Vergide tahsilat yüzde 80,6 oldu
Türkiye’de toplam vergi gelirleri arasında dolaylı vergilerin payındaki artış vergi uzmanları tarafınca senelerdır tartışılıyor. Beyana dayalı vergilerde ise ödeme refl eksinin zayıflığı, vergi uzmanları tarafınca sık sık gündeme getiriliyor. Bu durum vergide tahakkuk/tahsilat oranlarında da yansıyor. Geride bıraktığımız 2021 yılında tahakkuk tahsilat oranı yüzde 80,6 ile son 20 yılın en düşük ikinci seviyesini gördü. Bu dönemin en düşük seviyesi ise yüzde 80,1 ile 2020 yılında yaşanmıştı.
Gelir İdaresi Başkanlığı verilerinden yapılan derlemeye nazaran, son 20 yıl arasında vergi ödeme alışkanlığının en zayıf olduğu dönem, son birkaç yıllık zaman diliminde yaşanıyor. 2000’li senelerın ilk yarısında yüzde 90’ların üzerinde olan tahakkuk/tahsilat oranı ilk kez 2008 yılında yüzde 89,7 ile yüzde 90’ın altına geriledi. 2010’da yüzde 86,2 olan oran giderek gerilemeye başladı. 2015’te yüzde 84,7’ye gerileyen tahakkuk/ tahsilat oranı, 2018’de yüzde 81,4’e, 2019’da yüzde 81’e indi. Pandeminin ilk kez görüldüğü 2020 yılında yüzde 80,1’e gerileyen tahakkuk/tahsilat oranı hem de son 20 yılın en düşük seviyesini de görmüş oldu. Geride bıraktığımız 2021 yılında ise tahakkuk/tahsilat oranı yüzde 80,6 olarak hesaplandı.
Açıklanan bu oranlar, geçmiş senelerdan kalan ve ödenmeyen borçları da kapsıyor. Yani tahakkuk kısmı geriden gelen ödenmemiş vergi borçlarını da içeriyor, tahsilat kısmı da benzer biçimde vergi afl arı sebebiyle ödenen geçmiş yıl borçlarını da kapsıyor.
“Tahsili imkansız alacaklar artıyor”
Gelir İdaresi Strateji eski Başkanı ve Yeni Ekonomi Danışmanlık A.Ş kurucu ortağı Nazmi Karyağdı, tahsilat tahakkuk oranındaki düşüşü, naylon fatura düzenleyici ve kullanıcılarına kesilen yüksek cezalar ile sık çıkan vergi afl arına bağladı. Karyağdı, “Naylon fatura düzenleyicilerine ve kullanıcılarına düzenlenen, yüksek tutarlı olup tahsil kabiliyeti yok denecek kadar az olan vergi inceleme raporlarından kaynaklanan vergi ve cezalar ile çoğunlukla çıkarılan vergi afl arı niçiniyle Gelir İdaresinin tahsilatları olumsuz yönde etkileniyor. Bu gibi durumlar niçiniyle tahsili sorunlu ya da imkansız alacaklar her yıl artıyor” dedi.
“Maliyet tahsilat fonksiyonu zayıflıyor”
Her yılbaşında, geçen senelerdan tahakkuk edip de tahsil edilmemiş alacakların da yeni yılın istatistiklerine tahakkuk olarak aktarıldığı bilgisin veren Nazmi Karyağdı, “Bu niçinle de her yıl tahakkuk/tahsilat oranları düşmüş gibi bir sonuç ortaya çıkıyor. Eğer geçmiş senelerın tahsil edilmemiş alacaklarını yeni yıla tahakkuk olarak eklemezsek, cari yıldaki tahakkuk/tahsilat oranı daha yüksek çıkacaktır. Ancak naylon fatura düzenleme ve kullanma kaynaklı vergi inceleme raporlarının artması ve vergi afl arının vergi ödeme davranışını olumsuz yönde etkilemesi niçiniyle Maliyenin tahsilat fonksiyonu gayet zayıfl ıyor” ifadelerini kullandı.
