Mevzuat hazırlama adabını belirleyen yönetmelik değişti
19/12/2005 tarihindeki ve 2005/9986 sayılı Bakanlar Kurulu sonucu ile yürürlüğe konulan Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırıldı. Yeni yönetmelik 24 Şubat 2022 tarihindeki Resmi Gazetede yayımlandı.
İşte Resmi Gazetede yayımlanan yönetmelik:
MEVZUAT HAZIRLAMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; mevzuat taslaklarının hazırlanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
(2) Bu Yönetmelik; Cumhurbaşkanlığı, bakanlıklar, bağlı, ilgili, ilişkili kurum ve kuruluşlar ile diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafınca hazırlanan mevzuat taslaklarını kapsar.
(3) Milletvekilleri tarafınca Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan kanun teklifleri bu Yönetmeliğin kapsamı haricindedır.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı- Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 7 nci ve 537 nci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Çerçeve madde: Çerçeve taslakların maddelerim,
b) Çerçeve taslak: Mevzuata madde veya hüküm eklenmesini, mevzuatın bazı madde veya hükümlerinin değiştirilmesini veya yürürlükten kaldırılmasını öngoren metinleri,
c) Düzenleyici etki analizi: Kanun ve Cumhurbaşkanlığı kararnamesi taslaklarının bütçeye, mevzuata, sosyal, ekonomik ve ticari hayata, çevreye ve ilgili kesimlere etkilerini göstermek üzere hazırlanan ön değerlendirmeyi,
ç) Mevzuat: Kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, Cumhurbaşkanı karan, yönetmelik ve diğer düzenleyici işlemleri,
d) Müstakil taslak: Başlı başına belirli bir alanı düzenleyen ve ilk defa yürürlüğe konulacak mevzuat metinlerini,
e) Taslak: Çerçeve ve müstakil taslakları,
f) Teklif yazısı: Hazırlanan mevzuat taslakları hakkında Cumhurbaşkanlığına sunulan talep yazılanın,
ifade eder.
Taslak hazırlamada uyulacak ilkeler
MADDE 4- (1) Taslaklar hazırlanırken aşağıdaki ilkelere uyulur:
a) Taslaklar üst hukuk normlanna aykm olamaz.
b) Taslaklar düzenleme amacına uygun olarak hazırlanır.
c) Taslaklar hazırlanırken yargı kararlan, ülkemizin taraf olduğu milletlerarası andlaşmalar, ülkemizin üyesi veya aday üyesi olduğu uluslararası kuruluşlar tarafınca yapılan düzenlemeler, Cumhurbaşkanlığı programı ile kalkınma plan ve programlan göz önünde bulundurulur.
ç) Taslaklar hazırlanırken düzenlenen alanlara ilişkin mevzuatın tamamı gözden geçirilerek, gerekiyorsa mevcut hükümlerde gerekli değişiklikler yapılır veya anılan hükümlerden ihtiyaç duyulanlar taslağa alınarak ihtiyaç duyulmayan hükümler yürürlükten
kaldırılır.
d) Çerçeve taslaklarda, ilgili mevzuata işlenemeyecek ve onun haricinde kalarak tek metin olma özelliğini bozacak hükümlere yer verilmemesi esastır.
e) Taslakların kapsam maddesi, herhangi bir tereddüde yol açmayacak açıklıkta düzenlenir ve amaç maddesinin yenidenı biçiminde yazılmaz. Taslağın kapsamı konusunda herhangi bir tereddüt bulunmuyorsa taslakta ayrıca kapsam hükmüne yer verilmez.
f) Taslakların madde metinleri kısa ve anlaşılır halde düzenlenir, zorunluluk bulunmadıkça ayraç arasında açıklayıcı hükümlere yer verilmez.
g) Taslakların birden çok kamu kurum ve kuruluşunun bakılırsav alanına ilişkin hükümler içermesi halinde mutabakatla hazırlanması esastır.
ğ) Taslakların hazırlanmasında istişare ve katılımcılığa önem verilir.
İKİNCİ BÖLÜM
Taslakların Hazırlanması ve Cumhurbaşkanlığına Gönderilmesi
Taslakları hazırlayacak birimler
MADDE 5- (1) Taslaklar, konuyla ilgili kurum ve kuruluşların bakılırsavli birimleri tarafınca hazırlanır. Hukuk birimleri haricindeki birimlerce hazırlanan taslaklar hakkında hukuk birimlerinin görüşü alınır. Hukuk birimleri, taslakları bu Yönetmeliğe uygunluk bakımından da inceler.
Görüş alma
MADDE 6- (1) Cumhurbaşkanlığına sunulmadan önce taslaklar hakkında kanun veya Cumhurbaşkanlığı kararnameleri gereğince görüş alınması zorunlu olan kuramların ve ilgili bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının görüşleri alınır. Görüş isteme yazısına, taslak metin, karşılaştırma cetveli, genel gerekçe ile var ise madde gerekçeleri, düzenleyici etki analizi ve bütçe etki formu eklenir. Bu çerçevede ilgili bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının yanı sıra;
a) Ekonomik ve sosyal politikalar ve tedbirlerle ilgili taslaklar, kamu gelir ve giderlerim etkileyen taslaklar ile mali konulan düzenleyen taslaklar hakkında Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığının,
b) Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerince Sayıştayın denetim alanına giren mali mevzularda düzenlenecek yönetmelik ve yönetmelik niteliğindeki düzenleyici işlem taslakları hakkında Sayıştay Başkanlığının,
c) Avrupa Birliği müktesebatma uyum çerçevesinde hazırlanan taslaklar hakkında Avrupa Birliği Başkanlığının,
görüşlerinin alınması zorunludur.
(2) Bakanlıklar ile bunlara bağlı ve ilgili kurum ve kuruluşlar tarafınca gönderilecek görüş isteme yazısı, taslağın mahiyeti ve aciliyet durumu değerlendirilerek bakan veya ilgili bakan yardımcısı tarafınca, düzenleyici ve denetleyici kurumlar ile diğer kurum ve kuruluşlarda ise en üst yönetici tarafınca imzalanır.
(3) Sayıştay Başkanlığı, Adalet Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığından görüş alınması gereken hallerde diğer kurum ve kuruluşlardan alınacak görüşlerin tamamlanması ve değerlendirilmiş olması zorunludur,
(4) Taslaklar hakkında konuyla ilgili mahalli idareler, üniversiteler, sendikalar, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile sivil toplum kuruluşlarının, iş ve yatırım ortamına ilişkin taslaklar hakkında ise ayrıca özel sektör paydaşlarının görüşlerinden de faydalanılır.
(5) Kamuoyunu ilgilendiren taslaklar, Cumhurbaşkanlığına iletilmedilk önce teklif sahibi bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları tarafınca internet, basın veya yayın aracılığıyla kamuoyunun bilgisine sunulabilir. Bu suretle taslak hakkında toplanan görüşler değerlendirildikten daha sonra teklifte bulunulur.
(6) Cumhurbaşkanlığı taslaklara ilişkin doğrudan görüş alabilir.
Görüşlerin bildirilmesi
MADDE 7- (1) Bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları, taslaklara ilişkin görüşlerini en geç on beş gün arasında bildirir. Bu süre, Cumhurbaşkanlığı tarafınca istenilen görüşlerde daha kısa olarak uygulanabilir. Bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları görüş vermek için ek süre isteyebilir. Bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları görüş bildirmekten kaçmamaz. Süresinde görüş verilmezse olumlu görüş verilmiş sayılır.
(2) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile sivil toplum kuruluşları da taslaklara ilişkin görüşünü on beş gün arasında bildirir. Süresinde görüş verilmezse olumlu görüş verilmiş sayılır.
(3) Bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile sivil toplum kuruluşlarının taslakları kendi bakılırsavleri bakımından incelemeleri esastır. Ancak görüş bildirmeleri istenen kurum ve kuruluşlar hukukun genel ilkeleri, kamu yararı ve hizmet gerekleri yönünden genel değerlendirmelerini de bildirebilir,
(4) Görüşler, EK-l’de yer alan form doldurulmak suretiyle düzenlenebilir formatta görüş isteyen kuruma gönderilir.
