amerikali
Üye
Sosyal bir varlık olan insan; dünyada, kendi toplumunda neler olup bittiğini merak ediyor ve bilmek istiyor.
Modern toplumda bir kesimimiz haline gelen kitle bağlantı araçları bizi biroldukça mevzuda bilgilendiriyor ve yönlendiriyor. ötürüsıyla bizlerin ruh sıhhatini ağır derecede etkileyen bu araçlarda medyanın lisanı, haberleri verme biçimi pek kıymetli.
hızla gelişen teknolojinin gelişmesiyle internetten, toplumsal medyadan gündem takip edilebilse de ana haber bültenlerinin kıymeti toplumumuzda devam ediyor ve bireyleri belirli bir an için de olsa kişisellikten çıkarıp toplumsallığa sürükleyebiliyor. Haberin verilme müddeti, kullanılan görseller, kullanılan lisan üzere birfazlaca etken bizlerin hangi istikamette etkileneceğini de belirliyor.
Zaman vakit bizi korkutan/ cesaretlendiren; harekete geçiren/köşemize çekilmemize sebep olan medyanın lisanı bizleri olumsuz manada nasıl etkiliyor, bu tesirleri en aza indirgemek için neler yapabiliriz daha yakından ve detaylı bir halde bakalım.
1. Ağır empati kurulabilir
Kitle bağlantı araçlarında çok detaylı bir biçimde verilen şiddet, taciz, afet vd. haberler insanlarda ikincil travmaya sebep olabilir. İkincil travmada kişi direkt olarak bir olaya maruz kalmaz, lakin gördüğü duyduğu şeylerle olayı güya kendisi hayatışçasına hislere sahip olur ve o istikamette yansılar geliştirir.
Medyada; yaşanan olumsuz olayın detaylı akışı, maruz kalanın imajları, hatalı ve maruz kalan içindeki bağ ve gibisi şeyler ayrıntılandırıldıkça bu travmanın oranı artacaktır ve kişi maruz kalanla ağır empati kurarak güya kendisi hayatış üzere benzeri his ve niyetlere sahip olacaktır.
2. Travmalarımız tetiklenebilir
Bizlerin de direkt maruz kaldığımız ya da bir yakınımızın maruz kaldığı hadiselerden dolayı travmalarımız olabilir.
Belki daha taze olan tahminen de çabucak hemen güzelleşme basamağında olan travmalarımız yukarda bahsetmiş olduğum biçimde verilen haberler ötürüsıyla tetiklenebilir ve daha ağır yaşamamıza ya da ilerlediğimiz süreçte başa dönmemize sebep olabilir.
3. Şiddeti meşrulaştırabilir, şiddet eğilimi olan bireylere destek olabilir
Benzeri çok epeyce olan bu iki görselde verilen ayrıntılar; okuyucular, izleyiciler için şiddette sebepler olabilirmiş algısı yaratıyor.
‘’Aynı konutta kaldığı’’ vurgusu şüphelinin/katilin suçlanmasından fazla şiddete maruz kalanın/yaşamını kaybedenin kabahati varmışçasına bir algı yaratabiliyor. Ya da öbür örnekte olduğu üzere ‘’Beni aldattı’’ cümlesi, bu cinayetin işlenmesi için haklı sebeplerin olabileceği kanısını yerleştirebiliyor.
Ortadaki suça odaklanmak yerine sebeplerine -hiç bir cinayetin sebebi olamaz- odaklanarak algıyı hayli farklı noktalara çeken bu haberler maalesef yaşanan, yaşanacak olan şiddetleri meşrulaştırabiliyor. Bunun yanı sıra, emsal olayı yaşayan bir kişi -partneri tarafınca aldatılan- yapması gereken şey şiddet uygulamak hatta partnerini öldürmekmiş üzere bir fikre sahip olabiliyor ya da hali hazırda şiddet uygulayan bir kişi bu türlü verilen haberler ötürüsıyla yaptığının haklılığını savunabiliyor.