Hüseyin GÖKÇE
Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.
Türkiye’de toplam vergi gelirleri arasında dolaylı vergilerin payındaki artış vergi uzmanları tarafınca senelerdır tartışılıyor. Beyana dayalı vergilerde ise ödeme refl eksinin zayıflığı, vergi uzmanları tarafınca sık sık gündeme getiriliyor. Bu durum vergide tahakkuk/tahsilat oranlarında da yansıyor. Geride bıraktığımız 2021 yılında tahakkuk tahsilat oranı yüzde 80,6 ile son 20 yılın en düşük ikinci seviyesini gördü. Bu dönemin en düşük seviyesi ise yüzde 80,1 ile 2020 yılında yaşanmıştı.
Gelir İdaresi Başkanlığı verilerinden yapılan derlemeye nazaran, son 20 yıl arasında vergi ödeme alışkanlığının en zayıf olduğu dönem, son birkaç yıllık zaman diliminde yaşanıyor. 2000’li senelerın ilk yarısında yüzde 90’ların üzerinde olan tahakkuk/tahsilat oranı ilk kez 2008 yılında yüzde 89,7 ile yüzde 90’ın altına geriledi. 2010’da yüzde 86,2 olan oran giderek gerilemeye başladı. 2015’te yüzde 84,7’ye gerileyen tahakkuk/ tahsilat oranı, 2018’de yüzde 81,4’e, 2019’da yüzde 81’e indi. Pandeminin ilk kez görüldüğü 2020 yılında yüzde 80,1’e gerileyen tahakkuk/tahsilat oranı hem de son 20 yılın en düşük seviyesini de görmüş oldu. Geride bıraktığımız 2021 yılında ise tahakkuk/tahsilat oranı yüzde 80,6 olarak hesaplandı.
Açıklanan bu oranlar, geçmiş senelerdan kalan ve ödenmeyen borçları da kapsıyor. Yani tahakkuk kısmı geriden gelen ödenmemiş vergi borçlarını da içeriyor, tahsilat kısmı da benzer biçimde vergi afl arı sebebiyle ödenen geçmiş yıl borçlarını da kapsıyor.
“Tahsili imkansız alacaklar artıyor”
Gelir İdaresi Strateji eski Başkanı ve Yeni Ekonomi Danışmanlık A.Ş kurucu ortağı Nazmi Karyağdı, tahsilat tahakkuk oranındaki düşüşü, naylon fatura düzenleyici ve kullanıcılarına kesilen yüksek cezalar ile sık çıkan vergi afl arına bağladı. Karyağdı, “Naylon fatura düzenleyicilerine ve kullanıcılarına düzenlenen, yüksek tutarlı olup tahsil kabiliyeti yok denecek kadar az olan vergi inceleme raporlarından kaynaklanan vergi ve cezalar ile çoğunlukla çıkarılan vergi afl arı niçiniyle Gelir İdaresinin tahsilatları olumsuz yönde etkileniyor. Bu gibi durumlar niçiniyle tahsili sorunlu ya da imkansız alacaklar her yıl artıyor” dedi.
“Maliyet tahsilat fonksiyonu zayıflıyor”
Her yılbaşında, geçen senelerdan tahakkuk edip de tahsil edilmemiş alacakların da yeni yılın istatistiklerine tahakkuk olarak aktarıldığı bilgisin veren Nazmi Karyağdı, “Bu niçinle de her yıl tahakkuk/tahsilat oranları düşmüş gibi bir sonuç ortaya çıkıyor. Eğer geçmiş senelerın tahsil edilmemiş alacaklarını yeni yıla tahakkuk olarak eklemezsek, cari yıldaki tahakkuk/tahsilat oranı daha yüksek çıkacaktır. Ancak naylon fatura düzenleme ve kullanma kaynaklı vergi inceleme raporlarının artması ve vergi afl arının vergi ödeme davranışını olumsuz yönde etkilemesi niçiniyle Maliyenin tahsilat fonksiyonu gayet zayıfl ıyor” ifadelerini kullandı.
Hüseyin GÖKÇE
Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.