Taslakların Cumhurbaşkanlığına gönderilmesi
MADDE 8- (1) İlgili kurum ve kuruluşlardan alınması gereken görüşler tamamlandıktan daha sonra;
a) Görüşe gönderilen taslak,
b) Taslağa ilişkin görüşler,
c) Görüşlerin değerlendirildiği EK-2’de yer alan form,
ç) Taslağın mevcut düzenlemeyle karşılaştırılmasına ilişkin karşılaştırma cetveli,
d) Görüşler dikkate alınarak düzenlenen nihai taslak ve genel gerekçe,
e) Kanun ve Cumhurbaşkanlığı kararnamesi taslaklarında madde gerekçeleri ile 26 nci madde uyarınca hazırlanan düzenleyici etki analizi,
t) Kamu gelirlerinin azalmasına veya kamu giderlerinin artmasına niçin olacak ve kamu idarelerini yükümlülük altına sokacak taslaklar için 27 nci madde gereğince hazırlanan bütçe etki formu,
güvenli elektronik imzalı teklif yazısı ekinde elektronik ortamda Cumhurbaşkanlığına gönderilir. Zorunlu haller ve fevkalade durumlarda teklif yazısının veya eklerinin fiziksel olarak gönderilmesi mümkündür, hal böyle olunca eklerin mühürlü veya paraflı olması gerekir.
(2) Belirli bir tarihe kadar yürürlüğe konulması veya Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulması gereken düzenlemelere ilişkin taslaklar, bu tarihten en az on beş gün önce Cumhurbaşkanlığına gönderilir.
Teklif yazılan
MADDE 9″ (1) Bakanlıklarca hazırlanarak Cumhurbaşkanlığına gönderilecek taslaklara ilişkin teklif yazıları, münhasıran bakan tarafınca imzalanır. Birden çok bakanlık tarafınca yürütülecek mevzuatın taslaklarına ilişkin teklif yazılarına ilgili bakanların onayının bulunduğunu gösteren belge de eklenir.
(2) Bağlı, ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşlarca Cumhurbaşkanlığına gönderilecek taslaklara ilişkin teklif yazılan bağlı, ilgili ve ilişkili olunan bakan tarafınca imzalanır. Ancak ilgili kanun veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin öngördüğü hallerle sınırlı olmak üzere, Cumhurbaşkanı sonucuyla yürürlüğe konulanlar haricindeki yönetmelikler ile diğer düzenleyici işlemlere ilişkin teklifler, ilgili veya ilişkili bulundukları bakanlığa da bilgi verilmesi kaydıyla düzenleyici ve denetleyici kurum başkam tarafınca imzalanır.
(3) Birinci ve ikinci fıkra kapsamı haricinde kalan kamu kurum ve kuruluşları ile Cumhurbaşkanlığına bağlı, ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşlardan gönderilecek teklif yazılan, bu kurum ve kuruluşların üst yöneticileri tarafınca imzalanır. Cumhurbaşkanlığına bağlı, ilgili veya ilişkili kuramlara, ilgilendirilen kurum ve kuruluşlardan gönderilecek teklif yazılan ise ilgilendirildikleri kurum ve kuruluşun üst yöneticisi tarafınca imzalanır.
(4) Teklif yazısı ekinde yer alan nihai taslak, genel gerekçe, madde gerekçeleri, görüş değerlendirme formu ve karşılaştırma cetvelinin düzenlenebilir formatta olması gerekir. Gizlilik dereceli belgelerin gönderilmesi ve alınması ile ilgili mevzuat hükümleri saklıdır.
(5) Yukarıdaki fıkralar ile 8 inci madde hükümlerine uyulmadan Cumhurbaşkanlığına gönderilen teklif yazılan işleme konulmayarak iade edilir veya söz konusu noksanlıkların belli bir müddet içerisinde giderilmesi ilgili bakanlık veya kurumdan istenir. Verilen süre arasında noksanlıkların tamamlanmaması halinde teklif yazısı iade edilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Taslaklara Dair Usul ve Esaslar
Taslakların şekli ve ekleri
MADDE 10- (1) Taslaklarda taslak adı ve genel gerekçe bulunması zorunludur. Kanun ve Cumhurbaşkanlığı kararnamesi taslaklarında ayrıca madde gerekçeleri ve 26 nci madde gereğince yürürlüğe konulacak usul ve esaslara gore hazırlanan düzenleyici etki analizi ile kamu gelirlerinin azalmasına veya kamu giderlerinin artmasına niçin olacak ve kamu idarelerini yükümlülük altına sokacak taslaklar için 27 nci madde gereğince hazırlanan bütçe etki formu bulunur. Genelge taslaklarında ad ve genel gerekçe bulunması zorunlu değildir.
(2) Taslaklar, maddeler halinde yazılır. Ancak tebliğ ve genelge taslaklarının maddeler halinde yazılmasının mümkün olmadığı hallerde gerekli bölümlendirmeler yapılır. Yürütme maddesinden daha sonra var ise taslağın eklerine yer verilir.
Taslakların adı
MADDE 11- (1) Taslakların adı kalın, büyük harflerle yazılır ve altı çizilmez.
(2) Çerçeve taslaklarda mevzuatın adına, taslağın adında yer verilir. Çerçeve taslağın birden çok kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi veya Cumhurbaşkanı sonucunda değişiklik öngörmesi durumunda taslağa, yapılan değişikliklerin amacını da ortaya koyacak nitelikte bir ad verilmesi esastır.
(3) Çerçeve taslakların adında, mevzuat maddelerinin değiştirilmesi veya mevzuata madde eklenmesine ilişkin ifadeler yerine, mevzuatın değiştirilmesine ilişkin ifadeler kullanılır.
(4) Kanun ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde yer alan özel hükümler saklı kalmak üzere, Resmi Gazete’de yayımlanacak yönetmelik haricindeki düzenleyici işlemler sadece karar, tebliğ ve genelge olarak isimlendirilir.
Kısım ve bölümler
MADDE 12- (1) Müstakil taslaklar kısımlara, kısımlar da bölümlere ayrılabilir. Kapsamı geniş olan taslaklar kitaplara da ayrılabilir.
(2) Her kitap, kısım ve bölüm için ayrı ayrı başlık temalır. Kitap, kısım ve bölüm ifadeleri kalın ve büyük harfle, başlıklar kalın ve başlıktaki kelimelerin ilk harfi büyük yazılır. Başlıkların altı çizilmez.
Maddeler
MADDE 13- (1) Maddeler sırasıyla fikralar, bentler ve alt bentlerden oluşur.
(2) Fıkralar numarayla, bentler harfle, alt bentler numarayla belirlenir. Bentlerin sıralanmasında Türk alfabesinde yer alan tüm harfler kullanılır. Çerçeve maddelerde fıkralar numaralandırılmaz. Fıkraların numarası ayraçla, bentler ve alt bentlerin harf ve numaralan yarım ayraçla kapatılır; “z” harfinden daha sonra alfabetik sıralama “aa, bb, cc, çç,… zz, aaa, bbb, …” şeklinde yapılır.
(3) Maddeler ve çerçeve maddelerin “MADDE” ibareleri kalın, tüm harfleri büyük yazılır, numaralandırılır ve numaradan daha sonra bitişik olarak kısa çizgi işareti temalır; ayrıca nokta konulmaz. Maddelerin ve çerçeve maddelerin altı çizilmez. Değiştirilen veya eklenen maddeler ile var ise bunların başlıkları kalın yazılmaz, ancak “MADDE” ibareleri bir daha büyük harfle yazılır.
(4) Tanımlar maddesinde tanımlar alfabetik sıralamaya nazaran bent veya alt bentlerle gösterilir. Tanımlar maddesine daha sonradan eklenecek tanımlar son bent veya alt bent olarak eklenir.
Madde başlıklan
MADDE 14- (1) Madde, ek madde ve geçici maddelere içeriğine uygun başlıklar temalır. Çerçeve maddelere başlık konulmaz.
