amerikali
Üye
Gelişim Psikoloğu Hangi Alanlarda Çalışır?
Gelişim Psikolojisi Nedir?
Gelişim psikolojisi, bireylerin gelişmenini doğum öncesi süreçten mezara kadar inceleyen ve bireylerin gelişim süreçlerini toplumsal, fizikî, duygusal ve bilişsel olarak ele alan bir bilim kısmıdır. Yaşa bağlı olarak değişim gösteren gelişim periyotları ( bebeklik periyodu, okul öncesi devri, ön ergenlik (ilkokul) devri, ergenlik periyodu, beliren yetişkinlik devri, yetişkinlik devri ve yaşlılık devri ) ile birlikte kültürün, yetiştirilen etrafın, karakterin bireyin davranışları üstündeki tesirini incelemekte ve bireyin hayatı boyunca devam etmekte olan değişim süreçlerini manaya ve anlamlandırmaya çalışmaktadır.
Gelişim Psikoloğu Nasıl Olunur?
Gelişim psikoloğu olarak uzmanlaşmak için 4 yıllık lisans eğitiminden daha sonra Gelişim Psikolojisi alanında yüksek lisans yapılması gerekmektedir. Gelişim psikologları Türkiye’de yüklü olarak gelişmenin süratle gerçekleştiği devir olarak belirtilen okul öncesi, ilkokul periyodu ve ergenlik periyodunu içeren eğitim kesiminde çalışmaktadır. Fakat gelişim psikologlarının çalışma hayatında rehabilitasyon merkezleri, yaşlı bakım konutları üzere çalışma alanları da mevcuttur.
Gelişim Psikologları Hangi Alanlarda Çalışmaktadır?
Gelişim psikologları ömür uzunluğu devam eden tüm gelişim devirlerini ele almakla birlikte gelişmenin en süratli olduğu devirler olan okul öncesi ve ergenlik periyodu üzerinde daha hayli çalışmaktadır. Bu periyotlar bireyin kendini keşfetmeye ve farkına varmaya başladığı, sorguladığı, arayış ortasında bulunduğu, yetişkinlik periyoduna dair birinci adımların atılmaya başlandığı ve hayat uzunluğu bireyin hayatında tesiri olacak olan tüm süreçlere yer hazırladığı için büyük değer taşımaktadır. Gelişim psikologları da bu devirleri dikkatli biçimde takip etmekte, müşahede ve tahlil yaparak gerekli durumlara müdahale de bulunmaktadır. Bu sayede çocuk ve ergenler için ebeveynleri ile bir arada yol alındığı takdirde sağlıklı gelişim için gerekli olan ortamın oluşturulmasına öncülük edilmektedir.
Gelişim psikologlarının çoğunlukla çalışmakta olduğu alanlar;
-Anksiyete (kaygı) Bozuklukları
-Umutsuzluk ve Depresyon
– Motivasyon Düşüklüğü ve Tembellik
-Dönemsel Gelişim Sorunları
-Dikkat Eksikliği Sorunları
-Öğrenme Tarzları ve Öğrenme Bozuklukları
-Uyku ve Yeme Sorunları
-Duygu Düzenleme
-Zaman İdaresi Problemleri
-Öfke Problemleri
-Aile İçi Sorunlar
-Teknoloji bağımlılıkları (internet, oyun, telefon vb.) üzere sıkıntılar üzerinde tesirli bir biçimde çalışmaktadır.
Anksiyete (kaygı) Bozuklukları: Anksiyete (kaygı) çocukluktan yaşlılığa kadar her yaştan bireyde var olabilen ve psikologların çoğunlukla çalıştığı bir alandır. Lakin, okul periyodunun tesiri ile bir arada anksiyete bozuklukları, çocuk ve ergenlik periyodunda en sık karşılaşılan bozukluklar içinde yer almaktadır. Bilhassa okul öncesi devir çocuklarında ayrılık tasası, okul derdi kelam konusu iken ergenlik periyodunda imtihan tasası, iş korkusu, gelecek derdi, toplumsal dert üzere korku cinslerini çoğunlukla görmek mümkündür. Anksiyete bozukluğu olan bireyler terleme, karın ağrısı, karın guruldaması, avuç içi terlemesi, ateş basmaları, bayılacak üzere hissetme üzere şikâyetleri tabir etmektedir.
Umutsuzluk ve Depresyon: Çocuk ve ergenlik periyodunda bir öteki en sık karşılaşılan mevzu ise ümitsizlik ve depresyon konusudur. Ümitsizlik, geleceğe yönelik olumsuz beklentileri içermekte ve eğitim sürecinde akademik ümitsizlik olarak karşımıza çıkmaktadır. Ümitsizlik hissine kapılmış ola birey bir şeyler yapmak, harekete geçmek için istekli değildir ve gerekli olan motivasyonu kendinde bulamaz. Depresyon ise bir epeyce şeyi gerçekleştirmemizi engelleyen bir his durumdur. Birey kendisini mutsuz, ıstırap ortasında, huzursuz hisseder. Yapılan hiç bir aksiyondan keyif alınmaz, keyif almadığı için yapmak istemez ve bir şey yapmadıkça kendisini daha makûs hissetmesine sebep olan kısır döngüye girer. Okul devrinde de depresyon yaşayan çocuk ve gençlerde okula gitme de isteksizlik, keyif almama, uyku ve yeme sorunları, toplumsal münasebetlerde keyif almama üzere durumlar görmek mümkündür.
