‘Yeni tehdidi siber zorbalık, akran zorbalığının önüne geçecek’
– Hasan Kalyoncu Üniversitesi Psikoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Tolga Arıcak, akran zorbalığının elektronik bir formu olan siber zorbalığın, yakın gelecekte hayli tartışılacağını ve bu hususta müdahale programlarının geliştirilmesi gerektiğini söylemiş oldu.
Türk Ruhsal İstişare ve Rehberlik Derneği ile Yeşilay Bilim Heyeti üyesi de olan Prof. Dr. Arıcak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, günümüzde gençleri ve aileleri tehdit eden yeni sorunlardan birinin siber zorbalık olduğuna işaret etti.
Son 40 yıldır okul psikolojisinin gündeminden hiç düşmeyen en tanınan bahislerin başında “zorbalık” geldiğine dikkati çeken Arıcak, bilgisayar kullanmasının artması ile bilhassa çocuk ve gençler açısından denetim edilmesi güç sıkıntıların ortaya çıktığını ve son 20 yıldır da “siber zorbalık” olarak isimlendirilen davranış tiplerinin de bu tıp problemlere bir yenisini daha eklediğini tabir etti.
Siber zorbalığı, “Bir birey ya da kümenin bir başka birey ya da kümeye bilgi irtibat teknolojilerini kullanarak ziyan verme farkındalığıyla yenidenlayan şekilde yaptığı davranışlardır” formunda açıklayan Arıcak, iki çeşit siber zorbalık olduğunu, bunlardan birinin “olayın daha epeyce teknik tarafını içeren siber zorbalık”, ikincisinin ise “olayın daha fazlaca ruhsal tarafını içeren siber bağlantı zorbalığı” olduğunu anlattı.
Teknik istikametli siber zorbalığın şahısların şifrelerini ele geçirmek, web sitelerini hacklemek, spam içeren mailler ya da bulaşıcı mailler göndermek üzere olayları içerdiğini aktaran Arıcak, DDoS ve gibisi tıp akınların maksadının sistemleri kullanılamaz hale getirmek olduğunu lisana getirdi.
Bu cins akınların bireylerin sahip olduğu web sitelerine yapılabildiği üzere büyük kurum ya da devletlere ilişkin yazılım ya da sitelere de yapıldığına dikkati çeken Arıcak, bu hücumların donanım ve yazılımlara direkt, bireylerin hislerine da dolaylı olarak tesir ettiğini söylemiş oldu.
– “en çok internet ortamında ve cep telefonlarının kullanmasında görülmektedir”
Arıcak, siber irtibat zorbalığının ise bilgi ve irtibat teknolojilerini kullanarak bireyleri daima rahatsız etme, bireylerle alay etme, isim takma, dedikodu yayma, internet üzerinden bireye hakaret etme ya da kişinin isteği olmadan fotoğraflarını yayınlama üzere ilişkisel taarruz davranışlarını içerdiğini anlattı.
“Siber zorbalık, akran zorbalığının elektronik bir formudur.” diyen Arıcak, şöyleki devam etti:
“Öyle ki bu davranış formları süratle yaygınlaşan bir biçimde okulun hudutlarını aşmış, çocukların meskendeki odalarına kadar girmiştir. Siber zorbalık, günümüzde en epey internet ortamında ve cep telefonlarının kullanmasında görülmektedir. Cep telefonları ve şahsi bilgisayarlar, makûs niyetli bireylere, öbür şahısları taciz etmek için bir epey avantajlar sunmaktadır. Siber zorbanın kimliğini çarçabuk gizleyebilmesi ise en başta gelen avantajlardan biridir. bununla birlikte bu teknolojik araçlar, düşük maliyet ve yaygın kullanım ağına sahiptirler.”