(2) Madde hükmünün değiştirilmesi maddenin başlığı ile içeriği içindeki uyumu bozacak ise madde başlığı da içeriğe uygun biçimde değiştirilir.
(3) Madde başlıkları kalın yazılır ve altı çizilmez. Özel isimler hariç madde başlığının sadece birinci kelimesinin ilk harfi büyük yazılır. Madde başlıklarının sonuna noktalama işareti konulmaz.
Maddelerin sıralanması
MADDE 15- (1) Müstakil taslaklarda düzenlemenin niteliğine ve ihtiyaca bakılırsa sırasıyla amaç, kapsam, dayanak, tanımlar, teşkilat, organlar, nitelikler, bakılırsav, yetki ve sorumluluklar, cezai hükümler, düzenleyici işlemlere ilişkin hüküm, değiştirilen ve yürürlükten kaldırılan hükümler, geçici hükümler ile yürürlük ve yürütme maddeleri ve var ise düzenlemenin ekleri yer alır.
Ek ve geçici maddeler
MADDE 16- (1) Mevzuatta yapılacak yeni düzenlemenin, mevcut maddelerden birine eklenememesi ve mevcut maddelerin sıralamasına uygun düşmemesi durumunda ek madde uygulamasına gidilir. Ek madde, yürürlük maddesinden ve var ise geçici maddelerdilk önce yer alır.
(2) Taslaklarda mükerrer maddelere yer verilmez, yürürlükteki metinlere ek madde eklenmesi yoluna gidilir. Eklenecek yeni maddenin düzenlemenin belirli bir bölümünde yer alması gerekiyorsa, madde ilgili bölümde “MADDE …/A-” şeklinde numaralandırılır.
(3) Yeni mevzuat metni ile getirilen düzenleme uygulanmaya başlayıncaya veya yürürlüğe girinceye kadar geçecek süre arasında yapılacak işlem ve düzenlemeler ya da uyulacak ilke ve kurallar ile daha önceki düzenlemelerden doğan hakların korunmasına ilişkin hususlar ve benzeri geçiş hükümleri geçici maddelerle düzenlenir. Geçici maddeler de ayrıca numaralandırılır.
(4) ilave edilecek ek maddeler veya geçici maddeler, düzenlemenin esas yapısındaki sisteme uygun halde düzenlenir. Ek madde ve geçici maddelere mevcut ek ve geçici madde numaralarını devam ettirecek biçimde numara verilir.
Yürürlük maddesi
MADDE 17- (1) Yürürlük maddesinde düzenlemenin yürürlüğe gireceği tarih tereddüde yer vermeyecek biçimde belirtilir.
(2) Ekonomik ve ticari alan ile yatırım ortamını etkileyen düzenlemelerde, mümkün olduğunca taslağın yayımlanma tarihi ile yürürlüğe giriş tarihi içinde makul bir müddet
bırakılır.
Birden çok düzenleme ve maddede değişiklik
MADDE 18- (1) Konu itibarıyla aralarında bağlantı bulunması sebebiyle birden çok kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi veya Cumhurbaşkanı sonucunda düzenleme yapılmasını gerektiren haller haricinde, bir çerçeve taslak ile birden çok düzenlemenin hükümlerinde değişiklik yapılamaz. Yapılacak değişiklikler her düzenleme için ayn ayrı çerçeve taslak ile yapılır.
(2) Değiştirilmesi öngörülen maddelerin birden çok olması durumunda bunlar tek bir çerçeve madde arasında değil, her biri ayn çerçeve madde ile düzenlenir. Ancak oldukça sayıda maddede birbiriyle doğrudan bağlantılı kelimelerin veya ibarelerin kaldınlması, ilave edilmesi veya ikame edilmesi gibi zorunlu hallerde bir çerçeve madde ile birden çok maddede değişiklik yapılabilir.
(3) Aynı maddeye birden çok fıkra, bent veya alt bent eklenmesi ile aynı maddenin birden çok fıkrasının, bendinin veya alt bendinin yürürlükten kaldırılması tek bir çerçeve madde ile yapılır.
(4) Birden çok mevzuatta değişiklik yapan çerçeve taslaklarda çerçeve maddeler, değişiklik yapılan mevzuatın kabul veya yayım tarihleri esas alınarak eski tarihindekiden yeniye doğru sıralanır. Ancak birbiriyle bağlantılı değişikliklerde sıralama, esas konunun yer aldığı mevzuata bakılırsa yapılabilir.
Maddelerin değiştirilmesi
MADDE 19″ (1) Maddelerin değiştirilmesi durumunda, değiştirilen madde metni, madde numarası ile beraber yazılır. Madde başlığında değişiklik yapılmıyorsa başlık yazılmaz. Maddenin başlığı ile beraber değiştirilmesi durumunda çerçeve maddede, maddenin başlığı ile beraber değiştirildiği belirtilir.
(2) Fıkra, bent ya da alt bentler değiştirilirken satırbaşmdan başlanır; fıkra, bent ve alt bendin harfi veya numarası yazılır. Değiştirilen madde, fıkra, bent, alt bent, paragraf ve cümleler tırnak arasında yazılır. Cümle değişiklikleri ve eklemelerinde satırbaşı yapılmaz. Ancak cümle maddenin veya bölümlerinin ilk cümlesi ise satırbaşı yapılır.
(3) Yürürlükten kaldırılan veya mahkeme karan ile iptal edilen bir madde veya hükmün yemden düzenlenmesi halinde çerçeve maddede, madde veya hükmün yemden düzenlendiği belirtilir.
(4) Yürürlükten kaldırılan veya mahkeme karan ile iptal edilen bir madde veya hükmün bir daha düzenlenmesi halinde, yeni hükmün mülga ya da iptal edilen madde veya hükümle ilintili olması veya aynı alana ilişkin düzenleme öngörmesi gözetilir.
İbarelerde değişildik
MADDE 20- (1) Çerçeve taslaklarda bazı kelimelerin veya ibarelerin kaldırılması, ilave edilmesi veya ikame edilmesi şeklinde değişiklik yapılması halinde sadece kelime veya ibarenin değiştirilmesi esastır. Ancak fazlaca sayıda ibare değişikliğinin bir arada yapılması halinde ilgili cümle, paragraf, alt bent, bent, fıkra veya maddenin tümünün değiştirilmesi tercih edilir.
Atıfların yapılması
MADDE 21- (1) Bir madde arasında başka bir mevzuata atıf yapılıyorsa, atıf yapılan mevzuatın tarihi, sayısı ve adı ile maddesi, fıkrası, bendi, alt bendi, paragrafı veya cümlesi açıkça belirtilir.
(2) Yapılan ilk atıfta;
a) Kanunun tarihi, sayısı ve adı, adının uzun olması durumunda sadece tarihi ve sayısı,
b) Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin sayısı ve adı, adının uzun olması durumunda sadece sayısı,
c) Milletlerarası andlaşmalann onaylanmasına ilişkin sonucun tarihi ve sayısı ile andlaşmanm adı,
ç) Cumhurbaşkanı sonucuyla yürürlüğe konulan düzenleyici işlemlerde sonucun tarihi ve sayısı ile düzenleyici işlemin adı,
d) Diğer düzenlemelerde, düzenlemenin yayımlandığı Resmi Gazete ‘nin tarihi ve sayısı ile düzenleyici işlemin adı,
belirtilir.
(3) Tarihler gün, ay ve yıl olarak rakamla yazılır, aralarına eğik çizgi temalır, rakamların solunda sıfır kullanılmaz.
(4) İlk atıftan daha sonra kanun ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde sadece kanunun veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin sayısı veya adı, milletlerarası andlaşmalann sadece adı belirtilerek atıf yapılır. Tereddüt oluşmayacak durumlarda “aynı Kanunun”, “aynı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin”, “aynı Yönetmeliğin” gibi atıflar yapılabilir.
(5) Atıf yapılan kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ve düzenleyici işlemler veya bunların madde, fıkra, bent, alt bent, paragraf ya da cümleleri belirtilirken, daha önce yapılan değişiklikler vurgulanmaz.
(6) Taslaklarda alt düzeydeki mevzuata atıf yapılmaz.