Motivasyon Düşüklüğü ve Tembellik : Umutsuzluk ile bir arada çoğunlukla karşımıza çıkan sorun ise bireylerin aksiyona geçebilmek için kendilerinde kâfi motivasyonu bulamamaları ve tembellik sorunu ile karşı karşıya kalmaları durumudur. Temelinde geleceğe yönelik ümitsizliği, güvensizliği, iç ve dış motivasyon kaybını barındırmaktadır. Öğrenciler için akademik motivasyonun kaybı birlikteinde okul ve imtihan telaşını da getirdiği için bu sorunların başında bir uzamana danışılması gerekmektedir.
Dönemsel Gelişim Meseleleri: Bireylerin gelişim devirlerinde yaşadıkları meseleler için de bir uzmandan yardım alınması gerekmektedir. Konuşma ve lisan meseleleri,ahlak gelişimi, toplumsal gelişim, cinsel gelişim, bilişsel gelişim, duygusal gelişim ve kişilik gelişimi problemleri gelişim periyotları kapsamında ele alınan alt alanlardır. Kendini keşfetmeye başladığı periyodu içine alan ergenlik devrini yaşayan bir birey kendi cinsel kimliğini, kişilerarası alakalarını, toplumsal bedelleri ve maddeleri, uyması gereken kuralları, gereklilikleri, duygusal zekâsını da keşfetmeye başlamakta ve bu alanlar içerisinde oluşabilecek bir sorun kişinin tüm hayatını etkileyecektir.
Dikkat Eksikliği Problemleri: Dikkat müddetinin ve yoğunluğunun bireyin yaşına uygun olan müddetten az olması durumudur. Dikkat müddeti her yaş için farklı ele alınmalı 5 yaş çocuğu ile 15 yaş çocuğu içindeki dikkat kapasitesi içinde fark gözetilmelidir. Bu sorun karşısında çocuk suçlanmamalı, zorlanmamalı ve adım adım sabır ile çalışılarak bilişsel kapasitesine uygun dikkat mühletine getirilmek için çalışılmalıdır.
Öğrenme Tarzları ve Öğrenme Bozuklukları: Her bireyin öğrenme tarzı farklıdır. Bir çocuğun öğrendiği biçimde başka çocukların öğrenmesi beklenmemelidir. Bir öğrenci derste dinleyerek öğrenirken, bir öğrenci öğrenebilmek için renkli kalemler ile yazmaya, tablo oluşturmaya, fotoğraflar çizmeye gereksinim duyabilir. Bir öğrenci sesli biçimde okuduğunda daha âlâ aklına kaldığını belirtirken, bir öğrenci bir diğerinde anlatıyormuş üzere çalışırken en düzgün biçimde öğrendiğini belirtebilir. Biri sert taban de çalışmayı oburu ise müzik eşliğinde çalışmayı tercih edebilir. Bunun için çocuklara evvela hangi öğrenme tarzlarına ilişkin oldukları üzerine gerekli tahliller yapılmalı ve öğrenme kuvvetlikleri (okuma bozukluğu (disleksi), yazma bozukluğu (disgrafi), aritmetik bozukluğu (diskalkuli) ve sözel olmayan öğrenme bozukluğu ) varsa dikkate alınmalıdır. Bu süreçte öğretmeler, ebeveynler ve psikologlar bir grup olarak hareket etmelidir.
Teknoloji bağımlılıkları (internet, oyun, telefon vb.) : Teknoloji aygıtlarının ve birlikteinde internetin kişinin günlük hayatını bozacak seviyede ve denetimsizce kullanılması durumu özetle teknoloji bağımlılığı olarak açıklanmaktadır. Bir gencin akıllı telefonu ile emelinin haricinde, düşündüğü müddetten çok, sorunlu kullanması bağımlılık riskini birlikteinde getirmekte ve bu risklere karşı açık olan gençler bağımlı olmadan evvel tedbire kapsamına alınmalıdır. Telefonları ile geçirdikleri süreyi cazip kılan temel etkenler bulunmalı ve yerleri daha verimlileri ile değiştirilmelidir. Bu mühlet zarfında yasaklar, kısıtlamalar konulmamalı öncelikli olarak ”niçin” bunu tercih ediyor sorusuna karşılık aranmalıdır.
Gelişim Psikolojisi Nedir?