4. Toplumsal bağları zayıflatabilir
Doğduğumuz, büyüdüğümüz ve yaşamaya devam ettiğimiz topluma az ya da fazlaca bir biçimde bağlıyız.
Topluma vermemiz gerektiğine inandığımız ve toplumdan almayı beklediğimiz muhakkak başlı şeyler var, bunlar herkes için değişebilen şahsi şeyler. Günden güne artan travmatik haberler topluma olan inancımızı ve inancımızı zedeleyerek toplumla aramızdaki bağı zayıflatmaktadır.
Topluma karşı kuşku ve kaygının hakim olduğu hislerle, kanılarla hayata devam ettikçe vakit zaman kendimizi ilişkin hissedemediğimiz anlarımız olacak ve bu da maalesef kopukluklara sebep olacaktır.
Neler Yapılabilir?
– Medya kuruluşları tarafınca olayın haber kıymetine dikkat edilmelidir.
– Habere her yaştan kısmın maruz kalacağı göz önünde bulundurularak çalışmalar yapılmalıdır.
– Verilen haberleri dramatize etmekten fazla 5N1K sorularına karşılık vermeye ihtimam gösterilmelidir.
– Afet, terör, taarruz, taciz vd. olaylarda şahısların mahremiyeti göz önünde tutulmalıdır, bunlara maruz kalan insanları istismar etmekten kaçınılmalıdır.
– Travmatik haberlerde seçilen lisana itina gösterilmeli.
– Birçok davranışı izleyerek, duyarak da öğrenebileceğimizi unutmamak gerekir ve verilen haberlerde şiddet olaylarını açık açık yayınlamaktan kaçınılmalıdır.
– Bunların yanı sıra izleyicilerin de şuurlu olması ve kendini etkileyebileceğini bildiği haberlere maruz bırakmaması, ziyan verici haberlerin yayınlandığını fark ettiğinde de gerekli yerlere şikayetini bildirmesi değerlidir.
Modern toplumda bir kesimimiz haline gelen kitle bağlantı araçları bizi biroldukça mevzuda bilgilendiriyor ve yönlendiriyor. ötürüsıyla bizlerin ruh sıhhatini ağır derecede etkileyen bu araçlarda medyanın lisanı, haberleri verme biçimi pek kıymetli.
hızla gelişen teknolojinin gelişmesiyle internetten, toplumsal medyadan gündem takip edilebilse de ana haber bültenlerinin kıymeti toplumumuzda devam ediyor ve bireyleri belirli bir an için de olsa kişisellikten çıkarıp toplumsallığa sürükleyebiliyor. Haberin verilme müddeti, kullanılan görseller, kullanılan lisan üzere birfazlaca etken bizlerin hangi istikamette etkileneceğini de belirliyor.
Zaman vakit bizi korkutan/ cesaretlendiren; harekete geçiren/köşemize çekilmemize sebep olan medyanın lisanı bizleri olumsuz manada nasıl etkiliyor, bu tesirleri en aza indirgemek için neler yapabiliriz daha yakından ve detaylı bir halde bakalım.
1. Ağır empati kurulabilir
Kitle bağlantı araçlarında çok detaylı bir biçimde verilen şiddet, taciz, afet vd. haberler insanlarda ikincil travmaya sebep olabilir. İkincil travmada kişi direkt olarak bir olaya maruz kalmaz, lakin gördüğü duyduğu şeylerle olayı güya kendisi hayatışçasına hislere sahip olur ve o istikamette yansılar geliştirir.
Medyada; yaşanan olumsuz olayın detaylı akışı, maruz kalanın imajları, hatalı ve maruz kalan içindeki bağ ve gibisi şeyler ayrıntılandırıldıkça bu travmanın oranı artacaktır ve kişi maruz kalanla ağır empati kurarak güya kendisi hayatış üzere benzeri his ve niyetlere sahip olacaktır.
