Psikozlarda ve Şizofreni olaylarda Destekleyici Psikoterapi ve Psikoloğun Rolü

Destekleyici Psikoterapi çeşitli haller niçiniyle büyük sıhhat sorunları yaşayan bireylere çok yarar getirmektedir (Cuijper et al. 2008). Destekleyici Psikoterapi kişinin sergilediği rahatsızlık semptomlarını daha âlâ bir hale getirmek, bireyin etrafı ve hastalığı ile olan adaptasyon kabiliyetini arttırmak, benlik hürmetini geliştirmek ve fonksiyonelliği daha norm düzeye getirmek halinde açıklanmıştır (Watson et al. 2004).

Destekleyici Psikoterapide genel olarak çoklukla şimdiki vakte ve aktüel badirelerle ilgileniliyor olsa da vakit zaman geçmiş vakit içinderda yaşanan rahatsızlıklar ve yeni meseleler içinde bir ilgi gözlemlenirse geriye dönük de çalışmalar yapılabilmektedir (Watson et al. 2004). Bu duruma sebep olarak bireylerin hayatış oldukları ıstırap verici süreç hem şuurlu birebir vakitte şuur dışı olan niçinlerle ortaya çıkıyor olabildiğini göstermiştir (Gabbard, 2009). Bu yaklaşımda hedeflenen durumlardan biri bireyin hareketleri, fikir şemaları ve bunların sonuçları içinde bağ kurmasının sağlanması ve bu türlü iç görüsünün artmasıdır (Watson et al. 2004).

Hastalar ortasında bulundukları vaziyetin kaideleri niçiniyle etrafa karşı olağanda olduklarından daha başarısız bir biçimde adaptasyon gösterirler. Bu halin değiştirilmesi, bireyin etrafı ve çaba ettiği rahatsızlığın getirdikleri ile daha güzel adaptasyon sağlar duruma gelmesi hastalığın süreci ve bireyin ruh sıhhati açısından pek büyük bedel taşımaktadır. Bu duruma ek olarak bu periyot içerisinde bireyin kendisine olan hürmetinin düşmesi de bu durumu (iyileşme sürecini) daha güç duruma getiren faktörler içindedır. Destekleyici Psikoterapi ile kişinin özgüveni arttırılabilirse ortasında bulunduğu durumun güç koşulları ile daha kolay baş etmesini ve bu durumları kabul etmesini sağlar.

Destekleyici Psikoterapinin ulaşmak istediği durumlar ekseriyetle çaba etmeyi unsur edinen durumlardır. Birey yaşadığı rahatsızlık halinden ötürü çok güç bir devir geçirmektedir. Fonksiyonelliğini birey büyük oranda yitirmiştir ve etrafı ile olan adaptasyonu azalmıştır. Destekleyici Psikoterapide terapist, danışanın ortasında bulunduğu yorucu ve bunaltıcı halin getirdiği zorluklar ile daha rahat uğraş etmesi için uğraş sarf eder ve bu hususta daha başarılı hale gelmesini maksatlar (Watson et al. 2004). Bunu sağlamanın farklı yollarından literatürde bahsedilmektedir. Bireyin bunu sağlayabilmesi ismine birinci vakit içinderda bireyin ne ile savaştığının farkında olması, bunun ile ilgili eğitim alması gereklidir. Bulunduğu kuralların yapısını daha yeterli algılayan hasta, bu hususta neler yapabileceğini bulabilir hale gelmeye başlar. Bu sayede meselelere karşı göstereceği dayanıklılık da gitgide artmaya başlamaktadır (Watson et al. 2004).

Alan yazında farklı araştırmalar mevcuttur. Destekleyici Psikoterapi metotlarından ve bunların faydalarından bahsedilmektedir. Yanılgının sahip olduğu düzgün ve hoş özellikler, hayatış olduğu olumlu yaşantılar, kendisinde bulunan hastalığın umut vadeden tarafları bireye söylenerek bireyin farkındalığının arttırılması sağlanmış ve birey minnet etmeye itildiğinde çok müspet sonuçlar elde edilmiştir (Bryant et al. 20005; Garland et al. 2010). Tüm bu durumların yanında bireyin yaşadığı olumlu hisleri ve bu olumlu hislerin kaynağını bulmak ve bu hislerin hissedilme sıklığını arttırmak da işe yarayan metotların içinde gösterilebilir (Johnson et al. 2013). Tüm bu metotlara ek olarak birey kendisinde mevcut biçimde bulunan kuvvetli ve başarılı olduğu tarafları fark edip bunları günlük hayatta kullanır duruma gelmesi konulan amaçların içerisindedir. Bireylerin güzelleşmesinde bu durumlar kıymetli yere sahiptir (Seligman et al. 2005).

Destekleyici Psikoterapinin psikotik belirtiler gösteren hastalara yararları neler olabilir?

Bu yararların en başında psikotik bireyde görülen olumlu belirtilerin sağaltımındaki etkisi gelmektedir (Kuipers et al. 2006). Bu durumu sağlamak ismine bir psikoloğun destekleyici psikoterapi anında yapabileceği ve gaye koyabileceği durumlardan biri hastanın şikayetlerini ve hislerini uygun bir biçimde muayene etmek ve bunların gerçeklik ile entegre bir duruma getirilmesi için efor sarf etmektedir (Kuipers et al. 2006).

Düşünüldüğünde bu durumun sağlanmasında en mantıklı ve emniyetli yol terapist ve hastanın içinde uygun bir inanç ilgisine dayalı bir iş birliği oluşturulmasıdır (Kuipers et al. 2006).

Hedeflenen beraberlik sağlandığı durumda hasta amaçlandığı üzere hastalık semptomları ile daha kolay başa çıkabilir duruma gelir (Rosenbaum, 2013).

tıpkı vakitte bu metot ile bireyin gerçeklik ve hayali kıymetlendirme başarısı da artacaktır (Rosenbaum, 2013). Psikotik bireylerin tedavisini en çok etkileyen durumlardan biri tertipli alınan ilaçların alımlarının sağlanmasıdır ve üstte belirtilen gayelere ulaştıkça birey bu kabiliyete sahip olmaya başlar (Craighead, 2001).

Son olarak değinilmesi gereken bir öbür nokta ise psikoterapinin pek kıymet taşıyan aile eğitimi boyutudur (Watson et al, 2004). Psikotik semptomlar bulunan hastalar etrafındaki bireylerin onlara karşı olan yaklaşımından ve bireylerin rahatsızlık konusundaki bilgisinden direkt olarak etkilenebilmektedir (Rosenbaum, 2013).

Psikotik hastalarda ailelerin eğitiminin hedeflediği durumlarda yinelamanın azalması, ailenin işleyişini uygunlaştırmak ve bireylerin adaptasyonunu arttırmaktır (Arslantaş et al., 2009).

Destekleyici Psikoterapide ailenin de eğitim alması, hastalığın niteliklerini kavramalarını, hastaya bu durum ile baş etme konusunda yardım etmeyi sağlar ve bu durumu daha sıradanleştirir. Bu durumdan dolayı da bireyin güzelleşme süreci ortasında ailenin yaklaşımı ve eğitimine de ihtimam gösterilmesi Destekleyici Psikoterapinin maksatları içinde kıymetli bir yer tutmaktadır (Rosenbaum, 2013).