(7) Atıf yapılan madde numiçinden daha sonra kesme işareti kullanılmaksızın bir karakter boşluk bırakılmak suretiyle Türkçe ses uyumuna gore gerekli ek temalır, nokta kullanılmaz. Fıkra, paragraf ve cümlelere atıf yapılırken rakam yerine yazı kullanılır. Bent veya alt bentlere atıf yapılırken bent ve alt bentlerin harf ya da numarası ayraç arasında yazılır.
(8) Yürürlükten kaldırılan;
a) Kanun ve Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin sayısı ve adı, adının uzun olması durumunda sadece sayısı ile madde, fıkra, bent, alt bent, paragraf ya da cümlesi,
b) Cumhurbaşkanı sonucuyla yürürlüğe konulan düzenleyici işlemlerde, Cumhurbaşkanı sonucunın tarihi, sayısı ve düzenleyici işlemin adı ile madde, fıkra, bent, alt bent, paragraf ya da cümlesi,
c) Diğer düzenlemelerde düzenlemenin yayımlandığı Resmi Gazete’nin tarihi, sayısı ve düzenlemenin adı ile madde, fıkra, bent, alt bent, paragraf ya da cümlesi,
açıkça belirtilir. Diğer mevzuatın ilgili düzenlemeye aykm hükümlerinin yürürlükten kaldırıldığı veya uygulanmayacağı gibi muğlak ifadelere yer verilmez.
(9) Yürürlükten kaldırılmış olan düzenlemelere atıf yapılmasının gerektiği hallerde bunların mülga olduğu belirtilir.
Alt düzenlemelerin yürürlüğe girmesi
MADDE 22- (1) Kanun ve Cumhurbaşkanlığı kararnamesi taslaklarının ilgili maddelerinde, düzenleyici işlemlerin, kanun ve Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin yürürlük tarihinden itibaren ne kadar sürede yürürlüğe konulacağı ve yeni düzenlemeler yürürlüğe girinceye kadar var ise yürürlükteki hükümlerin uygulanmasına devam edilip edilmeyeceği belirtilir.
Gerekçeler
MADDE 23- (1) Genel gerekçede, taslağın amacı ve hazırlanmasını gerektiren niçinler açıkça belirtilir.
Yükümlülük ve sorumluluk getiren düzenlemeler
MADDE 24- (1) Kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ve Cumhurbaşkanı sonucu ile yürürlüğe konulan düzenleyici işlemler haricindeki taslaklarda:
a) Bu düzenlemelerin dayanaklarında belirtilenler haricinde yükümlülük getiren hükümler, mali mevzularda gelir ve gider önnazarann hükümler ile teşkilat kuran veya kaldıran, kadro iptal veya ihdas eden hükümlere yer verilmez.
b) Bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına bakılırsav ve sorumluluk yükleyen hükümlere yer verilmesi halinde, bu bakanlık ile kamu kurum ve kuruluşlarının uygun görüşleri alınır veya taslak bunlarla beraber hazırlanır.
Taslaklarda kullanılacak dil
MADDE 25- (1) Taslakların dili Türkçedir. Taslaklarda sade, açık ve anlaşılır bir dil kullanılır. Türkçede karşılığı bulunan yabancı kelimelere yer verilmez. Türkçede karşılığı bulunmayan teknik terimlere yer verilmesinin zorunlu olması durumunda, bu terimler aslına uygun olarak yazılır.
(2) Taslakların yazımında Türk Dil Kurumu tarafınca belirlenen yazım kuralları esas alınır. Ancak teamül haline gelmiş uygulamalara devam edilebilir.
(3) Taslaklarda, var ise tanım maddesinde belirtilenler haricinde kısaltmalara yer verilmez. Kısaltmalar yerine kısaltmanın temsil ettiği kelimeler açıkça yazılır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Çeşitli ve Son. Hükümler
Düzenleyici etki analizi
MADDE 26- (1) Kanun ve Cumhurbaşkanlığı kararnamesi taslakları için bu madde gereğince belirlenecek usul ve esaslar kapsamında düzenleyici etki analizi hazırlanır. Düzenleyici etki analizi taslaklan ilgili bakanlık veya kamu kurum ve kuruluşu tarafınca hazırlanarak Strateji ve Bütçe Başkanlığına gönderilir. Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafınca düzenleyici etki analizi taslağına nihai hali verilip ilgili bakanlık veya kamu kurum ve kuruluşuna gönderilir.
(2) Türkiye Büyük Millet Meclisi komisyonlarında görüşülecek olan kanun teklifleriyle ilgili düzenleyici etki analizi hazırlanmasının komisyon başkanlıklarınca istenilmesi halinde, düzenleyici etki analizi Strateji ve Bütçe Başkanlığı koordinasyonunda hazırlanır.
(3) Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı, ilgili bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarından veya Strateji ve Bütçe Başkanlığından düzenleyici etki analizi hazırlanmasını isteyebilir.
(4) Düzenleyici etki analizinin hangi kanun veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesi taslaklan için hazırlanacağı, düzenleyici etki analizinde yer alacak hususlar, düzenleyici etki analizinin hazırlanmasına dair ilkeler ve diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar Strateji ve Bütçe Başkanlığınca hazırlanarak Cumhurbaşkanınca belirlenir.
Bütçe etki formu
MADDE 27- (1) Kamu gelirlerinin azalmasına veya kamu giderlerinin artmasına niçin olacak ve kamu idarelerini yükümlülük altına sokacak taslaklar için taslak sahibi bakanlık veya kamu kurum ve kuruluşu tarafınca, EK-3’de yer alan bütçe etki formu doldurulur.
(2) Bütçe etki formunun düzenlenme sürecinde diğer bakanlık ve kamu kurum ve kuruluşları, ihtiyaç duyulan veri paylaşımını sağlar.
(3) Bütçe etki formu, taslakla beraber 6 ncı madde çerçevesinde ilgili bakanlıklar İle kamu kurum ve kuruluşlarının görüşüne gönderilir ve alman görüşler çerçevesinde mevzuat taslağının değişmesi halinde bütçe etki formu da güncellenerek nihai hah verilir.
Resen düzenleme, düzeltme ve iade
MADDE 28- (1) Kanunlarda ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde münhasıran bir idarenin yetkilendirildiği durumlar hariç olmak üzere Cumhurbaşkanlığı, teklif yazısı olmaksızın yetki ve gorev alanında resen düzenleme yapabilir.
(2) Cumhurbaşkanlığı, taslaklarda şekil yönünden resen düzeltme yapabilir.
(3) Anayasaya, kanunlara, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine ve diğer ilgili mevzuata veya Cumhurbaşkanlığı programı ile kalkınma plan ve programlarına aykırılığı tespit edilen ya da bu Yönetmeliğe uygun olarak hazırlanmayan taslakların noksanlıklarının giderilmesi veya uygunluğunun sağlanması teklif sahibi bakanlık, kurum veya kuruluştan istenir ya da bu amaçla taslak bir daha değerlendirilmek üzere teklif sahibi bakanlık, kurum veya kuruluşa iade edilir.
Örnekler
MADDE 29- (1) Bu Yönetmelikte düzenlenen hususlar EK-4’te ömeklendirilmiştir.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 30- (1) 19/12/2005 tarihindeki ve 2005/9986 sayılı Bakanlar Kurulu sonucu ile yürürlüğe konulan Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Yönetmeliktilk önceki mevzuatta düzenleme
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihtilk önce yürürlüğe konulmuş olan mevzuatta değişiklik öngoren taslaklarda, ilgili düzenlemenin şekli sistemine uyum sağlanması esastır.
Yürürlük
MADDE 31- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 32- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.
Yönetmeliğin eki için .
Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.
19/12/2005 tarihindeki ve 2005/9986 sayılı Bakanlar Kurulu sonucu ile yürürlüğe konulan Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırıldı. Yeni yönetmelik 24 Şubat 2022 tarihindeki Resmi Gazetede yayımlandı.
