amerikali
Üye
3.1. UNSUR BAĞIMLILIĞI
Alkol, tütün, eroin ve daha birfazlaca uyuşturucu husus toplumumuzda bulunabilir. Hastalık, mevt, düşük üretkenlik ve cürüm uyuşturucu bağımlılığı ile bağlantılı olsa da, genel olarak ölçülemez bir duygusal ve toplumsal maliyeti vardır. Psikologlar ve psikiyatristler, bağımlılığı, ziyanlı sonuçlara karşın ilacı almaya devam etmek için yinelayan bir istek ile karakterize edilen bir nöropsikiyatrik bozukluk olarak tanımlamaktadırlar. (Goldstein ve Volkow, 2002). Unsur bağımlılığı (veya uyuşturucu bağımlılığı (Camí J, Farré M 2003) için somut teşhis kriterleri, Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabında (DSM-V) yahut Hastalıkların ve İlgili Sıhhat Problemlerinin Memleketler arası Sınıflandırmasında (ICD-10) belirlenmiştir ve bağımlılığı teşhis etmek ve tedavisini pahalandırmak için yaygın olarak kullanılmaktadır.
Bağımlılık, uyuşturucu kullanması üstündeki denetimin kaybı yahut olumsuz sonuçlara karşın uyuşturucuyu arama ve alma davranışı olarak tanımlanabilir (Nestler, 2001). Husus bağımlılığı (veya uyuşturucu bağımlılığı), ziyanlı sonuçlara karşın ilacı almaya devam etmek için yenidenlayan bir istek ile karakterize edilen bir nöropsikiyatrik bozukluktur. (Goldstein ve Volkow, 2002). Bu uyuşturucu arama davranışı, aşerme ve denetim kaybıyla bağlantılıdır. (Shaffer ve ark., 1999). Bağımlılık, uyuşturucu kullanması aksiyonlarından kaynaklanır ve çoklukla yinelanan ilaca maruz kalmayı gerektirir. Bu süreç, hem kişinin genetik yapısından birebir vakitte uyuşturucu kullanmasının meydana geldiği ruhsal ve toplumsal bağlamdan kuvvetli bir biçimde etkilenir.
DSM-V – 2013 Genel olarak, bir husus kullanım bozukluğunun teşhisi, hususun kullanmasıyla ilgili patolojik bir davranış kalıbına dayanır.
Kriter A: Yakın vakitte bir unsurun yutulmasına bağlı olarak hususa mahsus bir sendromun gelişmesi.
Kriter B: Değişiklikler, hususun merkezi hudut sistemi üstündeki fizyolojik tesirlerine bağlanabilir.
Kriter C: Hususa has sendrom, klinik açıdan bariz bir külfete ya da toplumsal, işle ilgili alanlarda ya da değerli öbür fonksiyonellik alanlarında bozulmaya yol açar.
Kriter D: Belirtiler öbür bir tıbbi duruma bağlanamaz ve öbür bir ruhsal bozuklukla daha yeterli açıklanamaz.
3.2. UNSUR BAĞIMLILIĞI TEŞHİSİ
Genel olarak, uyuşturucu bağımlılığı yahut unsur kullanım bozukluğu, bir klinik psikolog, bir psikiyatrist yahut lisanslı alkol ve uyuşturucu danışmanı tarafınca kapsamlı bir değerlendirmeden daha sonra teşhis edilebilir. Mevcut teşhis kriterleri Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabında (DSM-V) yer almaktadır (DSM V, 2013). Bunlar şunları içerir:
Amaçlanandan daha büyük ölçülerde yahut daha uzun bir süre boyunca alınması;
İlacın/maddenin kullanmasını azaltmak yahut denetim altına almak için daima bir istek yahut başarısız bir efor;
Uyuşturucu/madde elde etmek ve kullanmak yahut tesirlerinden kurtulmak için gerekli faaliyetlere epeyce vakit harcaması;
İlacı/maddeyi kullanmak için aşerme yahut kuvvetli bir istek yahut dürtü;
İşte, okulda yahut meskende değerli rol yükümlülüklerini yerine getirememe ile sonuçlanan bir dahaleyici kullanım;
Uyuşturucuların tesirlerinin niye olduğu yahut şiddetlendirdiği, kalıcı yahut yinelayan toplumsal yahut kişilerarası sıkıntılara karşın kullanmaya devam etme;
Uyuşturucu/madde kullanması niçiniyle değerli toplumsal, mesleksel yahut cümbüş etkinliklerinden vazgeçilmesi yahut azaltılması;
Fizikî olarak tehlikeli olduğu durumlarda dahi yenidenlayan kullanım;
Uyuşturucunun niye olduğu yahut alevlendirdiği beklenen, kalıcı yahut yinelayan bir fizikî yahut ruhsal sorun olduğu bilinmesine karşın uyuşturucu/madde kullanmasına devam edilmesi;
Aşağıdakilerden biri ile tanımlanan tolerans: (a) intoksikasyon yahut istenen etkiyi elde etmek için bariz biçimde artan ölçüde ilaç/maddeye muhtaçlık duyma, (b) birebir ölçüde ilaç/maddenin daima kullanması ile besbelli biçimde azalmış tesir;
Aşağıdakilerden rastgele biri ile kendini gösteren mahrumluk: (a) ilaç/madde için karakteristik mahrumluk sendromu, (b) ilaç/madde, mahrumluk semptomlarını hafifçeletmek yahut önlemek için alınması.