– “Sorun teknoloji değil, onun nasıl kullanıldığı ile ilgilidir”
Cep telefonu kullanmasının ilköğretim öğrencileri içinde giderek yaygınlaştığına işaret eden Arıcak, kimi araştırma sonuçlarının Avrupa’daki 12-15 yaş ortası gençlerin yüzde 75’inin en az bir cep telefonu bulunduğunu, Türkiye’deki 15-22 yaş ortası gençlerin ise yüzde 93,5 oranında cep telefonu kullandığını aktardı.
“Sorun teknoloji değil, onun nasıl kullanıldığı ile ilgilidir.” diyen Arıcak, günümüzde 4 milyardan fazla kişinin toplumsal bağlantı oluşturmak emelli olarak interneti kullandığını, bunların büyük bir kısmını bilhassa gençlerin üye olduğu tanınan toplumsal medya uygulamaları oluşturduğunu söylemiş oldu.
Bu durumun siber zorbalığı okulların dışına taşıdığını vurgulayan Arıcak, şu biçimde konuştu:
“ABD’de siber zorbalık, eğitimcilerin varsayım ettiğinden hayli daha yaygın bir sorun haline gelmiştir. Kimi araştırmalar, 6-12’inci sınıf ortası gençlerin yüzde 20 ile yüzde 40’ının en az bir sefer siber zorbalığa maruz kaldığını göstermiştir. Hatta bu birtakım çocukların akademik başarısızlığına, okulu bırakmasına ve daha da berbatı intihara teşebbüs etmesine bile niye olmaktadır. Vermont’da 13 yaşındaki bir çocuk sınıf arkadaşları tarafınca aylarca siber zorbalığa maruz kaldıktan daha sonra kendini asarak intihar etmiştir. Bu siber alem eğilimi, ABD’de eğitim-öğretim için önemli bir sorun haline gelmektedir. O denli ki siber zorbalık, Kuzey Amerika’daki tüm okulları tesirler duruma gelmiştir. Benzeri biçimde 2011 yılı ortasında Türkiye’de üniversite öğrencisi bir genç kız kendi ismine açılan ve hakkında yanlış bilgiler aktarılan geçersiz Facebook hesabı niçiniyle intihara teşebbüs etmiş ve bitkisel hayata girmiştir. Bu örnekler, olayın vahametini gösteren değerli bir durumdur.”
– Sorun global düzeyde
Tolga Arıcak, siber zorbalığın, bilhassa son 15 yıldır ABD ve Kanada’da eğitim bilimciler ve psikologlar başta olmak üzere öbür uzmanlar tarafınca araştırılan ve tartışılan bir mevzu olduğunu, sorunun, kıtasal ya da bölgesel değil global değer taşıdığını vurguladı.
İşin ortasında dünyayı bir odaya sıkıştıran internetin olduğu düşünülürse sorunun ciddiyetinin daha yeterli anlaşılacağına işaret eden Arıcak, şunları kaydetti:
“Yakın gelecekte, eğitim sistemleri ortasında siber zorbalığın, yüz yüze yaşanan zorbalıktan daha epeyce tartışılacak bir husus olduğunu söylemek abartılı değil. Akran zorbalığı yüz yüze gerçekleşir. Siber zorbalık, yüz yüze değil, internet ve telefon üzerinden gerçekleşir. Siber zorbalıkta birtakım durumlarda güç dengesizliği olabileceği üzere güç dengesizliği olmadan da gerçekleşebilir. Bu niçinle Türkiye’deki uzmanların da bir an evvel mevzuyla ilgili ön çalışmaları tamamlamaları ve müdahale için programların geliştirilmesi çok değerlidir. Müdahale çalışmaları, muhtemelen okulda yaşanan zorbalıkta olduğu üzere eğitimci ve psikolog kümesiyle hudutlu olmayacaktır. Siber zorbalıkla ilgili çalışmalar, eğitim teknologlarını ve bilgisayar yazılımcılarını da faal olarak bu çalışmaların içine dahil edecektir. Sonuç olarak, siber zorbalık, epey taraflı bir sorundur ve bu sorunun disiplinler ortası bir anlayışla ele alınmasını zarurî kılmaktadır.”
Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.
– Hasan Kalyoncu Üniversitesi Psikoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Osman Tolga Arıcak, akran zorbalığının elektronik bir formu olan siber zorbalığın, yakın gelecekte hayli tartışılacağını ve bu hususta müdahale programlarının geliştirilmesi gerektiğini söylemiş oldu.
Türk Ruhsal İstişare ve Rehberlik Derneği ile Yeşilay Bilim Heyeti üyesi de olan Prof. Dr. Arıcak, AA muhabirine yaptığı açıklamada, günümüzde gençleri ve aileleri tehdit eden yeni sorunlardan birinin siber zorbalık olduğuna işaret etti.
Son 40 yıldır okul psikolojisinin gündeminden hiç düşmeyen en tanınan bahislerin başında “zorbalık” geldiğine dikkati çeken Arıcak, bilgisayar kullanmasının artması ile bilhassa çocuk ve gençler açısından denetim edilmesi güç sıkıntıların ortaya çıktığını ve son 20 yıldır da “siber zorbalık” olarak isimlendirilen davranış tiplerinin de bu tıp problemlere bir yenisini daha eklediğini tabir etti.
Siber zorbalığı, “Bir birey ya da kümenin bir başka birey ya da kümeye bilgi irtibat teknolojilerini kullanarak ziyan verme farkındalığıyla yenidenlayan şekilde yaptığı davranışlardır” formunda açıklayan Arıcak, iki çeşit siber zorbalık olduğunu, bunlardan birinin “olayın daha epeyce teknik tarafını içeren siber zorbalık”, ikincisinin ise “olayın daha fazlaca ruhsal tarafını içeren siber bağlantı zorbalığı” olduğunu anlattı.
Teknik istikametli siber zorbalığın şahısların şifrelerini ele geçirmek, web sitelerini hacklemek, spam içeren mailler ya da bulaşıcı mailler göndermek üzere olayları içerdiğini aktaran Arıcak, DDoS ve gibisi tıp akınların maksadının sistemleri kullanılamaz hale getirmek olduğunu lisana getirdi.
Bu cins akınların bireylerin sahip olduğu web sitelerine yapılabildiği üzere büyük kurum ya da devletlere ilişkin yazılım ya da sitelere de yapıldığına dikkati çeken Arıcak, bu hücumların donanım ve yazılımlara direkt, bireylerin hislerine da dolaylı olarak tesir ettiğini söylemiş oldu.
– “en çok internet ortamında ve cep telefonlarının kullanmasında görülmektedir”
Arıcak, siber irtibat zorbalığının ise bilgi ve irtibat teknolojilerini kullanarak bireyleri daima rahatsız etme, bireylerle alay etme, isim takma, dedikodu yayma, internet üzerinden bireye hakaret etme ya da kişinin isteği olmadan fotoğraflarını yayınlama üzere ilişkisel taarruz davranışlarını içerdiğini anlattı.
“Siber zorbalık, akran zorbalığının elektronik bir formudur.” diyen Arıcak, şöyleki devam etti:
“Öyle ki bu davranış formları süratle yaygınlaşan bir biçimde okulun hudutlarını aşmış, çocukların meskendeki odalarına kadar girmiştir. Siber zorbalık, günümüzde en epey internet ortamında ve cep telefonlarının kullanmasında görülmektedir. Cep telefonları ve şahsi bilgisayarlar, makûs niyetli bireylere, öbür şahısları taciz etmek için bir epey avantajlar sunmaktadır. Siber zorbanın kimliğini çarçabuk gizleyebilmesi ise en başta gelen avantajlardan biridir. bununla birlikte bu teknolojik araçlar, düşük maliyet ve yaygın kullanım ağına sahiptirler.”