İşte Resmi Gazetede yayımlanan yönetmelik:
MEVZUAT HAZIRLAMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK
BİRİNCİ BÖLÜM
Başlangıç Hükümleri
Amaç ve kapsam
MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin amacı; mevzuat taslaklarının hazırlanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemektir.
(2) Bu Yönetmelik; Cumhurbaşkanlığı, bakanlıklar, bağlı, ilgili, ilişkili kurum ve kuruluşlar ile diğer kamu kurum ve kuruluşları tarafınca hazırlanan mevzuat taslaklarını kapsar.
(3) Milletvekilleri tarafınca Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan kanun teklifleri bu Yönetmeliğin kapsamı haricindedır.
Dayanak
MADDE 2- (1) Bu Yönetmelik, 1 sayılı Cumhurbaşkanlığı- Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin 7 nci ve 537 nci maddelerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
MADDE 3- (1) Bu Yönetmelikte geçen;
a) Çerçeve madde: Çerçeve taslakların maddelerim,
b) Çerçeve taslak: Mevzuata madde veya hüküm eklenmesini, mevzuatın bazı madde veya hükümlerinin değiştirilmesini veya yürürlükten kaldırılmasını öngoren metinleri,
c) Düzenleyici etki analizi: Kanun ve Cumhurbaşkanlığı kararnamesi taslaklarının bütçeye, mevzuata, sosyal, ekonomik ve ticari hayata, çevreye ve ilgili kesimlere etkilerini göstermek üzere hazırlanan ön değerlendirmeyi,
ç) Mevzuat: Kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, Cumhurbaşkanı karan, yönetmelik ve diğer düzenleyici işlemleri,
d) Müstakil taslak: Başlı başına belirli bir alanı düzenleyen ve ilk defa yürürlüğe konulacak mevzuat metinlerini,
e) Taslak: Çerçeve ve müstakil taslakları,
f) Teklif yazısı: Hazırlanan mevzuat taslakları hakkında Cumhurbaşkanlığına sunulan talep yazılanın,
ifade eder.
Taslak hazırlamada uyulacak ilkeler
MADDE 4- (1) Taslaklar hazırlanırken aşağıdaki ilkelere uyulur:
a) Taslaklar üst hukuk normlanna aykm olamaz.
b) Taslaklar düzenleme amacına uygun olarak hazırlanır.
c) Taslaklar hazırlanırken yargı kararlan, ülkemizin taraf olduğu milletlerarası andlaşmalar, ülkemizin üyesi veya aday üyesi olduğu uluslararası kuruluşlar tarafınca yapılan düzenlemeler, Cumhurbaşkanlığı programı ile kalkınma plan ve programlan göz önünde bulundurulur.
ç) Taslaklar hazırlanırken düzenlenen alanlara ilişkin mevzuatın tamamı gözden geçirilerek, gerekiyorsa mevcut hükümlerde gerekli değişiklikler yapılır veya anılan hükümlerden ihtiyaç duyulanlar taslağa alınarak ihtiyaç duyulmayan hükümler yürürlükten
kaldırılır.
d) Çerçeve taslaklarda, ilgili mevzuata işlenemeyecek ve onun haricinde kalarak tek metin olma özelliğini bozacak hükümlere yer verilmemesi esastır.
e) Taslakların kapsam maddesi, herhangi bir tereddüde yol açmayacak açıklıkta düzenlenir ve amaç maddesinin yenidenı biçiminde yazılmaz. Taslağın kapsamı konusunda herhangi bir tereddüt bulunmuyorsa taslakta ayrıca kapsam hükmüne yer verilmez.
f) Taslakların madde metinleri kısa ve anlaşılır halde düzenlenir, zorunluluk bulunmadıkça ayraç arasında açıklayıcı hükümlere yer verilmez.
g) Taslakların birden çok kamu kurum ve kuruluşunun bakılırsav alanına ilişkin hükümler içermesi halinde mutabakatla hazırlanması esastır.
ğ) Taslakların hazırlanmasında istişare ve katılımcılığa önem verilir.
İKİNCİ BÖLÜM
Taslakların Hazırlanması ve Cumhurbaşkanlığına Gönderilmesi
Taslakları hazırlayacak birimler
MADDE 5- (1) Taslaklar, konuyla ilgili kurum ve kuruluşların bakılırsavli birimleri tarafınca hazırlanır. Hukuk birimleri haricindeki birimlerce hazırlanan taslaklar hakkında hukuk birimlerinin görüşü alınır. Hukuk birimleri, taslakları bu Yönetmeliğe uygunluk bakımından da inceler.
Görüş alma
MADDE 6- (1) Cumhurbaşkanlığına sunulmadan önce taslaklar hakkında kanun veya Cumhurbaşkanlığı kararnameleri gereğince görüş alınması zorunlu olan kuramların ve ilgili bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının görüşleri alınır. Görüş isteme yazısına, taslak metin, karşılaştırma cetveli, genel gerekçe ile var ise madde gerekçeleri, düzenleyici etki analizi ve bütçe etki formu eklenir. Bu çerçevede ilgili bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarının yanı sıra;
a) Ekonomik ve sosyal politikalar ve tedbirlerle ilgili taslaklar, kamu gelir ve giderlerim etkileyen taslaklar ile mali konulan düzenleyen taslaklar hakkında Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığının,
b) Genel yönetim kapsamındaki kamu idarelerince Sayıştayın denetim alanına giren mali mevzularda düzenlenecek yönetmelik ve yönetmelik niteliğindeki düzenleyici işlem taslakları hakkında Sayıştay Başkanlığının,
c) Avrupa Birliği müktesebatma uyum çerçevesinde hazırlanan taslaklar hakkında Avrupa Birliği Başkanlığının,
görüşlerinin alınması zorunludur.
(2) Bakanlıklar ile bunlara bağlı ve ilgili kurum ve kuruluşlar tarafınca gönderilecek görüş isteme yazısı, taslağın mahiyeti ve aciliyet durumu değerlendirilerek bakan veya ilgili bakan yardımcısı tarafınca, düzenleyici ve denetleyici kurumlar ile diğer kurum ve kuruluşlarda ise en üst yönetici tarafınca imzalanır.
(3) Sayıştay Başkanlığı, Adalet Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile Strateji ve Bütçe Başkanlığından görüş alınması gereken hallerde diğer kurum ve kuruluşlardan alınacak görüşlerin tamamlanması ve değerlendirilmiş olması zorunludur,
(4) Taslaklar hakkında konuyla ilgili mahalli idareler, üniversiteler, sendikalar, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile sivil toplum kuruluşlarının, iş ve yatırım ortamına ilişkin taslaklar hakkında ise ayrıca özel sektör paydaşlarının görüşlerinden de faydalanılır.
(5) Kamuoyunu ilgilendiren taslaklar, Cumhurbaşkanlığına iletilmedilk önce teklif sahibi bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları tarafınca internet, basın veya yayın aracılığıyla kamuoyunun bilgisine sunulabilir. Bu suretle taslak hakkında toplanan görüşler değerlendirildikten daha sonra teklifte bulunulur.
(6) Cumhurbaşkanlığı taslaklara ilişkin doğrudan görüş alabilir.
Görüşlerin bildirilmesi
MADDE 7- (1) Bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları, taslaklara ilişkin görüşlerini en geç on beş gün arasında bildirir. Bu süre, Cumhurbaşkanlığı tarafınca istenilen görüşlerde daha kısa olarak uygulanabilir. Bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları görüş vermek için ek süre isteyebilir. Bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşları görüş bildirmekten kaçmamaz. Süresinde görüş verilmezse olumlu görüş verilmiş sayılır.
(2) Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile sivil toplum kuruluşları da taslaklara ilişkin görüşünü on beş gün arasında bildirir. Süresinde görüş verilmezse olumlu görüş verilmiş sayılır.
(3) Bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ile sivil toplum kuruluşlarının taslakları kendi bakılırsavleri bakımından incelemeleri esastır. Ancak görüş bildirmeleri istenen kurum ve kuruluşlar hukukun genel ilkeleri, kamu yararı ve hizmet gerekleri yönünden genel değerlendirmelerini de bildirebilir,
(4) Görüşler, EK-l’de yer alan form doldurulmak suretiyle düzenlenebilir formatta görüş isteyen kuruma gönderilir.
