Çocuklarda Tuvalet Eğitimi

[amerikali]

Bu yaz bezden kurtuluyoruz!! H.E.L.P.

Tuvalet eğitimi, çocuğun dışkı ve idrar denetimini kazanması ve anımsatma olmadan da tuvaletinin geldiğini farkedip muhtaçlığını giderebilmesidir. Bu eğitim, erken çocukluk devrinin kıymetli gelişimsel nazaranvlerinden birisidir. Aileler için ise bu süreç sıkıntı ve sancılı olabilir.

Çocuklarda tuvalet eğitimi için kesin bir tarih yoktur. Bilhassa ilkbahar ve yaz aylarında bedendeki suyun bir kısmı terle atılır ve çocuğun mesanesi onu zorlayacak kadar dolmaz. Bu niçinle tuvalet eğitiminin bu vakitte verilmesi kısa vakitte muvaffakiyete ulaştırabilir. Tuvalet eğitimi için ortalama yaş aralığı 18 ay ve 3 yaş ortasıdır fakat her çocuğun gelişimsel özelliklerine bakılırsa kendi yanlışsız vakti vardır. Çocuğu kendi vaktinden evvel bu eğitime başlatmaya çalışmak, kaygıya ve çatışmalara sebep olabilir. Ebeveynlerin baskıcı tavırları ise çocuğun yetişkinliğinde mükemmelliyetçilik ve çok titizlik üzere eğilimleri bulunmasına sebep olabilir. Bu süreçte ebeveynlerin cesaretlendirici ve özendirici bir tavır takınması kıymetlidir.

Bu süreçte kullanılabilecek en faydalı yollardan biri H.E.L.P kuralıdır. Bu kural 4 temel noktadan oluşmaktadır:

1. 
   Geri çekilip izle (hold yourself back)
   

Çocuğun tuvalet eğitimi için gerçek vakit olup olmadığına karar verebilmek için geri çekilip izleyin. Bezi 3-4 saat üzere uzun bir süre kuru kalabiliyor, yani az ve sık sık idrar yapmak yerine çocuk tuvaletini bir süre tutuyor ve çabucak sonrasında yapıyor olabilir. Yaklaşık 5 dakika birebir durumda oturabiliyordur. Yürüme, oturma ve çömelme üzere kaba motor hünerleri gelişmiştir. Altını kirlettiğinde huzursuzluk yaşıyor, bezin ıslak ve kirli olduğunu farkedip bundan rahatsızlık duyuyordur. Tuvalet gereksinimini kelamlı yahut sössüz anlatabiliyordur. Uykudan bezi kuru kalkıyor, tuvalette sizi taklit ediyorsa, verdiğiniz komutları anlıyor ve yerine getiriyor olabilir. Bu üzere işaretler var ise çocuğun tuvalet eğitimi için hazır olduğunu söyleyebiliriz.

1. 
   Keşfi dayanakla (encourage exploration)
   

Altını her değiştirmede, bu olayı ona açıklayın. Kaka yapmışsa, siz bunu tuvalete dökerken o da görmeli, hatta tuvaletin sifonu birlikte çekilmeli; şüphesiz daha sonrasında elleri güzelce yıkanmalı Lazımlığın önüne sevdiği bir oyuncak koymak da özendirici olabilir. Eğitim sırasında çocuk için eğlenceli bir ortam hazırlamak gerekiyor. Çocuk lazımlıktayken oturup onu beklemeniz çocuğu huzursuz edebildiğinden birçok vakit sonuç getirmeyebiliyor. Sabah uyandıktan biraz daha sonra eğitime başlamak, bu sırada onunla konuşmak, oyunlar oynamak, bir şeyler içtikten 20 dakika daha sonra lazımlıkta oturtmak bu şartın kıymetli noktalarıdır.

1. 
   Limit koy (limit)
   

Lazımlık oturduğu mühlet başlangıçta 2-3 dakikayı geçmemeli.Bu eğitim çocuklar ve aileler için zorlayıcı olabilir bir daha de anne ya da babanın yüzünde hep huzurlu bir söz olması süreç için pek kıymetlidir.

1. 
   Öv (Praise )
   

Tuvaletini lazımlığa yapan çocuğunuzu övün, alkışlayın. Uzun, kelamlı açıklamalardansa, alkışlamak gülümsemek üzere küçük davranışlar daha tesirlidir.

Ebeveynler şayet çocuğunun bu periyodunda hudutlu, kızgın yahut çocuğunu küçük düşürücü haller ortasında olursa çocuk panik ve dehşet içine girer ve tuvalet alışkanlığını kazanamaz. Ebeveynler büyük bir olgunlukla çocuğunun bu devrinin de keyfini çıkartarak ona dayanak olmalıdır.
Tüm bu durumlara karşın çocuk 3 – 4 yaşına gelmiş ve hala tuvalet alışkanlığı kazanamamışsa bir uzman ile görüşülmesi gerekir.