– “Sorun teknoloji değil, onun nasıl kullanıldığı ile ilgilidir”
Cep telefonu kullanmasının ilköğretim öğrencileri içinde giderek yaygınlaştığına işaret eden Arıcak, kimi araştırma sonuçlarının Avrupa’daki 12-15 yaş ortası gençlerin yüzde 75’inin en az bir cep telefonu bulunduğunu, Türkiye’deki 15-22 yaş ortası gençlerin ise yüzde 93,5 oranında cep telefonu kullandığını aktardı.
“Sorun teknoloji değil, onun nasıl kullanıldığı ile ilgilidir.” diyen Arıcak, günümüzde 4 milyardan fazla kişinin toplumsal bağlantı oluşturmak emelli olarak interneti kullandığını, bunların büyük bir kısmını bilhassa gençlerin üye olduğu tanınan toplumsal medya uygulamaları oluşturduğunu söylemiş oldu.
Bu durumun siber zorbalığı okulların dışına taşıdığını vurgulayan Arıcak, şu biçimde konuştu:
“ABD’de siber zorbalık, eğitimcilerin varsayım ettiğinden hayli daha yaygın bir sorun haline gelmiştir. Kimi araştırmalar, 6-12’inci sınıf ortası gençlerin yüzde 20 ile yüzde 40’ının en az bir sefer siber zorbalığa maruz kaldığını göstermiştir. Hatta bu birtakım çocukların akademik başarısızlığına, okulu bırakmasına ve daha da berbatı intihara teşebbüs etmesine bile niye olmaktadır. Vermont’da 13 yaşındaki bir çocuk sınıf arkadaşları tarafınca aylarca siber zorbalığa maruz kaldıktan daha sonra kendini asarak intihar etmiştir. Bu siber alem eğilimi, ABD’de eğitim-öğretim için önemli bir sorun haline gelmektedir. O denli ki siber zorbalık, Kuzey Amerika’daki tüm okulları tesirler duruma gelmiştir. Benzeri biçimde 2011 yılı ortasında Türkiye’de üniversite öğrencisi bir genç kız kendi ismine açılan ve hakkında yanlış bilgiler aktarılan geçersiz Facebook hesabı niçiniyle intihara teşebbüs etmiş ve bitkisel hayata girmiştir. Bu örnekler, olayın vahametini gösteren değerli bir durumdur.”
– Sorun global düzeyde
Tolga Arıcak, siber zorbalığın, bilhassa son 15 yıldır ABD ve Kanada’da eğitim bilimciler ve psikologlar başta olmak üzere öbür uzmanlar tarafınca araştırılan ve tartışılan bir mevzu olduğunu, sorunun, kıtasal ya da bölgesel değil global değer taşıdığını vurguladı.
İşin ortasında dünyayı bir odaya sıkıştıran internetin olduğu düşünülürse sorunun ciddiyetinin daha yeterli anlaşılacağına işaret eden Arıcak, şunları kaydetti:
“Yakın gelecekte, eğitim sistemleri ortasında siber zorbalığın, yüz yüze yaşanan zorbalıktan daha epeyce tartışılacak bir husus olduğunu söylemek abartılı değil. Akran zorbalığı yüz yüze gerçekleşir. Siber zorbalık, yüz yüze değil, internet ve telefon üzerinden gerçekleşir. Siber zorbalıkta birtakım durumlarda güç dengesizliği olabileceği üzere güç dengesizliği olmadan da gerçekleşebilir. Bu niçinle Türkiye’deki uzmanların da bir an evvel mevzuyla ilgili ön çalışmaları tamamlamaları ve müdahale için programların geliştirilmesi çok değerlidir. Müdahale çalışmaları, muhtemelen okulda yaşanan zorbalıkta olduğu üzere eğitimci ve psikolog kümesiyle hudutlu olmayacaktır. Siber zorbalıkla ilgili çalışmalar, eğitim teknologlarını ve bilgisayar yazılımcılarını da faal olarak bu çalışmaların içine dahil edecektir. Sonuç olarak, siber zorbalık, epey taraflı bir sorundur ve bu sorunun disiplinler ortası bir anlayışla ele alınmasını zarurî kılmaktadır.”
Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.