Bu 11 kriter, husus üzerinde bozulmuş denetim (ölçüt 1-4), toplumsal bozulma (ölçüt 5-7), riskli kullanım (ölçüt 8-9) ve farmakolojik kriterler (ölçüt 10-11) olarak alt kümelere ayrılabilir. tıpkı vakitte, farklı ilaç çeşitlerinin farklı geri çekilme kriterleri setlerini karşıladığını ve bu niçinle spesifik teşhislerin ilaca mahsus geri çekilme kriterleri setlerine atıfta bulunması gerektiğini belirtmek gerekir.
KISIM 4
4.1. HUSUS BAĞIMLILIĞI VE ÇOCUKLUK ÇAĞI TRAVMASI
Erken çocukluk ve ergenlik çağı travmasına maruz kalmanın, yetişkinlikte hususun berbata kullanması ile kuvvetli bir biçimde alakalı olduğunu ve hayatın ilerleyen devirlerinde bağımlılık için bir risk faktörü olarak katkıda bulunabileceğini destekleyen çok sayıda ispat vardır (Kendler ve ark.,, 2000; Molnar ve ark.,, 2001; Nelson ve ark., 2006; Sinha, 2001, 2008). Çocukluk ve ergenlik devrinde gerilime maruz kalma, prefrontal korteks de dahil olmak üzere duygusal ve davranışsal gerilim yansılarını, karar vermeyi, ödül davranışlarını ve dürtüselliği düzenlemekten sorumlu beyin bölgelerinin gelişmenini değiştirebilir (Blanco ve ark.,, 2015; Heinrichs, 2005; McCrory ve ark., 2012; Sinha, 2008). Ayrıyeten çocukluk çağı travması ile ebeveyn yahut toplumsal dayanak eksikliği, uyumsuz başa çıkma maharetleri ve hayatın ilerleyen periyotlarında uyuşturucu bağımlılığına katkıda bulunan günlük gerilim düzeyleri içinde etkileşimler olabilir (Sinha, 2001). Yetişkinlik periyodunda yaşanan travma da husus bağımlılığı riski ile alakalıdır. Örneğin, kokaine bağımlı bireyler, toplumla uyumlu örneklere kıyasla kıymetli ölçüde daha fazla hayat uzunluğu travma tipi rapor etmektedir (Afful ve ark., 2010). Ek olarak, araştırmalar (Miranda ve ark., 2002) unsur bağımlılığı tedavisine kayıt olan bayanların %60-70’inin, baş etme usulü olarak unsurların kullanılabileceği bir partner şiddeti hikayesi bildirdiğini de ortaya koymuştur (Lincoln ve ark, 2006). birebir vakitte, savaşla alakalı travma daha sonrası gerilim bozukluğu (TSSB) ile daha sonraki unsur berbata kullanması içinde bir ilgi olduğuna dair sağlam ispatlar vardır (Bremner ve ark., 1996; Davis ve Wood, 1999; McFall ve ark., 1991; Seal ve ark., 2012). Ayrıyeten, TSSB ve husus kullanım bozukluğu komorbiditesi olağanüstü derecede yüksektir (Brady ve ark., 2004), bilhassa opioid bağımlılığı (Fareed ve ark., 2013). Travmatik olaylar, PTSD’nin (Amerikan Psikiyatri Birliği, 2013; Reddy, 2013) kanıtladığı üzere, kronik gerilimi tetikleyebilir, bunun için ekseriyetle külfetli hislerden ve travmatik anılardan kaçmak için ilaç kullanılabilir (Brady ve ark., 2004). Bu hipotez, klinik bir TSSB tanısı olmadan travmadan kurtulan ve ondan sonrasında günlük ömürde travmayla bağlı olmayan düşüncelerle başa çıkmak için ilaç kullanmaya başlayan ve bir bağımlılık döngüsüne yol açan travmadan kurtulanları kapsayacak biçimde genişletilebilir (Bremner ve ark., 1996; Charney ve ark., 1993).
