BUSİAD Evi’nde iktisadın geleceğini masaya yatırıldı

dunyadan

Global Mod
Global Mod
BUSİAD Evi’nde iktisadın geleceğini masaya yatırıldı
ERCAN ÇALIŞIR / BURSADA BUGÜN

BURSA (İGFA) – BUSİAD’ın marka aktifliği Çekirge Toplantıları’nda bu hafta Küresel para ve döviz piyasalarında son gelişmeler ve beklentiler konuşuldu.

BUSİAD İdare Konseyi Lideri Buğra Küçükkayalar’ın konuşmasından satır başları şöyle;

Bugün sizleri bu biçimdesine hoş bir ortamda ağırlamakla birlikte, mevzumuzun epeyce ağır olduğunun da farkındayız. Hepimiz önümüzü görmek istiyoruz. Hem ülkemizde tıpkı vakitte dünyada, istikrar, itimat ve öngörülebilirlik ortamı en büyük isteğimiz. Fakat geldiğimiz noktada, bu kısa müddet için epeyce da mümkün görünmüyor.

Bir yanda Rusya-Ukrayna Savaşı ve savaşın getirdiği karşılıklı ambargolar başka yanda Tayvan üzerinden ABD-Çin tansiyonu, artan emtia fiyatları, güçte yokluk hali, hayli yükselen, denetimden çıkan ve kısa müddette fren izini nazaranmeyeceğimiz bir enflasyon, başka yanda bu enflasyona karşı, dünyanın en kuvvetli iki iktisadı ABD ve AB’nin faiz silahını kullanımı ve bunun akabinde sakinlik ve tahminen de stagflasyon beklentisi.

Bunlara ülkemiz iktisadının vereceği reaksiyonlar epeyce değerli.

Bugünkü konuşmacımız, Doğan Yatırım Bankası Haziniçin Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Sn. Murat Selamoğlu’nun, “Global Para ve Döviz Piyasalarında Son Gelişmeler ve Beklentiler” başlıklı sunumuyla, bizi bir modül aydınlatacağını umuyorum. Zira biz iş insanları, bir müddetdir dalgalı ve sisli bir denizde, istikamet bulma araçları çalışmadan karaya ulaşmak için çabalayan kaptanlar üzereyiz.

Uğraşımız paradan para kazanmak değil. Para piyasalarındaki gelişmelerin geleceğe yönelik kararlarımıza ve üretimimize tesirlerini anlamaya ve bu tesirlerden olabildiğince az ziyan nazaranrek risklerimizi yönetmeye, üretimlerimizi ve hizmetlerimizi sürdürmeye çalışıyoruz. O niçinle geçtiğimiz ay birincisini yayınladığımız ve gelecek ay da ikincisi için hazırlandığımız, BUSİAD İktisadi Yönelim Anketi’nin neticelerindan biraz bahsetmek isterim.

Bursa Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İktisat Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Metin Özdemir’in katkılarıyla gerçekleştirdiğimiz çalışmada, Bursa iş insanın tüm kuvvetli şartlara karşın, üretimden geri durmadığını, büyümeye katkı vermeye devam ettiğini gördük.

Ayrıntılarını ağustos ayı sonunda yayınladığımız çalışmada bulacağınız üzere, iş insanlarımızın fiyatlardaki artışların ve çalışan fiyatlarındaki yükselişin devam edeceğini düşündükleri, ona karşın yatırımdan kaçınmadıkları ve gelecekten umutlu oldukları ortaya çıktı.

Biz BUSİAD olarak, kentimize ve iş insanımıza güveniyoruz. En büyük özelliğimiz esnekliğimiz.

Dünyada sıkıntılara tahliller üretmede bu kadar esnek olabilen nadir ülkelerden biriyiz diye düşünüyorum. Bu hoş özelliğimizi kurumsallaşmada, markalaşmada, dijitalleşmede ve katma bedelli eserler üretmede de daha fazla kullanabilmeliyiz.

Avrupa’daki sakinlikten bahsedilirken bunun ülkemize etkisinin de yüksek olacağı söz ediliyor.

Bu mümkün olmakla birlikte bu esnek yapımız ile lojistik yakınlığımızın bize avantaj getireceğini düşünenlerdenim şahsi olarak.

