olarak belirtilmektedir. Konversiyon semptomlarının meydana gelmesi kararında kişi etrafı ve toplum tarafınca hasta ve zayıf bir mevkide algılanır ve hastaya etrafı ilgi ve alaka göstermek için çaba eder. Bireyin etrafından aldığı alaka ve dış dünyadan sağlanan bu hazza ikincil yarar ismi verilir. Belirtilerin meydana gelmesi birincil çıkar, hastalığın devam ettirilmesi ise ikincil hasılattan dolayı gerçekleşmektedir (Doğan, 2007).
Aslında birincil kar bireyin ruhsal rahatsızlığın verdiği anksiyeteden kurtulmasıdır. Yani temelde kişinin beyni yaşadığı ruhsal sorunun verdiği acı ile karşı karşıya kalamadığı için öteki bir durum ortaya çıkmaktadır. Bu durum da bastırma ile ilgilidir. Bu düzenek çalışmasa her birey travmatik olayların tesirlerini her an olduğu biçimiyle yaşamak zorunda kalmış olurdu. Yapay bozuklukta temel güdü hasta rolünü benimsemek ve tıbbi kıymetlendirme ve tedavi yapılmasını sağlamak iken simülasyonda nakdî karşılık almak, nazaranvden kaçmak, yasal takipten kurtulmak ya da ilaç sağlamak üzere daha besbelli gayeler vardır. Bu emeller Konversiyon Bozukluğundaki ikincil çıkara benzeyebilir (Öztürk,2016).
Konversiyon Bozukluğunda eylemsel terapi metotlarının en kıymetlisi ikincil hasılatların bireyi olumsuz etkileyerek şikâyetini arttırmanı indirgeyerek sağlıklı davranışın yenidenının arttırılmasında tesirli olduğu söylenmektedir. Ayrıyeten Konversiyon Bozukluğu hastalarında sözel iknaya hassasiyetin varlığı ve bu durumdan terapide faydalanılabileceği gözlemlenmiştir (Moene ve ark. 2003). Konversiyon Bozukluğu ile belirlenen bireylerin büyük bir kısmı yakında durumunu sürdürmek ve sonlandırmaya ait meçhul duygulanımlarını devam ettirmek isterler. Burada eylemsel terapilerle ikincil hasılatların engellenmesi ve hakikat fiilin yinelanması ismine pekiştirilmesiyle bu şikâyetin tahlili beklenmektedir. Bu şikâyetin bitebilmesi için de şuurlu bir biçimde efor sarf edilmelidir.
Örnek Olay
Vücut öğretmeni Hasan Beyefendi kaynanasıyla her vakit bir çatışmaya girmektedir ve kendi kanılarını karşı tarafa tam olarak aktaramadığı için ayaklarının yandığını düşünmektedir. Bu durum karşısında Hasan Beyefendi hasta olarak görüldüğü için kaynanası onunla tartışmıyor ve çatışmıyorlar.
İd: “Hasan sen aklına gelen her şeyi söyleyebilirsin.”
Ego: “Kaynanana mantık çerçevesi dahilinde arasındakileri söyleyebilirsin.”
Süperego: “Senden yaşça büyük ne derse desin kaynananı alttan almalısın.”
Bu durumdan ötürü sözel telkine yatkınlık noktası öne çıkarılarak bireyin davranışçı terapi ile tedavisini yapmaya efor sarf ederek davranışa dönüştürmek istediği ayağa kalkma ve yürüme davranışında başarılı olabileceği ve yakınmalar üzerinde kelam sahibi olabileceği konusu telkin edilmiştir. Bedensel belirtilerin daha epeyce hislerini tabir etmede yahut anlamlandırmadan zorluk yaşayan şahıslarda sözel bağlantı örüntüleri ve yardım çığlığı olabileceği ve ikincil hasılatları yardımıyla hastalık seyrinin tesirli olabileceği görülmüştür (Pehlivantürk 1996).