‘Zincir marketlerle ilgili alınan kararların dataları 15 Ocak’ta gelmiş olacak’

dunyadan

Global Mod
Global Mod
‘Zincir marketlerle ilgili alınan kararların dataları 15 Ocak’ta gelmiş olacak’
Ticaret Bakanı Mehmet Muş, en çok şubeye sahip 4 ulusal zincir marketin üst yöneticileriyle yaptığı görüşmeye ait, “Kurallar çerçevesinde akılla izah edilemeyecek, piyasa istikrarıyla bile izah edilemeyecek durumlar olursa bunların oluşmasını istek etmiyoruz. Bu hususta, verdiğimiz bu gayrette, onların da bu işin bir tarafı olmasını beklediğimizi konuştuk. Onların da bu gayrette elinden geleni yapacağını düşünüyoruz.” dedi.

Muş, Turkuvaz Medya Kümesi’nin Sabah Gazetesi tarafınca düzenlenen, Türkiye İhracat Seferberliği Eğitim Hizmeti İhracatı Tepesi’ndeki konuşmasında, Türkiye’de en çok şubeye sahip 4 ulusal zincir marketin üst yöneticileriyle bir ortaya gelmesine ait bilgi verdi.

Bütün dünyanın şu an enflasyonist bir ortamda bulunduğuna dikkati çeken Muş, yalnızca Türkiye’de değil tüm dünyada durumun bu biçimde olduğunu ve bunun çeşitli sebepleri olduğunu anlattı.

Küresel ölçekte yaşanan enflasyon sorunun sebepleri hakkında değerlendirmelerde bulunan Muş, şunları kaydetti:

“Pandemiden dolayı üretime orta verildi, talep ertelendi. Artık üretim ertelenen talebi karşılayamıyor. O devirde inanılmaz likidite veridi piyasaya, o verilen likiditeden dolayı enflasyon bütün dünyada çığrından çıktı. ötürüsıyla bir kez fotoğrafın büyüğü bu. Bu enflasyonist ortamlarda ya küçülmeyi göze alacaksınız ya da hem bir taraftan büyümeyi tutacaksınız, bir taraftan enflasyonu denetim altında tutmaya çalışacaksınız. Küçülme bizim istediğimiz bir şey değildi aslına bakarsanız. Artık bir tarafın büyümeyi sağlamak istiyoruz, bir taraftan da bu enflasyonu tutmak, artış suratını kesmek istiyoruz, denetim altına almak istiyoruz. Kolay bir iş değil, bunu yaparken natürel zorlanıyorsunuz. Bunu yapıyorken piyasa içerisinde kimi vakit izah olmayacak durumlarla karşı karşıya gelebiliyoruz. Bizim aslında müdahale edeceğimiz alan burası. Artık enflasyonist ortamlarda meblağların düzeyi yalnızca marketlerde değil, giyside de artıyor, başkalarında de artıyor. Bunun bir kısmı ekonomik rasyonalite ile izah edilebiliyor.

İzah edilemeyen durumu, işte bir kartelleşme var ise, bir ortak hareket etme var ise bu biçimde bu bizi ilgilendiriyor, orada müdahale ediyoruz. Rekabet hukukuna ters davranmışsa Rekabet Heyeti devreye giriyor, orada gerekli adımları atıyor, taahhütlerini alıyor, o yapılan süreci tekrar yaptırmıyor. Ticaret Bakanlığı’nın yaptığı şey de genel bizim mevzuatımızda, Perakende Kanunu’muzda, cari hukukumuzda karşıtlıklar var ise buna müdahale etmek, ötürüsıyla yaptığımız şey bu. Bunu yapıyorken de bir istikrarda yapmanız lazım bunları, bir taraftan zira erişilebilirliği, piyasada eserin ulaşılabilirliğinin bozulmaması gerekiyor zira vatandaşın rahat bir biçimde istediği esere piyasada ulaşıyor olabilmesi lazım. Her şeye karşın Türkiye’de erişilebilirlikte, ne pandemi periyodunda, ne daha sonrasında ne de artık hiç bir sorun yaşatılmadı vatandaşa.”

– “Türkiye hür piyasa iklimindedir, ancak kimi vakit de akılla izah edemediğimiz durumların oluşmasını dilek etmiyoruz”

Bakan Muş, tedarik, üretim, lojistik düzeneğinin, dağıtım sisteminin çalıştığını ve burada bir sorun yaşanmadığının altını çizerek, terslikler, makul olmayan, piyasanın kendi istikrarı içerisinde, kendi yapısı içerisinde izahı güç durumlar olursa iki tane enstrümanla bunlara müdahale ettiklerini lisana getirdi.