Taslakların Cumhurbaşkanlığına gönderilmesi
MADDE 8- (1) İlgili kurum ve kuruluşlardan alınması gereken görüşler tamamlandıktan daha sonra;
a) Görüşe gönderilen taslak,
b) Taslağa ilişkin görüşler,
c) Görüşlerin değerlendirildiği EK-2’de yer alan form,
ç) Taslağın mevcut düzenlemeyle karşılaştırılmasına ilişkin karşılaştırma cetveli,
d) Görüşler dikkate alınarak düzenlenen nihai taslak ve genel gerekçe,
e) Kanun ve Cumhurbaşkanlığı kararnamesi taslaklarında madde gerekçeleri ile 26 nci madde uyarınca hazırlanan düzenleyici etki analizi,
t) Kamu gelirlerinin azalmasına veya kamu giderlerinin artmasına niçin olacak ve kamu idarelerini yükümlülük altına sokacak taslaklar için 27 nci madde gereğince hazırlanan bütçe etki formu,
güvenli elektronik imzalı teklif yazısı ekinde elektronik ortamda Cumhurbaşkanlığına gönderilir. Zorunlu haller ve fevkalade durumlarda teklif yazısının veya eklerinin fiziksel olarak gönderilmesi mümkündür, hal böyle olunca eklerin mühürlü veya paraflı olması gerekir.
(2) Belirli bir tarihe kadar yürürlüğe konulması veya Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulması gereken düzenlemelere ilişkin taslaklar, bu tarihten en az on beş gün önce Cumhurbaşkanlığına gönderilir.
Teklif yazılan
MADDE 9″ (1) Bakanlıklarca hazırlanarak Cumhurbaşkanlığına gönderilecek taslaklara ilişkin teklif yazıları, münhasıran bakan tarafınca imzalanır. Birden çok bakanlık tarafınca yürütülecek mevzuatın taslaklarına ilişkin teklif yazılarına ilgili bakanların onayının bulunduğunu gösteren belge de eklenir.
(2) Bağlı, ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşlarca Cumhurbaşkanlığına gönderilecek taslaklara ilişkin teklif yazılan bağlı, ilgili ve ilişkili olunan bakan tarafınca imzalanır. Ancak ilgili kanun veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin öngördüğü hallerle sınırlı olmak üzere, Cumhurbaşkanı sonucuyla yürürlüğe konulanlar haricindeki yönetmelikler ile diğer düzenleyici işlemlere ilişkin teklifler, ilgili veya ilişkili bulundukları bakanlığa da bilgi verilmesi kaydıyla düzenleyici ve denetleyici kurum başkam tarafınca imzalanır.
(3) Birinci ve ikinci fıkra kapsamı haricinde kalan kamu kurum ve kuruluşları ile Cumhurbaşkanlığına bağlı, ilgili ve ilişkili kurum ve kuruluşlardan gönderilecek teklif yazılan, bu kurum ve kuruluşların üst yöneticileri tarafınca imzalanır. Cumhurbaşkanlığına bağlı, ilgili veya ilişkili kuramlara, ilgilendirilen kurum ve kuruluşlardan gönderilecek teklif yazılan ise ilgilendirildikleri kurum ve kuruluşun üst yöneticisi tarafınca imzalanır.
(4) Teklif yazısı ekinde yer alan nihai taslak, genel gerekçe, madde gerekçeleri, görüş değerlendirme formu ve karşılaştırma cetvelinin düzenlenebilir formatta olması gerekir. Gizlilik dereceli belgelerin gönderilmesi ve alınması ile ilgili mevzuat hükümleri saklıdır.
(5) Yukarıdaki fıkralar ile 8 inci madde hükümlerine uyulmadan Cumhurbaşkanlığına gönderilen teklif yazılan işleme konulmayarak iade edilir veya söz konusu noksanlıkların belli bir müddet içerisinde giderilmesi ilgili bakanlık veya kurumdan istenir. Verilen süre arasında noksanlıkların tamamlanmaması halinde teklif yazısı iade edilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Taslaklara Dair Usul ve Esaslar
Taslakların şekli ve ekleri
MADDE 10- (1) Taslaklarda taslak adı ve genel gerekçe bulunması zorunludur. Kanun ve Cumhurbaşkanlığı kararnamesi taslaklarında ayrıca madde gerekçeleri ve 26 nci madde gereğince yürürlüğe konulacak usul ve esaslara gore hazırlanan düzenleyici etki analizi ile kamu gelirlerinin azalmasına veya kamu giderlerinin artmasına niçin olacak ve kamu idarelerini yükümlülük altına sokacak taslaklar için 27 nci madde gereğince hazırlanan bütçe etki formu bulunur. Genelge taslaklarında ad ve genel gerekçe bulunması zorunlu değildir.
(2) Taslaklar, maddeler halinde yazılır. Ancak tebliğ ve genelge taslaklarının maddeler halinde yazılmasının mümkün olmadığı hallerde gerekli bölümlendirmeler yapılır. Yürütme maddesinden daha sonra var ise taslağın eklerine yer verilir.
Taslakların adı
MADDE 11- (1) Taslakların adı kalın, büyük harflerle yazılır ve altı çizilmez.
(2) Çerçeve taslaklarda mevzuatın adına, taslağın adında yer verilir. Çerçeve taslağın birden çok kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi veya Cumhurbaşkanı sonucunda değişiklik öngörmesi durumunda taslağa, yapılan değişikliklerin amacını da ortaya koyacak nitelikte bir ad verilmesi esastır.
(3) Çerçeve taslakların adında, mevzuat maddelerinin değiştirilmesi veya mevzuata madde eklenmesine ilişkin ifadeler yerine, mevzuatın değiştirilmesine ilişkin ifadeler kullanılır.
(4) Kanun ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde yer alan özel hükümler saklı kalmak üzere, Resmi Gazete’de yayımlanacak yönetmelik haricindeki düzenleyici işlemler sadece karar, tebliğ ve genelge olarak isimlendirilir.
Kısım ve bölümler
MADDE 12- (1) Müstakil taslaklar kısımlara, kısımlar da bölümlere ayrılabilir. Kapsamı geniş olan taslaklar kitaplara da ayrılabilir.
(2) Her kitap, kısım ve bölüm için ayrı ayrı başlık temalır. Kitap, kısım ve bölüm ifadeleri kalın ve büyük harfle, başlıklar kalın ve başlıktaki kelimelerin ilk harfi büyük yazılır. Başlıkların altı çizilmez.
Maddeler
MADDE 13- (1) Maddeler sırasıyla fikralar, bentler ve alt bentlerden oluşur.
(2) Fıkralar numarayla, bentler harfle, alt bentler numarayla belirlenir. Bentlerin sıralanmasında Türk alfabesinde yer alan tüm harfler kullanılır. Çerçeve maddelerde fıkralar numaralandırılmaz. Fıkraların numarası ayraçla, bentler ve alt bentlerin harf ve numaralan yarım ayraçla kapatılır; “z” harfinden daha sonra alfabetik sıralama “aa, bb, cc, çç,… zz, aaa, bbb, …” şeklinde yapılır.
(3) Maddeler ve çerçeve maddelerin “MADDE” ibareleri kalın, tüm harfleri büyük yazılır, numaralandırılır ve numaradan daha sonra bitişik olarak kısa çizgi işareti temalır; ayrıca nokta konulmaz. Maddelerin ve çerçeve maddelerin altı çizilmez. Değiştirilen veya eklenen maddeler ile var ise bunların başlıkları kalın yazılmaz, ancak “MADDE” ibareleri bir daha büyük harfle yazılır.
(4) Tanımlar maddesinde tanımlar alfabetik sıralamaya nazaran bent veya alt bentlerle gösterilir. Tanımlar maddesine daha sonradan eklenecek tanımlar son bent veya alt bent olarak eklenir.
Madde başlıklan
MADDE 14- (1) Madde, ek madde ve geçici maddelere içeriğine uygun başlıklar temalır. Çerçeve maddelere başlık konulmaz.
