amerikali
Üye
DEHB çok hareketlilik, dikkat sıkıntıları ve istekleri erteleyememe belirtileriyle kendini gösteren bir psikiyatrik bozukluktur. Lakin bu belirtiler günlük hayatımızda vakit zaman hepimizin gösterebileceği belirtilerdir. Bu niçinle bu belirtilere dayanarak DEHB tanısı koyulabilmesi için kelamı geçen belirtilerin bireyin günlük hayatını etkileyecek seviyede, olağan bireyde görünenden daha şiddetli olması ve muhakkak bir süre devamlılık göstermesi gerekmektedir.
DEHB’nin üç alt tipi bulunmaktadır;
Dikkatin bir noktaya toplanabilmesinde kuvvetlik, dış uyaranlarla dikkatin hayli kolay dağılabilmesi, unutkanlık, eşyalarını yahut oyuncaklarını sık sık kaybetme ve düzensizlik üzere belirtiler bireyde dikkat meselelerini düşündürür.
Acelecilik, istekleri erteleyememe, sorulan sorulara fazlaca çabuk cevap verme, oburlarının kelamlarını kesme ve sırasını beklemekte kuvvetlik çekme üzere özellikler dürtüsellik boyutunu gösteren özelliklerdir.
Şahsa DEHB denilebilmesi için belirtilerin 7 yaşından evvel başlamış olması, en az 6 ay müddetle devam ediyor olması, en az iki alanda görülmesi gereklidir.
Her 10 çocuktan birinde DEHB görülmektedir. Erkeklerde görülme sıklığı kızlara oranla daha yüksektir. tıpkı vakitte erkeklerde çok hareketlilik- dürtüsellik boyutu baskın olan tip daha fazlayken kızlarda dikkat eksikliğinin baskın olduğu tip daha fazladır.
hiç bir beyin sineması, manyetik rezonans görüntüleme, bilgisayarlı tomografi, neurofeedback yahut gibisi süreçler DEHB tanısı konmasında kullanılmaz. Bunun için ebeveyn, çocuk ve öğretmenlerle görüşülüp bilgi alınması, çeşitli kıymetlendirme araçlarının (zekâ testi, nöropsikolojik testler vs.) sonuçlarının kıymetlendirilmesi, çocuğun gözlenmesi, detaylı bir tıbbi muayenenin yapılması gereklidir.
DEHB ile ilgili kimi hakikat bilinen yanlışlar kelam konusudur. Bu yanlış kanılardan birisi DEHB’nin yanlışlı anne-baba tavırlarından kaynaklandığı inancıdır. halbukiki anne- babanın yanılgılı tavırları lakin DEHB belirtilerinde artışa yahut öteki psikiyatrik problemlerin eklenmesine yol açabilir. Bir öteki yanlış da DEHB’nin çocuk büyüdükçe düzeleceğine inanmaktır. DEHB büyüme ile tabiatıyla ortadan kalkacak bir durum değildir. Olabildiğince erken teşhis konulması sağlanıp tesirli bir biçimde müdahale edilmelidir.
DEHB olan çocuklar sabırsız olmaları, sıra bekleyememeleri, kurallara uymamaları, daima kendi istediklerinin olmasını ister görünmeleri, oyundan oyuna atlamaları, dikkatlerini toplayamamaları, organize olamamaları, daima bir şeylerini kaybetmeleri, başladıkları işleri tamamlayamamaları yahut kıpır kıpır olmaları niçiniyle öğretmenleri, ebeveynleri tarafınca eleştirilme; arkadaşları tarafınca dışlanma üzere durumlarla karşı karşıya kalırlar. Bunun kararında da ya içe dönme, çekingenlik ya da sonluluk, saldırganlık üzere özellikler göstermeye başlarlar.
DEHB olanların yaptıkları davranışların sonuçlarını düşünmedikleri için riskli davranışlara daha fazla yönelebildikleri, kazalara daha fazla karıştıkları, arkadaş ilgilerinde problemler yaşadıkları yapılan araştırmalarda ortaya koyulmuştur. İşte tüm bunların önüne geçebilmek, onların ahenk sağladıklarını bakılırsabilmek öğretmen, ebeveyn, okul psikologu, psikiyatr vb.nin işbirliği ortasında çocuğa takviye olmasıyla mümkündür. Bunun için de her şeydilk evvel bu bireylerin “problemli” değil “farklı” olduklarını kabul etmek gerekir.
DEHB’nin tedavisi için çeşitli yaklaşımlar olmakla birlikte en faal tedavi sisteminin fazlaca sistemli tedaviler olduğu kabul görmektedir. Buna bakılırsa ilaçla tedavinin yanı sıra davranışsal müdahale ve ebeveynleri bilgilendirmek üzere tedaviye alınan şahsa en uygun seçeneklerin belirlenip bu tedavilerin bir arada uygulanmasıdır. Uygun seçeneklerin belirlenmesi gayesiyle bir uzmandan dayanak almak en hakikat yaklaşım olacaktır.
