Vatandaş kredi kartında ‘limitleri’ zorluyor

dunyadan

Global Mod
Global Mod
Vatandaş kredi kartında ‘limitleri’ zorluyor
Tüketiciler kredi kartı harcamalarına sürat verdi. Merkez Bankası bilgileri 4 haftalık ortalamada kartlı harcamaların 100 milyar lirayı aştığını gösterirken BDDK bilgileri kişisel kredi kartı harcama stok büyüklüğünün tüketici kredilerindeki hissesinin yüzde 30’a dayandığını ortaya koydu.

Türkiye’de son periyotta tüketici kredilerinde yaşanan süratli artışın yanı sıra banka ve kredi kartı harcamaları da rekor kırdı. Merkez Bankası bilgilerine bakılırsa banka ve kredi kartı harcamaları 4 haftalık ortalamada 100 milyar 85 milyon 182 bin liraya yükseldi. Yıllık artış ise yüzde 150’yi aştı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu bilgilerine bakılırsa de ferdî kredi kart borcu stoku 20 Ocak haftasında 460.6 milyar lira ile geçen yılın birebir haftasına nazaran yüzde 123,78 artış gösterdi.

Ekonomim.com’dan Şebnem Turhan’ın haberine nazaran; uzmanlar Merkez Bankası’nın siyaset faizi indirimleriyle kredi kartlarına getirilen faiz hududunun tüketiciler için borçlanmayı cazip hale soktuğunu lisana getirerek rastgele bir faiz siyaseti değişiminde ise hanehalkı borçluluğunun ve bunun iç talebe etkisinin ağır olacağına dikkat çekti.

Merkez Bankası faiz üst limiti geriledi

Merkez Bankası’nın Ağustos 2022’de başladığı siyaset faizi indirimleri daha sonrasında bankaların kredi kartı süreçlerinde uygulayabilecekleri azami faiz oranları da düşüş geçti. Siyaset faizi indirimleri öncesi yüzde 1,80 olan kredi kartı süreçlerinde uygulanacak azami akdi faiz oranı eylülde yüzde 1,73’e, ekimde yüzde 1,63’e, kasımda yüzde 1,5’ye ve aralıkta ise yüzde 1,36’ya geriledi. Kredi kartı süreçlerinde gecikme faiz oranı da ağustostaki yüzde 1,74 oranından eylülde yüzde 1,68’e, ekimde yüzde 1,60’a, kasımda yüzde 1,5’ye, aralıkta ise yüzde 1,39’a indi. Kredi kartı faizi şu an yüzde 1,36, gecikme faizi oranı da yüzde 1,39 düzeyinde. Buna karşılık muhtaçlık kredisi faizleri ise yüzde 30 düzeylerindeki yüksek seyrine devam ediyor.

Merkez Bankası datalarına göre banka ve kredi kartı harcamaları son haftalarda süratli bir yükseliş eğilimine girdi. Yeni yılın tesiriyle de 30 Aralık 2022 haftasında 116.1 milyar lira ile rekor kıran haftalık kartlı harcamalar 4 haftalık ortalamaya nazaran bakıldığında ise 20 Ocak haftası itibariyle 100.1 milyar liraya geldi. Geçen yılın tıpkı devrinde 4 haftalık ortalamaya bakılırsa kartlı harcama ölçüsü yalnızca 39.6 milyar lira düzeyindeydi. Merkez Bankası kartlı harcama dataları hem kişisel tıpkı vakitte ticari kartlardaki harcamaları içeriyor.