Ayrıca bu vakitte elde edeceğimiz avantajların ilerideki hoş günlerde katbekat ziyadesiyle bizlere geri döneceğine de inanıyorum. Bu şartlarda üretmekten geri durmayan bir topluluk, güzelleşen şartlarda kim bilir neler yapar?

Günümüzde, ileride ve her vakit hepimize gerekenin itimat, istikrar ve öngörülebilirlik olduğunu bir sefer daha vurgulamak istiyorum.

Büyümemiz yüksek görünse de sürdürülebilir ve kapsayıcı olmalı, amaçlardan olabildiğince az sapmaların yaşandığı, makroekonomik hedefler içinde tutarlılığın olduğu ekonomik programlar uygulanmalı, bilhassa tarım bölümü ve iklim değişikliğine yönelik uzun vadeli siyasetler belirlenmeli, verilen teşviklerin kesinlikle tesir değerlendirmesi yapılmalı.

Tüm bunların gerçekleştirilmesinde ilgili kurumlar ve siyasetler içinde uyumun sağlanması da hayli kıymetli.

Sözlerime son vermedilk evvel, siz üyelerimizin BUSİAD İktisadi Yönelim Anketi’ne iştirak noktasında dayanaklarınızın devamlı olmasını beklediğimizi de hatırlatmak isterim. Bizim idare olarak değerli bir misyonumuzda sizlerin sözcüsü olarak gerek ekonomik gerekse ilgi alanlarımızı içeren öbür tüm konularda olumlu ve olumsuz görüş ve tekliflerimizi kamuoyu ile paylaşmak.

Katılımınız için sizlere ve gecemize katkılarından dolayı Doğan Yatırım Bankasına Genel Müdürü Sayın Hulusi Horozoğlu şahsında fazlaca teşekkür ederim.

Hepimize istikametimizi daha güzel gorebildiğimiz sağlıklı, huzurlu, istikrarlı ve verimli günler dilerim.

Doğan Yatırım Bankası Haziniçin Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Murat Selamoğlu’nun konuşması şöyle;


“DÜNYA OLARAK DÜŞÜK ENFLASYON YAŞANAN 20 YIL GEÇİRDİK”

Çin’de, kırsal alandan endüstrileşme kentlere, ABD üzere ülkelere sistemli göç yaşanmaya başlamışken Çin, maliyeti arttırmadan artan hacimlerde dünyaya imal eserleri ihraç etmeye başladı. Rus gazının AB’ye ihraç edilmesiyle birlikte düşük enflasyon yaşadığımız 20 yıl geçirdik.

Rusya- Ukrayna Savaşı’ndan evvel bir şeyler değiştiğini görüyorduk. Trump, Meksika sonlarını kapatmaya başlamıştı. ABD’ye göçü engelleyen, ABD’yi öne koyma maksadı olan bir idaresi vardı. birebir vakitte dünyada korumacılık yeşermeye başlamıştı. Son olarak ise 1 yıl ortasında jeopolitik sistem sağlanmaya çalışılıyor. Kartlar bir daha dağıtılıyor. Hakimiyet uğraşı var ve bu tahminen de onlarca yıl alacak.


“MERKEZ BANKALARININ İŞİ HİÇ OLMADIĞI KADAR ZOR”

Jeopolitik tertibin dizayn edilmeye başlandığı bu vakitte arz ve talep istikrarı de değişmeye başladı. Son devirde arz istikametli tesirler ön plana çıktı.

Bunda tedarik meseleleri, dış ticareti müdafaacı siyasetler, etken olabilir. İçinde bulunduğumuz periyoda ‘Küresel Çatışma’ devri diyebiliriz. Ekonomik alana yansıyan bir gayret. Hem araç tıpkı vakitte maksat olarak ekonomik savaş tam ortasında. 2 yıl boyunca pandemi devri ve daha sonrasında ki tedarik kırılması ve bozulmasını da buraya eklemeliyim.

Eskiden enflasyonla çaba gerçekten daha kolaydı. Genelde konjektürel iş döngüsü sıkıntıları ile baş ediliyordu. Merkez Bankalarının işi hiç olmadığı kadar güç. Ülke idarelerinin hangi seçimlerde bulunduğu daha değerli bir hal aldı. Biz finansal siyasetlere bakarken FED kararlarını takip ediyorduk. Artık ülke idarelerini takip edeceğiz. MB’lerin piyasalara hangi bildirileri verdikleri epeyce kıymetli.