Alkol, tütün, eroin ve daha birfazlaca uyuşturucu husus toplumumuzda bulunabilir. Hastalık, mevt, düşük üretkenlik ve cürüm uyuşturucu bağımlılığı ile bağlantılı olsa da, genel olarak ölçülemez bir duygusal ve toplumsal maliyeti vardır. Psikologlar ve psikiyatristler, bağımlılığı, ziyanlı sonuçlara karşın ilacı almaya devam etmek için yinelayan bir istek ile karakterize edilen bir nöropsikiyatrik bozukluk olarak tanımlamaktadırlar. (Goldstein ve Volkow, 2002). Unsur bağımlılığı (veya uyuşturucu bağımlılığı (Camí J, Farré M 2003) için somut teşhis kriterleri, Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabında (DSM-V) yahut Hastalıkların ve İlgili Sıhhat Problemlerinin Memleketler arası Sınıflandırmasında (ICD-10) belirlenmiştir ve bağımlılığı teşhis etmek ve tedavisini pahalandırmak için yaygın olarak kullanılmaktadır.
Bağımlılık, uyuşturucu kullanması üstündeki denetimin kaybı yahut olumsuz sonuçlara karşın uyuşturucuyu arama ve alma davranışı olarak tanımlanabilir (Nestler, 2001). Husus bağımlılığı (veya uyuşturucu bağımlılığı), ziyanlı sonuçlara karşın ilacı almaya devam etmek için yenidenlayan bir istek ile karakterize edilen bir nöropsikiyatrik bozukluktur. (Goldstein ve Volkow, 2002). Bu uyuşturucu arama davranışı, aşerme ve denetim kaybıyla bağlantılıdır. (Shaffer ve ark., 1999). Bağımlılık, uyuşturucu kullanması aksiyonlarından kaynaklanır ve çoklukla yinelanan ilaca maruz kalmayı gerektirir. Bu süreç, hem kişinin genetik yapısından birebir vakitte uyuşturucu kullanmasının meydana geldiği ruhsal ve toplumsal bağlamdan kuvvetli bir biçimde etkilenir.
DSM-V – 2013 Genel olarak, bir husus kullanım bozukluğunun teşhisi, hususun kullanmasıyla ilgili patolojik bir davranış kalıbına dayanır.
Kriter A: Yakın vakitte bir unsurun yutulmasına bağlı olarak hususa mahsus bir sendromun gelişmesi.
Kriter B: Değişiklikler, hususun merkezi hudut sistemi üstündeki fizyolojik tesirlerine bağlanabilir.
Kriter C: Hususa has sendrom, klinik açıdan bariz bir külfete ya da toplumsal, işle ilgili alanlarda ya da değerli öbür fonksiyonellik alanlarında bozulmaya yol açar.
Kriter D: Belirtiler öbür bir tıbbi duruma bağlanamaz ve öbür bir ruhsal bozuklukla daha yeterli açıklanamaz.
3.2. UNSUR BAĞIMLILIĞI TEŞHİSİ
Genel olarak, uyuşturucu bağımlılığı yahut unsur kullanım bozukluğu, bir klinik psikolog, bir psikiyatrist yahut lisanslı alkol ve uyuşturucu danışmanı tarafınca kapsamlı bir değerlendirmeden daha sonra teşhis edilebilir. Mevcut teşhis kriterleri Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve İstatistiksel El Kitabında (DSM-V) yer almaktadır (DSM V, 2013). Bunlar şunları içerir:
Amaçlanandan daha büyük ölçülerde yahut daha uzun bir süre boyunca alınması;
İlacın/maddenin kullanmasını azaltmak yahut denetim altına almak için daima bir istek yahut başarısız bir efor;
Uyuşturucu/madde elde etmek ve kullanmak yahut tesirlerinden kurtulmak için gerekli faaliyetlere epeyce vakit harcaması;
İlacı/maddeyi kullanmak için aşerme yahut kuvvetli bir istek yahut dürtü;
İşte, okulda yahut meskende değerli rol yükümlülüklerini yerine getirememe ile sonuçlanan bir dahaleyici kullanım;
Uyuşturucuların tesirlerinin niye olduğu yahut şiddetlendirdiği, kalıcı yahut yinelayan toplumsal yahut kişilerarası sıkıntılara karşın kullanmaya devam etme;
Uyuşturucu/madde kullanması niçiniyle değerli toplumsal, mesleksel yahut cümbüş etkinliklerinden vazgeçilmesi yahut azaltılması;
Fizikî olarak tehlikeli olduğu durumlarda dahi yenidenlayan kullanım;
Uyuşturucunun niye olduğu yahut alevlendirdiği beklenen, kalıcı yahut yinelayan bir fizikî yahut ruhsal sorun olduğu bilinmesine karşın uyuşturucu/madde kullanmasına devam edilmesi;
Aşağıdakilerden biri ile tanımlanan tolerans: (a) intoksikasyon yahut istenen etkiyi elde etmek için bariz biçimde artan ölçüde ilaç/maddeye muhtaçlık duyma, (b) birebir ölçüde ilaç/maddenin daima kullanması ile besbelli biçimde azalmış tesir;
Aşağıdakilerden rastgele biri ile kendini gösteren mahrumluk: (a) ilaç/madde için karakteristik mahrumluk sendromu, (b) ilaç/madde, mahrumluk semptomlarını hafifçeletmek yahut önlemek için alınması.
