Çocuklar niye Palavra Söyler?

Beril 5 yaşındaydı ve ana sınıfına başladığında fazlaca tedirgindi. Okulun birinci günü annesinden ayrılmak istemiyor ve endişeyle etrafı seyrediyordu. Annesi okula başlamadan evvel kendisine bir fazlaca kere;

– /strong>“Gideceğin okul epeyce sempatik ve hoş bir yer. Orada fazlaca fazla arkadaşın olacak. Bir sürü oyun oynayacaksınız. Her sabah seni ben bırakacağım, şayet sorun çıkarmaz ve ağlamazsan sana istediğin oyuncağı da alacağım” demişti.

Beril okula gitmek istemese de, annesinin her sabah kendisini bırakacağını duyduğunda rahatlamıştı. Sonuçta her sabah annesi yanında olacak ve onu koruyacaktı.

Lakin okulun birinci günü her şeyi unutmuş, annesinin onu bırakıp gideceği korkusu her yanını sarmıştı. Annesinin kollarını sıkıca tutmuş, bırakmak istemiyordu. Annesi bu davranışından dolayı Beril’e kızıyor, ona istediği oyuncağı bu biçimde davrandığı için almayacağını söyleyip duruyordu.

çabucak sonrasında bütün çocuklarla birlikte sınıfa girdiklerinde, gördüğü oyuncaklar onun ilgisini çekmişti. Bunu fırsat bilen annesi artık işe gitmesi gerektiğini söyleyerek okuldan ayrılmıştı.

Öğretmen, çocuklara oyunlar oynatıyor ve çeşitli etkinliklerle keyifli vakit geçirmelerini sağlıyordu. Bu ortamı sevmeye başlayan Beril, elindeki oyuncağı öbür bir çocuğun hışımla almasıyla bir anda irkildi ve korktu. Ağlamaya başladı. Şimdiye kadar bu biçimde bir durumla karşılaşmadığı için çocuğun bu sıradışı davranışı, Beril’in korkmasına niye olmuştu. meğer annesi okulda fazlaca keyifli ve hoş vakit içinder geçireceğini söylemişti ve bu biçimde şeyler olacağından hiç bahsetmemişti. Fakat okulda yaşadığı birinci tecrübe hiç de o denli olmamıştı. Beril’e göre annesi onu kandırmış ve burada yapayalnız bırakıp gitmişti. Akşam annesi onu almaya geldiğinde bunu ona sormayı düşünüyordu. Fakat annesi yemin ettiği üzere okul çıkışına yetişemediği için babaannesi onu almaya gelmişti.

Annesi konuta geldiğinde öğretmeniyle konuştuğunu ve okulda ağladığını öğrendiğinden bahsetmişti. Kelamını dinlemediği için annesi Beril’in erkenden uyumasını istemiş ve istediği oyuncağı da almayacağını söylemişti. Beril bu durum karşısında fazlaca şaşırmıştı. Hem annesi yemin ettiği üzere onu okuldan almamış, hem okul’un hayli hoş bir yer olduğunu söyleyerek onu kandırmış, bir de niye ağladığını sormadan hissini görmemiş ve erkenden uyumasını isteyerek de cezalandırmıştı.

Beril bugün epey şey öğrenmişti.

Çocuk nasıl düşünür?

Bağlantı biçiminiz çocuğun hal ve tavırlarını belirleyen kıymetli bir ölçüttür. Yapılan yetersiz açıklama ve eksik bilgiler, direkt davranışlara yansır.

Kıssada anlatıldığı üzere Beril’in annesi kızını her gün okul çıkışlarında alacağını söylemiş lakin aykırısı bir durum gerçekleştiğinden çocuğun fikir sisteminde olumsuz bir tesir yaratmıştır.

Nasıl mı?

Beril şu anda ‘’ Annem bana kelam vermesine karşın beni almaya gelmedi, bir de okul o kadar da yeterli bir yer değil lakin annem fazlaca hoş anlatmıştı’’ diye düşünmektedir. Bunun kararında Beril annesini ‘’Yalancı ’’ olduğunu düşünmeye başlamıştır.