“ENFLASYON UZUN YILLAR KALICI OLABİLİR”

MB’ler enflasyon çıpasını kaybetmemek için çalışıyor. Bu beklentileri denetim altına almaları gerekiyor. Ve bunu sağlayamazlar ise enflasyon uzun yıllar kalıcı olabilir.

Son 2 yılda enflasyonun yükselmesi ile birlikte; FED ve AB Merkez Bankası net ve kararlı adımlar atıyor. FED uzun bir periyot süreksiz olduğunu söylemişken geri adım attı ve aksiyon almaya başladı. Faiz arttırımına başladı.

AB Merkez Bankası’nın işi epeyce daha sıkıntı. Çok üyeli bir yapı ve her ülkenin bir söylemi olacak. Her iki banka da faizleri üst çekmeye başladı. Likidite de azalmaya gidiyorlar. Varlık fiyatları da bu niçinle aşağı taraflı hareket ediyor.

“EMTİA VE GÜÇ SİLAH OLARAK KULLANILABİLİR”

Belirsizlikler ve tehditler bekleniyor. Önümüzdeki 6 aylık devirde emtia ve güç silah olarak kullanabilir. Rusya buna başladı. Tedarik zincirinde yeni aksamalar yaşanabilir. Daha fazla ve kapsamlı yaptırımlar gündeme gelebilir.

Enflasyon döngüselden fazla yapısal bir sorun oldu. Covid daha sonrası bir daha açılmanın tesirleri, talep uyarıcı siyasetlerin son bulması, epeyce kutuplu yeni dünya tertibine geçiş ile bir arada yapısala dönüşen enflasyon, fazlaca daha kalıcı bir sorun halini alacak üzere duruyor.

Burada MB’lerin siyasetlerini anlamak gerekiyor. Siyasi ve jeolojik bakış açısı da kıymetli. Dünyanın ve liderlerin ne düşündüğü fazlaca kıymetli. Hudutları nerelere kadar zorlayabilirler, savaşlar yayılır mı? Mevzunun uzmanı da olsanız savaşların nereye evrileceğini kestirmeniz epey sıkıntı.

Azerbaycan – Ermenistan ile Tayvan- ABD- Çin üzere örnekler verilebiliriz.

Rusya AB’ye gazı keserse, bu kış AB halkları tahminen de hükümetlerde değişim isteyecektir. Bunları bilmek epey sıkıntı. İddia etmek fazlaca sıkıntı lakin baş yormak gerekiyor.

FED son derece kararlı duruş sergiliyor. Kesin faiz oranı yani siyaset faizinin kaçlara kadar çıkacağını ne FED, nede biz biliyoruz. Geçen seneye kadar enflasyonun süreksiz olduğunu söylüyorlardı.

Faizlerin yükseldiği ABD’de iktisadın yavaşlayacağı kesin lakin ne kadar yavaşlayacağı soru işareti.

Herşeye karşın ABD için şahsen ben karamsar değilim. Pozisyonu ve ithalatının az olması niçiniyle 1-2 yıl ortasında toparlayacağını düşünüyorum.

“TÜRKİYEDE’DEKİ SİSTEMİN BAŞARILI OLMA İHTİMALİ VAR”

AB’nin işi hakikaten güç. Lokomotif olan Almanya’da yaşanan sakinlik öteki üye ülkeleri etkileyecektir. AB Merkez Bankası’nın faiz artışları ve sinyalleri ile kararlı üzere ilerliyor. İtalya kamu borcu yüksek olan ve borç sarmalından çıkamayan, Almanların lütufları ile devam eden bir ülke. Öteki küçük ülkeler de var ancak onlar kıymetsiz denebilir.Kış aylarında güç meblağlarının denetimden çıkması, kapasite kullanmasını yani istihdamı zorlayıcı tesirlerini gorebiliriz.

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’na gelirsek; yüzde 80 enflasyon olan bir ülkede bonolar, tahviller yüzde 10’larda. Bu olamaz. Bu sistem sürdürülebilir değil. Bunu herkes görüyor. Yalnızca büyüme odaklı gidilen, enflasyonu öncelemeyen bir sistem yürütülüyor. Hükümette bunu bu türlü söz ediyor. Bu sistem başarılı olur mu dersek; olabilir. bir ihtimali illaki var. Lakin şayet olmazsa hakikaten güç vakit içinder geçireceğimiz vakit içinder geçireceğiz.

Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.