Bu 11 kriter, husus üzerinde bozulmuş denetim (ölçüt 1-4), toplumsal bozulma (ölçüt 5-7), riskli kullanım (ölçüt 8-9) ve farmakolojik kriterler (ölçüt 10-11) olarak alt kümelere ayrılabilir. tıpkı vakitte, farklı ilaç çeşitlerinin farklı geri çekilme kriterleri setlerini karşıladığını ve bu niçinle spesifik teşhislerin ilaca mahsus geri çekilme kriterleri setlerine atıfta bulunması gerektiğini belirtmek gerekir.
KISIM 4
4.1. HUSUS BAĞIMLILIĞI VE ÇOCUKLUK ÇAĞI TRAVMASI
Erken çocukluk ve ergenlik çağı travmasına maruz kalmanın, yetişkinlikte hususun berbata kullanması ile kuvvetli bir biçimde alakalı olduğunu ve hayatın ilerleyen devirlerinde bağımlılık için bir risk faktörü olarak katkıda bulunabileceğini destekleyen çok sayıda ispat vardır (Kendler ve ark.,, 2000; Molnar ve ark.,, 2001; Nelson ve ark., 2006; Sinha, 2001, 2008). Çocukluk ve ergenlik devrinde gerilime maruz kalma, prefrontal korteks de dahil olmak üzere duygusal ve davranışsal gerilim yansılarını, karar vermeyi, ödül davranışlarını ve dürtüselliği düzenlemekten sorumlu beyin bölgelerinin gelişmenini değiştirebilir (Blanco ve ark.,, 2015; Heinrichs, 2005; McCrory ve ark., 2012; Sinha, 2008). Ayrıyeten çocukluk çağı travması ile ebeveyn yahut toplumsal dayanak eksikliği, uyumsuz başa çıkma maharetleri ve hayatın ilerleyen periyotlarında uyuşturucu bağımlılığına katkıda bulunan günlük gerilim düzeyleri içinde etkileşimler olabilir (Sinha, 2001). Yetişkinlik periyodunda yaşanan travma da husus bağımlılığı riski ile alakalıdır. Örneğin, kokaine bağımlı bireyler, toplumla uyumlu örneklere kıyasla kıymetli ölçüde daha fazla hayat uzunluğu travma tipi rapor etmektedir (Afful ve ark., 2010). Ek olarak, araştırmalar (Miranda ve ark., 2002) unsur bağımlılığı tedavisine kayıt olan bayanların %60-70’inin, baş etme usulü olarak unsurların kullanılabileceği bir partner şiddeti hikayesi bildirdiğini de ortaya koymuştur (Lincoln ve ark, 2006). birebir vakitte, savaşla alakalı travma daha sonrası gerilim bozukluğu (TSSB) ile daha sonraki unsur berbata kullanması içinde bir ilgi olduğuna dair sağlam ispatlar vardır (Bremner ve ark., 1996; Davis ve Wood, 1999; McFall ve ark., 1991; Seal ve ark., 2012). Ayrıyeten, TSSB ve husus kullanım bozukluğu komorbiditesi olağanüstü derecede yüksektir (Brady ve ark., 2004), bilhassa opioid bağımlılığı (Fareed ve ark., 2013). Travmatik olaylar, PTSD’nin (Amerikan Psikiyatri Birliği, 2013; Reddy, 2013) kanıtladığı üzere, kronik gerilimi tetikleyebilir, bunun için ekseriyetle külfetli hislerden ve travmatik anılardan kaçmak için ilaç kullanılabilir (Brady ve ark., 2004). Bu hipotez, klinik bir TSSB tanısı olmadan travmadan kurtulan ve ondan sonrasında günlük ömürde travmayla bağlı olmayan düşüncelerle başa çıkmak için ilaç kullanmaya başlayan ve bir bağımlılık döngüsüne yol açan travmadan kurtulanları kapsayacak biçimde genişletilebilir (Bremner ve ark., 1996; Charney ve ark., 1993).