Tüketici kredileri ortasındaki hissesi yüzde 30’a dayandı

BDDK dataları ise kişisel kredi kartı harcamalarını ortaya koyuyor. Datalara nazaran 20 Ocak haftasında ferdî kredi kartı harcamaları stok düzeyi 460.6 milyar liraya yükseldi ve bu geçen yılın tıpkı haftasına nazaran yüzde 123,78 artışa işaret ediyor. Ferdî kredi kartı harcamaları stok ölçüsündeki geçen yıla bakılırsa artış da Ağustos 2022 başından bu yana sürat kazanmış durumda. Aralık 2022’ye gelindiğinde ise ferdi kredi kartı harcamaları stok ölçüsünde yıllık artış yüzde 100’ü aştı. Bu artış beraberinde ferdî kredi kartı harcamalarının hem tüketici kredileri ortasında tıpkı vakitte toplam krediler ortasındaki hissesini da süratle yükseltti. Geçen yıl 21 Ocak 2022 haftasında kişisel kredi kartı harcamalarının toplam tüketici kredileri ortasındaki hissesi yüzde 21 düzeyinde bulunuyordu. Bu yıl 20 Ocak haftasına gelindiğinde bu hay yüzde 29,41’e yükseldi ve bir yılda neredeyse 9 puanlık artış yaşandı. Yani hissedeki artış yüzde 40 düzeyinde oldu.

Toplam krediler ortasında ferdi kredi kartlarının hissesi da yükseldi. Geçen yıl 21 Ocak haftasında ferdi kredi kartı stokunun toplam kredi stoku ortasındaki hissesi yüzde 4,17 düzeyinde bulunuyordu. Bu yıl 20 Ocak haftasında ise bu hisse yüzde 5,97 ile yüzde 6’ya ulaştı. Yani toplam krediler ortasındaki hissesinde yüzde 43,2’lik artış oldu.

İç talepte artış ithalatı destekliyor

Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Erhan Aslanoğlu, evvela iç talepte canlanma manasına da gelen bu gelişimin beklentilere paralel olduğunu düşündüğünü lisana getirdi. Aslanoğlu, şunları söylemiş oldu: “Zamlı maaşlar yüklü olarak şubat başında ödeneceği için gelir artışı beklentisi ile nakit dışı talebin güçlendiğini görüyoruz. Öteki kıymetli bir niye; kümülatif olarak enfl asyonun artmaya devam etmesi, kredi kartı harcamaları ve tüketici kredileri üzere nominal büyüklükleri arttırıyor. Enfl asyon beklentileri ile öne alınan bir talep de kelam konusu. Bu gelişmeler, baz tesiri haricinde talep enfl asyonu riskini arttırıyor. Bir öbür risk de iç talebin daha fazlaca ithalatı desteklemesi ve dış açığın artmasıdır.”

Aynı süratle artarsa tüketici çok borçlu olur

Bankacılık uzmanları tüketicilerin kredi kartı faizindeki üst limitin geldiği noktayı ve bu düzeylerden borçlanmayı optimal değerlendirdiklerini lisana getirerek taban fiyat artırımı daha sonrası yükselen kredi kartı limitleriyle bir arada bu taraftan harcama yapmanın pek avantajlı duruma geldiğini belirtti. Kredi kartını kullanmanın daha kolay olduğunu ve tüketicilerin artık kredi kartlarını kredili alışveriş halinde kullanmaya başladıklarını söyleyen bankacılık uzmanı, düşük faiz ve yüksek enfl asyon beklentisinde taksitli alışveriş imkanının tüketicileri cezbettiğini lisana getirdi. Bankacılık uzmanı enfl asyondan korunmak için tüketicilerin muhtaçlıklarını öne çektiğini kaydederek şu an hanehalkı borçluluk düzeyleri devasa yükseklikte olmasa da bu süratle borçlanma devam ettiğinde hanehalkının çok borçlu hale geleceğine dikkat çekti. Uzmanlar, kredi kartı harcamalarının yanı sıra yüksek faiz oranına karşın tüketici kredilerinin de süratli arttığına işaret ederek bunun iç talebi ve buna paralel büyümeyi de artıracak bir faktör olduğunu vurguladı. Lakin uzman, faiz siyasetinde olağanlaşma olduğu ve faizlerin yükselmesi halinde hanehalkının bu yeni durumu yüksek borçlu olarak karşılayacağına dikkat çekerek yüksek borçlu tüketicinin faizden daha fazla etkileneceğini ve iç talebe etkisinin de büyük olacağını lisana getirdi. Uzman, kredi kartı harcamalarında artış bu süratle giderse epeyce önemli düzeylere ulaşabileceği ihtarını da yaptı.

Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.