Market yöneticileri ile olan görüşmeye atıfta bulunan Muş, şu ayrıntıları verdi:

“Görüşme yaptık market yöneticileri ile. Dediğim üzere bu yalnızca market sıkıntısı değil, enflasyonist ortam olduğu vakit manavda da oluyor, tek bir şubesi olan bakkalda da olabiliyor. Ancak bunlar daha büyük oldukları için alım güçleri, piyasadaki oyuunculuk güçleri daha kuvvetli olduğu için bunlarla daha rahat takip edebiliyoruz. ötürüsıyla biz talep ve beklentilerimizi ilettik. Türkiye özgür piyasa iklimindedir, piyasa ekonomik kurallara nazaran işler fakat kimi vakit de akılla izah edemediğimiz durumların oluşmasını istek etmiyoruz. ötürüsıyla konuştuğumuz, onlardan beklentimiz, talebimiz bu.

Kimsenin ticaretine bir müdahalede bulunduğumuz yok. Kimsenin işine, alışına, satışına karıştığımız bir durum kelam konusu değil. Türkiye demokrasi yönetilen bir ülke ve hür piyasa iktisadını benimseyen bir ülke. Ancak dediğim üzere bu kurallar çerçevesinde akılla izah edilemeyecek, piyasa istikrarıyla bile izah edilemeyecek durumlar olursa bunların oluşmasını dilek etmiyoruz. Bu bahiste, verdiğimiz bu gayrette, onların da bu işin bir tarafı olmasını beklediğimizi konuştuk. Onların da bu uğraşta elinden geleni yapacağını düşünüyoruz.”

– “Üreticinin üretimden vazgeçmemesi, onun motivasyonunun bozulmaması lazım”

200 ve üzeri şubesi olan marketlerle ilgili alınan karara ait bilgilerin 15 Ocak’a kadar gelmiş olacağını bildiren Muş, bu sistemle bir arada yapılacak tahlillerle oynaklıkların daha rahat, daha derli toplu görüleceğini, adımların da buna göre atılacağını söylemiş oldu.

Muş, “Marketler niye daha sert müdahale edilmiyor tenkitleri geliyor, ne dersiniz buna? sorusunu şöyleki yanıtladı:

“Biz olayın bütün boyutlarını düşünmek zorundayız. Artık biz tamam fazlaca sert girdik. Yarın öbür gün rafta kimi besinler yok. Ne diyecek bu biçimde? ‘Ya arkadaş önce vardı artık yok, niçin bu kadar sert girdiniz?’ diyecekler. Sorumluluk noktasında olan beşerler bütün boyutlarını düşünmek zorunda. Ben o zincirin tamamını düşünmek zorundayım. Marketi de düşünmek zorundayım, oradaki fiyatlara bakmak zorundayım, zira vatandaş orayla muhatap oluyor, orada vatandaşın mağdur olmaması lazım. Bir taraftan da o zinciri geriye yanlışsız götürdüğüm vakit üreticiye kadar gidiyoruz. Üreticinin de üretimden vazgeçmemesi lazım, onun motivasyonunun bozulmaması lazım. Şayet üretici, çiftçi üretimden vazgeçerse bu sefer almak isteseniz de alamazsınız, bulmak isteseniz de bulamazsınız. ötürüsıyla ekonomik yaptırımların bir yıkıcı olanları vardır, bir de ıslah etmek için olanları vardır.

Şimdi yıkıcı uygularsanız yıkarsınız, yıktığınız vakit ortadaki zinciri o tedariği nasıl sağlayacaksınız? Onu hiç kimse düşünmez lakin biz düşünmek zorundayız onu. Bütün o zinciri düşünmek zorundayız. O çiftçinin üretim motivasyonunun bozulmaması gerekiyor. ötürüsıyla bu zincirin tamamını düşünerek hareket etmek durumundayız, afaki konuşamayız, ayakları yere basmayan açıklama yapamayız. Bir şey konuşuyorsak, bir şey söylüyorsak gereğini de kesinlikle yaparız. Dediğim üzere suistimaller var ise tespit ettiğimiz yerde aslına bakarsan üzerine gidiyoruz.”