2. Travmalarımız tetiklenebilir
Bizlerin de direkt maruz kaldığımız ya da bir yakınımızın maruz kaldığı hadiselerden dolayı travmalarımız olabilir.
Belki daha taze olan tahminen de çabucak hemen güzelleşme basamağında olan travmalarımız yukarda bahsetmiş olduğum biçimde verilen haberler ötürüsıyla tetiklenebilir ve daha ağır yaşamamıza ya da ilerlediğimiz süreçte başa dönmemize sebep olabilir.
3. Şiddeti meşrulaştırabilir, şiddet eğilimi olan bireylere destek olabilir
Benzeri çok epeyce olan bu iki görselde verilen ayrıntılar; okuyucular, izleyiciler için şiddette sebepler olabilirmiş algısı yaratıyor.
‘’Aynı konutta kaldığı’’ vurgusu şüphelinin/katilin suçlanmasından fazla şiddete maruz kalanın/yaşamını kaybedenin kabahati varmışçasına bir algı yaratabiliyor. Ya da öbür örnekte olduğu üzere ‘’Beni aldattı’’ cümlesi, bu cinayetin işlenmesi için haklı sebeplerin olabileceği kanısını yerleştirebiliyor.
Ortadaki suça odaklanmak yerine sebeplerine -hiç bir cinayetin sebebi olamaz- odaklanarak algıyı hayli farklı noktalara çeken bu haberler maalesef yaşanan, yaşanacak olan şiddetleri meşrulaştırabiliyor. Bunun yanı sıra, emsal olayı yaşayan bir kişi -partneri tarafınca aldatılan- yapması gereken şey şiddet uygulamak hatta partnerini öldürmekmiş üzere bir fikre sahip olabiliyor ya da hali hazırda şiddet uygulayan bir kişi bu türlü verilen haberler ötürüsıyla yaptığının haklılığını savunabiliyor.
4. Toplumsal bağları zayıflatabilir
Doğduğumuz, büyüdüğümüz ve yaşamaya devam ettiğimiz topluma az ya da fazlaca bir biçimde bağlıyız.
Topluma vermemiz gerektiğine inandığımız ve toplumdan almayı beklediğimiz muhakkak başlı şeyler var, bunlar herkes için değişebilen şahsi şeyler. Günden güne artan travmatik haberler topluma olan inancımızı ve inancımızı zedeleyerek toplumla aramızdaki bağı zayıflatmaktadır.
Topluma karşı kuşku ve kaygının hakim olduğu hislerle, kanılarla hayata devam ettikçe vakit zaman kendimizi ilişkin hissedemediğimiz anlarımız olacak ve bu da maalesef kopukluklara sebep olacaktır.
Neler Yapılabilir?
– Medya kuruluşları tarafınca olayın haber kıymetine dikkat edilmelidir.
– Habere her yaştan kısmın maruz kalacağı göz önünde bulundurularak çalışmalar yapılmalıdır.
– Verilen haberleri dramatize etmekten fazla 5N1K sorularına karşılık vermeye ihtimam gösterilmelidir.
– Afet, terör, taarruz, taciz vd. olaylarda şahısların mahremiyeti göz önünde tutulmalıdır, bunlara maruz kalan insanları istismar etmekten kaçınılmalıdır.
– Travmatik haberlerde seçilen lisana itina gösterilmeli.
– Birçok davranışı izleyerek, duyarak da öğrenebileceğimizi unutmamak gerekir ve verilen haberlerde şiddet olaylarını açık açık yayınlamaktan kaçınılmalıdır.
– Bunların yanı sıra izleyicilerin de şuurlu olması ve kendini etkileyebileceğini bildiği haberlere maruz bırakmaması, ziyan verici haberlerin yayınlandığını fark ettiğinde de gerekli yerlere şikayetini bildirmesi değerlidir.