Yaşadığı bu tecrübe Beril’in ileride ki ömründe palavra söylemesine yer hazırlayan bir ögedir. Zira çocuklar tecrübelerle varoluşunu sürdürür. Bu tecrübeyi edinen çocuk, daha evvel ne kadar kelamında durmanın ve palavra söylememenin ehemmiyetinden bahsetmiş bir aileye sahip olsa da, öğrendiği davranışı kendi ömründe da uygulamaya başlar. Çocuk için doğal olan, öğrendiği davranıştır.

Neler yapabilirsiniz?

•Her vakit gerçekçi düşünün. Birisinin size yaşayacağınız yerin epeyce hoş ve sıkıntısız olduğundan bahsetmiş olduğuni hayal edin. Orada sahiden yaşamaya başladığınızda aslında oranın hiçte anlatılan yer üzere olmadığını gördüğünüzde hayal kırıklığına uğramanız da kaçınılmaz olacaktır. Hatta tekrar o kişinin lafına güvenmeniz de sıkıntı olacaktır. İşte çocuklarınız da sizden, kendisini bekleyen şeylerin şirin halini değil, gerçekleri duymak isterler.

•Biri size ‘Yalan söylemek yanlış bir şey, lakin kimi vakit küçük palavralar söyleyebiliriz’ derse sizin de başınız karışmaz mı? Çocuklar küçük ya da büyük palavra kavramlarını bilmezler. Hele bir de palavra söyleyen anne ve babalara, o çocuğun palavra söylemesi de kaçınılmaz bir durum olacaktır.

•Her vakit verdiğiniz kelamlara bağlı kalamayabilirsiniz. Örneğin o gün fazlaca yorgunsunuzdur ve öncesinde oyun oynayacağınıza dair kelam vermişsinizdir. Fakat ‘Bugün olmaz yarın yapalım epeyce yorgunum’ derseniz baltayı taşa vurmuş olursunuz. Çocuk burada sözünüzde durmadığınızı gördüğü üzere umursanmadığını da düşünecektir. Bunun yerine ‘ Biliyorum bugün için sana kelam vermiştim lakin iş yerinde fazlaca fazla yoruldum bu yüzden seninle kendimi daha uygun hissettiğim bir akşam oyun oynamak isterim. Beni anlayacağını düşünüyorum’ derseniz durumu palavra olarak değil, kelamı ertelemek olarak nitelendirecektir. Bu yüzden kelam verirken katılık tabirlerini kullanmaktan kaçının ve koşullara göre yemin ettiğinizi belirtin.

•Çocuğa okul ile ilgili kuracağınız cümlelere dikkat edin.

• ‘ Çocuklar büyüdüğünde yeni şeyler öğrenmelidir ve bunun için okula gitmeleri gerekir. Sende artık büyüdün ve yeni şeyler öğrenme vaktin geldi. Gideceğin okul meskenden biraz daha farklı. Konuta benzeyen tarafları oynadığımız oyunlar ve yaptığımız etkinlikler okulda da olacak, hatta daha fazlası. Bir de bizim konutta nasıl kurallar var ise okulda da kurallar olacak. Benzemeyen kısım ise bizim konutumuz o kadar kalabalık değil. Okulda senin yaşında bir sürü çocuk olacak ve tüm oyunları onlarla birlikte oynayacaksınız. beraberinde bir sürüde oyuncak. Okul da kimi çocuklarla arkadaş olabilir kimileriyle olamayabilirsin. kimi vakit okulu epey sevebilir kimi vakit de sevmeyebilirsin. Bizim nazaranvimiz nasıl işe gitmek para kazanmaksa senin bakılırsavinde okula gitmek ve yeni şeyler öğrenmek.’ diyerek bulunduğunuz kurallara nazaran cümlelerinizi değiştirip olumsuz sözleri daha seçici hale getirip, çocuğunuzun önyargılı olmasını ve korkmasını engelleyebilirsiniz. Bu sürece onu okul ömrü başladığında değil, epey evvelden alıştırarak hazırlayın. Birde okulu konut ortamıyla ilişkilendirerek çocuğun zihninde bu benzetmeyle okul ile ilgili bağ kurmasını ve okulu kendisine daha yakın görmesini sağlayabilirsiniz.