(2) Madde hükmünün değiştirilmesi maddenin başlığı ile içeriği içindeki uyumu bozacak ise madde başlığı da içeriğe uygun biçimde değiştirilir.
(3) Madde başlıkları kalın yazılır ve altı çizilmez. Özel isimler hariç madde başlığının sadece birinci kelimesinin ilk harfi büyük yazılır. Madde başlıklarının sonuna noktalama işareti konulmaz.
Maddelerin sıralanması
MADDE 15- (1) Müstakil taslaklarda düzenlemenin niteliğine ve ihtiyaca bakılırsa sırasıyla amaç, kapsam, dayanak, tanımlar, teşkilat, organlar, nitelikler, bakılırsav, yetki ve sorumluluklar, cezai hükümler, düzenleyici işlemlere ilişkin hüküm, değiştirilen ve yürürlükten kaldırılan hükümler, geçici hükümler ile yürürlük ve yürütme maddeleri ve var ise düzenlemenin ekleri yer alır.
Ek ve geçici maddeler
MADDE 16- (1) Mevzuatta yapılacak yeni düzenlemenin, mevcut maddelerden birine eklenememesi ve mevcut maddelerin sıralamasına uygun düşmemesi durumunda ek madde uygulamasına gidilir. Ek madde, yürürlük maddesinden ve var ise geçici maddelerdilk önce yer alır.
(2) Taslaklarda mükerrer maddelere yer verilmez, yürürlükteki metinlere ek madde eklenmesi yoluna gidilir. Eklenecek yeni maddenin düzenlemenin belirli bir bölümünde yer alması gerekiyorsa, madde ilgili bölümde “MADDE …/A-” şeklinde numaralandırılır.
(3) Yeni mevzuat metni ile getirilen düzenleme uygulanmaya başlayıncaya veya yürürlüğe girinceye kadar geçecek süre arasında yapılacak işlem ve düzenlemeler ya da uyulacak ilke ve kurallar ile daha önceki düzenlemelerden doğan hakların korunmasına ilişkin hususlar ve benzeri geçiş hükümleri geçici maddelerle düzenlenir. Geçici maddeler de ayrıca numaralandırılır.
(4) ilave edilecek ek maddeler veya geçici maddeler, düzenlemenin esas yapısındaki sisteme uygun halde düzenlenir. Ek madde ve geçici maddelere mevcut ek ve geçici madde numaralarını devam ettirecek biçimde numara verilir.
Yürürlük maddesi
MADDE 17- (1) Yürürlük maddesinde düzenlemenin yürürlüğe gireceği tarih tereddüde yer vermeyecek biçimde belirtilir.
(2) Ekonomik ve ticari alan ile yatırım ortamını etkileyen düzenlemelerde, mümkün olduğunca taslağın yayımlanma tarihi ile yürürlüğe giriş tarihi içinde makul bir müddet
bırakılır.
Birden çok düzenleme ve maddede değişiklik
MADDE 18- (1) Konu itibarıyla aralarında bağlantı bulunması sebebiyle birden çok kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi veya Cumhurbaşkanı sonucunda düzenleme yapılmasını gerektiren haller haricinde, bir çerçeve taslak ile birden çok düzenlemenin hükümlerinde değişiklik yapılamaz. Yapılacak değişiklikler her düzenleme için ayn ayrı çerçeve taslak ile yapılır.
(2) Değiştirilmesi öngörülen maddelerin birden çok olması durumunda bunlar tek bir çerçeve madde arasında değil, her biri ayn çerçeve madde ile düzenlenir. Ancak oldukça sayıda maddede birbiriyle doğrudan bağlantılı kelimelerin veya ibarelerin kaldınlması, ilave edilmesi veya ikame edilmesi gibi zorunlu hallerde bir çerçeve madde ile birden çok maddede değişiklik yapılabilir.
(3) Aynı maddeye birden çok fıkra, bent veya alt bent eklenmesi ile aynı maddenin birden çok fıkrasının, bendinin veya alt bendinin yürürlükten kaldırılması tek bir çerçeve madde ile yapılır.
(4) Birden çok mevzuatta değişiklik yapan çerçeve taslaklarda çerçeve maddeler, değişiklik yapılan mevzuatın kabul veya yayım tarihleri esas alınarak eski tarihindekiden yeniye doğru sıralanır. Ancak birbiriyle bağlantılı değişikliklerde sıralama, esas konunun yer aldığı mevzuata bakılırsa yapılabilir.
Maddelerin değiştirilmesi
MADDE 19″ (1) Maddelerin değiştirilmesi durumunda, değiştirilen madde metni, madde numarası ile beraber yazılır. Madde başlığında değişiklik yapılmıyorsa başlık yazılmaz. Maddenin başlığı ile beraber değiştirilmesi durumunda çerçeve maddede, maddenin başlığı ile beraber değiştirildiği belirtilir.
(2) Fıkra, bent ya da alt bentler değiştirilirken satırbaşmdan başlanır; fıkra, bent ve alt bendin harfi veya numarası yazılır. Değiştirilen madde, fıkra, bent, alt bent, paragraf ve cümleler tırnak arasında yazılır. Cümle değişiklikleri ve eklemelerinde satırbaşı yapılmaz. Ancak cümle maddenin veya bölümlerinin ilk cümlesi ise satırbaşı yapılır.
(3) Yürürlükten kaldırılan veya mahkeme karan ile iptal edilen bir madde veya hükmün yemden düzenlenmesi halinde çerçeve maddede, madde veya hükmün yemden düzenlendiği belirtilir.
(4) Yürürlükten kaldırılan veya mahkeme karan ile iptal edilen bir madde veya hükmün bir daha düzenlenmesi halinde, yeni hükmün mülga ya da iptal edilen madde veya hükümle ilintili olması veya aynı alana ilişkin düzenleme öngörmesi gözetilir.
İbarelerde değişildik
MADDE 20- (1) Çerçeve taslaklarda bazı kelimelerin veya ibarelerin kaldırılması, ilave edilmesi veya ikame edilmesi şeklinde değişiklik yapılması halinde sadece kelime veya ibarenin değiştirilmesi esastır. Ancak fazlaca sayıda ibare değişikliğinin bir arada yapılması halinde ilgili cümle, paragraf, alt bent, bent, fıkra veya maddenin tümünün değiştirilmesi tercih edilir.
Atıfların yapılması
MADDE 21- (1) Bir madde arasında başka bir mevzuata atıf yapılıyorsa, atıf yapılan mevzuatın tarihi, sayısı ve adı ile maddesi, fıkrası, bendi, alt bendi, paragrafı veya cümlesi açıkça belirtilir.
(2) Yapılan ilk atıfta;
a) Kanunun tarihi, sayısı ve adı, adının uzun olması durumunda sadece tarihi ve sayısı,
b) Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin sayısı ve adı, adının uzun olması durumunda sadece sayısı,
c) Milletlerarası andlaşmalann onaylanmasına ilişkin sonucun tarihi ve sayısı ile andlaşmanm adı,
ç) Cumhurbaşkanı sonucuyla yürürlüğe konulan düzenleyici işlemlerde sonucun tarihi ve sayısı ile düzenleyici işlemin adı,
d) Diğer düzenlemelerde, düzenlemenin yayımlandığı Resmi Gazete ‘nin tarihi ve sayısı ile düzenleyici işlemin adı,
belirtilir.
(3) Tarihler gün, ay ve yıl olarak rakamla yazılır, aralarına eğik çizgi temalır, rakamların solunda sıfır kullanılmaz.
(4) İlk atıftan daha sonra kanun ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde sadece kanunun veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin sayısı veya adı, milletlerarası andlaşmalann sadece adı belirtilerek atıf yapılır. Tereddüt oluşmayacak durumlarda “aynı Kanunun”, “aynı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinin”, “aynı Yönetmeliğin” gibi atıflar yapılabilir.
(5) Atıf yapılan kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ve düzenleyici işlemler veya bunların madde, fıkra, bent, alt bent, paragraf ya da cümleleri belirtilirken, daha önce yapılan değişiklikler vurgulanmaz.