DEHB’nin üç alt tipi bulunmaktadır;
Yalnızca dikkat problemleri olanlar,
Yalnızca çok hareketlilik- dürtüsellik sıkıntıları olanlar,
Hem dikkat hem çok hareketlilik- dürtüsellik meseleleri olanlar ( birleşik tip).
Dikkatin bir noktaya toplanabilmesinde kuvvetlik, dış uyaranlarla dikkatin hayli kolay dağılabilmesi, unutkanlık, eşyalarını yahut oyuncaklarını sık sık kaybetme ve düzensizlik üzere belirtiler bireyde dikkat meselelerini düşündürür.
Acelecilik, istekleri erteleyememe, sorulan sorulara fazlaca çabuk cevap verme, oburlarının kelamlarını kesme ve sırasını beklemekte kuvvetlik çekme üzere özellikler dürtüsellik boyutunu gösteren özelliklerdir.
Şahsa DEHB denilebilmesi için belirtilerin 7 yaşından evvel başlamış olması, en az 6 ay müddetle devam ediyor olması, en az iki alanda görülmesi gereklidir.
Her 10 çocuktan birinde DEHB görülmektedir. Erkeklerde görülme sıklığı kızlara oranla daha yüksektir. tıpkı vakitte erkeklerde çok hareketlilik- dürtüsellik boyutu baskın olan tip daha fazlayken kızlarda dikkat eksikliğinin baskın olduğu tip daha fazladır.
hiç bir beyin sineması, manyetik rezonans görüntüleme, bilgisayarlı tomografi, neurofeedback yahut gibisi süreçler DEHB tanısı konmasında kullanılmaz. Bunun için ebeveyn, çocuk ve öğretmenlerle görüşülüp bilgi alınması, çeşitli kıymetlendirme araçlarının (zekâ testi, nöropsikolojik testler vs.) sonuçlarının kıymetlendirilmesi, çocuğun gözlenmesi, detaylı bir tıbbi muayenenin yapılması gereklidir.
DEHB ile ilgili kimi hakikat bilinen yanlışlar kelam konusudur. Bu yanlış kanılardan birisi DEHB’nin yanlışlı anne-baba tavırlarından kaynaklandığı inancıdır. halbukiki anne- babanın yanılgılı tavırları lakin DEHB belirtilerinde artışa yahut öteki psikiyatrik problemlerin eklenmesine yol açabilir. Bir öteki yanlış da DEHB’nin çocuk büyüdükçe düzeleceğine inanmaktır. DEHB büyüme ile tabiatıyla ortadan kalkacak bir durum değildir. Olabildiğince erken teşhis konulması sağlanıp tesirli bir biçimde müdahale edilmelidir.
DEHB olan çocuklar sabırsız olmaları, sıra bekleyememeleri, kurallara uymamaları, daima kendi istediklerinin olmasını ister görünmeleri, oyundan oyuna atlamaları, dikkatlerini toplayamamaları, organize olamamaları, daima bir şeylerini kaybetmeleri, başladıkları işleri tamamlayamamaları yahut kıpır kıpır olmaları niçiniyle öğretmenleri, ebeveynleri tarafınca eleştirilme; arkadaşları tarafınca dışlanma üzere durumlarla karşı karşıya kalırlar. Bunun kararında da ya içe dönme, çekingenlik ya da sonluluk, saldırganlık üzere özellikler göstermeye başlarlar.
DEHB olanların yaptıkları davranışların sonuçlarını düşünmedikleri için riskli davranışlara daha fazla yönelebildikleri, kazalara daha fazla karıştıkları, arkadaş ilgilerinde problemler yaşadıkları yapılan araştırmalarda ortaya koyulmuştur. İşte tüm bunların önüne geçebilmek, onların ahenk sağladıklarını bakılırsabilmek öğretmen, ebeveyn, okul psikologu, psikiyatr vb.nin işbirliği ortasında çocuğa takviye olmasıyla mümkündür. Bunun için de her şeydilk evvel bu bireylerin “problemli” değil “farklı” olduklarını kabul etmek gerekir.
DEHB’nin tedavisi için çeşitli yaklaşımlar olmakla birlikte en faal tedavi sisteminin fazlaca sistemli tedaviler olduğu kabul görmektedir. Buna bakılırsa ilaçla tedavinin yanı sıra davranışsal müdahale ve ebeveynleri bilgilendirmek üzere tedaviye alınan şahsa en uygun seçeneklerin belirlenip bu tedavilerin bir arada uygulanmasıdır. Uygun seçeneklerin belirlenmesi gayesiyle bir uzmandan dayanak almak en hakikat yaklaşım olacaktır.