– “Bakanlık olarak her gün ceza yazalım diye bir motivasyonumuz yok”

Kamu otoritesinin kuralları uygulamakla nazaranvli olduğunun altını çizen Muş, “Biz kurallara uyulduktan daha sonra daima ceza yazalım diye bir gündemimiz olmaz. Kurallara uyulmasını sağlamamız lazım, asıl vazifemiz bu. Zira biz bakanlık olarak her gün ceza yazalım diye bir motivasyonumuz yok. Motivasyonumuz kurallara uyulmasını sağlamak, vatandaşın mağdur olmasını engellemek. bakılırsavimiz bizim bu.” dedi.

Bakan Muş, geçtiğimiz günlerde bilhassa tedarik kısmına ihlal yapanlarla ilgili yaklaşık 900 milyon TL civarında bir ceza kesildiğini hatırlatarak, ihlaller var ise karşılığının da bu olduğunu söylemiş oldu.

81 vilayette kontrol elemanlarını bulunduğunu, 200 bin üzerinde eser denetlediklerini aktaran Muş, bu çalışmaların devam edeceğini, nerede sorun var ise oraya müdahale edildiğini ve edilmeye devam edeceğini lisana getirdi.

– “AYM gündemini kendisi belirler, biz savunmamızı hazırladık, gönderdik”

Bakan Muş, Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) e-ticaret düzenlenmesi hakkında değişiklik önnazarann maddeyi inceleme sürecine yönelik soruyu, “AYM gündemini kendisi belirler, biz savunmamızı hazırladık, gönderdik. AYM’nin sonucu ne istikamette olur bilemiyorum fakat sonucun verilip, sürecin berraklaşmasını bekliyoruz.” biçiminde yanıtladı.

Yönetmeliğin Resmi Gazete’de yayımlandığını anımsatan Muş, 1 Ocak 2023 prestijiyle kimi hususların yürülüğe gireceğini, kademeli biçimde bunun yürürlüğe gireceğini, hedeflerinin piyasayı regüle etmek olduğunu söylemiş oldu.

Muş, “Normal konvansiyonel alanda 5 yılda katedilecek arayı e-ticaretle 1 yılda yapıyorsunuz, epey süratli. Bütün dünya bunu öngörülebilir bir kanunla düzenlemek istiyor. Biz düzenlemeyi başardık, yönetmeliği çıktı. Çok adil, şeffaf, öngörülür, rekabeti merkezine alan, kamu faydasını koruyan, vatandaşın hukukunu koruyan, oradaki hem üreticiyi hem tüketiciyi koruyan bir düzenleme. Dilek etmediğimiz mevzu bir tekelleşmenin oluşması.” dedi.

– “Hali inceledik, tarladan başlayıp hale kadar olan zincirdeki kayıt dışılık çok yüksek, bunların bir kez kayıt altına alınması lazım”

Hal Yasası ve Perakende Maddesi’ne ait değerlendirmeleri sorulan Muş, konuşmasını şöyleki tamamladi:

“Biz hali fazlaca ayrıntılı inceledik. Burası fazlaca büyük bir alan, hali ve perakendeyi aldığınız vakit epeyce büyük alan. İhracat söylemiş olduğinizde alaka halinde olacağımız 100 bin ihracatçımız var lakin perakende söylemiş olduğiniz vakit 84 milyon var. Alacağınız kararlar, vereceğiniz kararlar bu 84 milyonu etkiliyor. Hali inceledik, tarladan başlayıp hale kadar olan zincirdeki kayıt dışılık çok yüksek.

Çiftçi ürettiği eser de kayıt altına girmekte imtina ediyor. ötürüsıyla bunların bir defa kayıt altına alınması lazım. Datanın sıhhat olması lazım ki yaptığınız kıymetlendirme de sağlıklı olsun. ötürüsıyla hal bunun en son boyutu, bütün o üretim, o kayıt, hale ulaşana kadar olan kısımda kayıtdışılığımız kelam konusu. Hale ulaşınca da oradaki Hal Kayıt Sistemi’nin yetersiz olduğunu düşünüyoruz, bunu güzelleştirmemiz lazım. Bir de hal haricinde satış yapan bir kısım var, oranın kontrolü daha az, bunu hal içine çekmek gerekiyor. Burayı da zincir içine çekmemiz lazım. Hal Kanunu’ndan öte dışarda kalan zincirin kayıt içine büsbütün alınması gerek. Kademeli biçimde burayı büsbütün kayıt altına almış olacağız.”

(Bitti)

Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.