(6) Taslaklarda alt düzeydeki mevzuata atıf yapılmaz.
(7) Atıf yapılan madde numiçinden daha sonra kesme işareti kullanılmaksızın bir karakter boşluk bırakılmak suretiyle Türkçe ses uyumuna gore gerekli ek temalır, nokta kullanılmaz. Fıkra, paragraf ve cümlelere atıf yapılırken rakam yerine yazı kullanılır. Bent veya alt bentlere atıf yapılırken bent ve alt bentlerin harf ya da numarası ayraç arasında yazılır.
(8) Yürürlükten kaldırılan;
a) Kanun ve Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin sayısı ve adı, adının uzun olması durumunda sadece sayısı ile madde, fıkra, bent, alt bent, paragraf ya da cümlesi,
b) Cumhurbaşkanı sonucuyla yürürlüğe konulan düzenleyici işlemlerde, Cumhurbaşkanı sonucunın tarihi, sayısı ve düzenleyici işlemin adı ile madde, fıkra, bent, alt bent, paragraf ya da cümlesi,
c) Diğer düzenlemelerde düzenlemenin yayımlandığı Resmi Gazete’nin tarihi, sayısı ve düzenlemenin adı ile madde, fıkra, bent, alt bent, paragraf ya da cümlesi,
açıkça belirtilir. Diğer mevzuatın ilgili düzenlemeye aykm hükümlerinin yürürlükten kaldırıldığı veya uygulanmayacağı gibi muğlak ifadelere yer verilmez.
(9) Yürürlükten kaldırılmış olan düzenlemelere atıf yapılmasının gerektiği hallerde bunların mülga olduğu belirtilir.
Alt düzenlemelerin yürürlüğe girmesi
MADDE 22- (1) Kanun ve Cumhurbaşkanlığı kararnamesi taslaklarının ilgili maddelerinde, düzenleyici işlemlerin, kanun ve Cumhurbaşkanlığı kararnamesinin yürürlük tarihinden itibaren ne kadar sürede yürürlüğe konulacağı ve yeni düzenlemeler yürürlüğe girinceye kadar var ise yürürlükteki hükümlerin uygulanmasına devam edilip edilmeyeceği belirtilir.
Gerekçeler
MADDE 23- (1) Genel gerekçede, taslağın amacı ve hazırlanmasını gerektiren niçinler açıkça belirtilir.
Yükümlülük ve sorumluluk getiren düzenlemeler
MADDE 24- (1) Kanun, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ve Cumhurbaşkanı sonucu ile yürürlüğe konulan düzenleyici işlemler haricindeki taslaklarda:
a) Bu düzenlemelerin dayanaklarında belirtilenler haricinde yükümlülük getiren hükümler, mali mevzularda gelir ve gider önnazarann hükümler ile teşkilat kuran veya kaldıran, kadro iptal veya ihdas eden hükümlere yer verilmez.
b) Bakanlıklar ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına bakılırsav ve sorumluluk yükleyen hükümlere yer verilmesi halinde, bu bakanlık ile kamu kurum ve kuruluşlarının uygun görüşleri alınır veya taslak bunlarla beraber hazırlanır.
Taslaklarda kullanılacak dil
MADDE 25- (1) Taslakların dili Türkçedir. Taslaklarda sade, açık ve anlaşılır bir dil kullanılır. Türkçede karşılığı bulunan yabancı kelimelere yer verilmez. Türkçede karşılığı bulunmayan teknik terimlere yer verilmesinin zorunlu olması durumunda, bu terimler aslına uygun olarak yazılır.
(2) Taslakların yazımında Türk Dil Kurumu tarafınca belirlenen yazım kuralları esas alınır. Ancak teamül haline gelmiş uygulamalara devam edilebilir.
(3) Taslaklarda, var ise tanım maddesinde belirtilenler haricinde kısaltmalara yer verilmez. Kısaltmalar yerine kısaltmanın temsil ettiği kelimeler açıkça yazılır.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Çeşitli ve Son. Hükümler
Düzenleyici etki analizi
MADDE 26- (1) Kanun ve Cumhurbaşkanlığı kararnamesi taslakları için bu madde gereğince belirlenecek usul ve esaslar kapsamında düzenleyici etki analizi hazırlanır. Düzenleyici etki analizi taslaklan ilgili bakanlık veya kamu kurum ve kuruluşu tarafınca hazırlanarak Strateji ve Bütçe Başkanlığına gönderilir. Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafınca düzenleyici etki analizi taslağına nihai hali verilip ilgili bakanlık veya kamu kurum ve kuruluşuna gönderilir.
(2) Türkiye Büyük Millet Meclisi komisyonlarında görüşülecek olan kanun teklifleriyle ilgili düzenleyici etki analizi hazırlanmasının komisyon başkanlıklarınca istenilmesi halinde, düzenleyici etki analizi Strateji ve Bütçe Başkanlığı koordinasyonunda hazırlanır.
(3) Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı, ilgili bakanlıklar ile kamu kurum ve kuruluşlarından veya Strateji ve Bütçe Başkanlığından düzenleyici etki analizi hazırlanmasını isteyebilir.
(4) Düzenleyici etki analizinin hangi kanun veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesi taslaklan için hazırlanacağı, düzenleyici etki analizinde yer alacak hususlar, düzenleyici etki analizinin hazırlanmasına dair ilkeler ve diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar Strateji ve Bütçe Başkanlığınca hazırlanarak Cumhurbaşkanınca belirlenir.
Bütçe etki formu
MADDE 27- (1) Kamu gelirlerinin azalmasına veya kamu giderlerinin artmasına niçin olacak ve kamu idarelerini yükümlülük altına sokacak taslaklar için taslak sahibi bakanlık veya kamu kurum ve kuruluşu tarafınca, EK-3’de yer alan bütçe etki formu doldurulur.
(2) Bütçe etki formunun düzenlenme sürecinde diğer bakanlık ve kamu kurum ve kuruluşları, ihtiyaç duyulan veri paylaşımını sağlar.
(3) Bütçe etki formu, taslakla beraber 6 ncı madde çerçevesinde ilgili bakanlıklar İle kamu kurum ve kuruluşlarının görüşüne gönderilir ve alman görüşler çerçevesinde mevzuat taslağının değişmesi halinde bütçe etki formu da güncellenerek nihai hah verilir.
Resen düzenleme, düzeltme ve iade
MADDE 28- (1) Kanunlarda ve Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde münhasıran bir idarenin yetkilendirildiği durumlar hariç olmak üzere Cumhurbaşkanlığı, teklif yazısı olmaksızın yetki ve gorev alanında resen düzenleme yapabilir.
(2) Cumhurbaşkanlığı, taslaklarda şekil yönünden resen düzeltme yapabilir.
(3) Anayasaya, kanunlara, Cumhurbaşkanlığı kararnamelerine ve diğer ilgili mevzuata veya Cumhurbaşkanlığı programı ile kalkınma plan ve programlarına aykırılığı tespit edilen ya da bu Yönetmeliğe uygun olarak hazırlanmayan taslakların noksanlıklarının giderilmesi veya uygunluğunun sağlanması teklif sahibi bakanlık, kurum veya kuruluştan istenir ya da bu amaçla taslak bir daha değerlendirilmek üzere teklif sahibi bakanlık, kurum veya kuruluşa iade edilir.
Örnekler
MADDE 29- (1) Bu Yönetmelikte düzenlenen hususlar EK-4’te ömeklendirilmiştir.
Yürürlükten kaldırılan yönetmelik
MADDE 30- (1) 19/12/2005 tarihindeki ve 2005/9986 sayılı Bakanlar Kurulu sonucu ile yürürlüğe konulan Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik yürürlükten kaldırılmıştır.
Yönetmeliktilk önceki mevzuatta düzenleme
GEÇİCİ MADDE 1- (1) Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihtilk önce yürürlüğe konulmuş olan mevzuatta değişiklik öngoren taslaklarda, ilgili düzenlemenin şekli sistemine uyum sağlanması esastır.
Yürürlük
MADDE 31- (1) Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 32- (1) Bu Yönetmelik hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.
Yönetmeliğin eki için .
Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.