Gelişim psikolojisi, bireylerin gelişmenini doğum öncesi süreçten mezara kadar inceleyen ve bireylerin gelişim süreçlerini toplumsal, fizikî, duygusal ve bilişsel olarak ele alan bir bilim kısmıdır. Yaşa bağlı olarak değişim gösteren gelişim periyotları ( bebeklik periyodu, okul öncesi devri, ön ergenlik (ilkokul) devri, ergenlik periyodu, beliren yetişkinlik devri, yetişkinlik devri ve yaşlılık devri ) ile birlikte kültürün, yetiştirilen etrafın, karakterin bireyin davranışları üstündeki tesirini incelemekte ve bireyin hayatı boyunca devam etmekte olan değişim süreçlerini manaya ve anlamlandırmaya çalışmaktadır.
Gelişim Psikoloğu Nasıl Olunur?
Gelişim psikoloğu olarak uzmanlaşmak için 4 yıllık lisans eğitiminden daha sonra Gelişim Psikolojisi alanında yüksek lisans yapılması gerekmektedir. Gelişim psikologları Türkiye’de yüklü olarak gelişmenin süratle gerçekleştiği devir olarak belirtilen okul öncesi, ilkokul periyodu ve ergenlik periyodunu içeren eğitim kesiminde çalışmaktadır. Fakat gelişim psikologlarının çalışma hayatında rehabilitasyon merkezleri, yaşlı bakım konutları üzere çalışma alanları da mevcuttur.
Gelişim Psikologları Hangi Alanlarda Çalışmaktadır?
Gelişim psikologları ömür uzunluğu devam eden tüm gelişim devirlerini ele almakla birlikte gelişmenin en süratli olduğu devirler olan okul öncesi ve ergenlik periyodu üzerinde daha hayli çalışmaktadır. Bu periyotlar bireyin kendini keşfetmeye ve farkına varmaya başladığı, sorguladığı, arayış ortasında bulunduğu, yetişkinlik periyoduna dair birinci adımların atılmaya başlandığı ve hayat uzunluğu bireyin hayatında tesiri olacak olan tüm süreçlere yer hazırladığı için büyük değer taşımaktadır. Gelişim psikologları da bu devirleri dikkatli biçimde takip etmekte, müşahede ve tahlil yaparak gerekli durumlara müdahale de bulunmaktadır. Bu sayede çocuk ve ergenler için ebeveynleri ile bir arada yol alındığı takdirde sağlıklı gelişim için gerekli olan ortamın oluşturulmasına öncülük edilmektedir.
Gelişim psikologlarının çoğunlukla çalışmakta olduğu alanlar;
-Anksiyete (kaygı) Bozuklukları
-Umutsuzluk ve Depresyon
– Motivasyon Düşüklüğü ve Tembellik
-Dönemsel Gelişim Sorunları
-Dikkat Eksikliği Sorunları
-Öğrenme Tarzları ve Öğrenme Bozuklukları
-Uyku ve Yeme Sorunları
-Duygu Düzenleme
-Zaman İdaresi Problemleri
-Öfke Problemleri
-Aile İçi Sorunlar
-Teknoloji bağımlılıkları (internet, oyun, telefon vb.) üzere sıkıntılar üzerinde tesirli bir biçimde çalışmaktadır.
Anksiyete (kaygı) Bozuklukları: Anksiyete (kaygı) çocukluktan yaşlılığa kadar her yaştan bireyde var olabilen ve psikologların çoğunlukla çalıştığı bir alandır. Lakin, okul periyodunun tesiri ile bir arada anksiyete bozuklukları, çocuk ve ergenlik periyodunda en sık karşılaşılan bozukluklar içinde yer almaktadır. Bilhassa okul öncesi devir çocuklarında ayrılık tasası, okul derdi kelam konusu iken ergenlik periyodunda imtihan tasası, iş korkusu, gelecek derdi, toplumsal dert üzere korku cinslerini çoğunlukla görmek mümkündür. Anksiyete bozukluğu olan bireyler terleme, karın ağrısı, karın guruldaması, avuç içi terlemesi, ateş basmaları, bayılacak üzere hissetme üzere şikâyetleri tabir etmektedir.
Umutsuzluk ve Depresyon: Çocuk ve ergenlik periyodunda bir öteki en sık karşılaşılan mevzu ise ümitsizlik ve depresyon konusudur. Ümitsizlik, geleceğe yönelik olumsuz beklentileri içermekte ve eğitim sürecinde akademik ümitsizlik olarak karşımıza çıkmaktadır. Ümitsizlik hissine kapılmış ola birey bir şeyler yapmak, harekete geçmek için istekli değildir ve gerekli olan motivasyonu kendinde bulamaz. Depresyon ise bir epeyce şeyi gerçekleştirmemizi engelleyen bir his durumdur. Birey kendisini mutsuz, ıstırap ortasında, huzursuz hisseder. Yapılan hiç bir aksiyondan keyif alınmaz, keyif almadığı için yapmak istemez ve bir şey yapmadıkça kendisini daha makûs hissetmesine sebep olan kısır döngüye girer. Okul devrinde de depresyon yaşayan çocuk ve gençlerde okula gitme de isteksizlik, keyif almama, uyku ve yeme sorunları, toplumsal münasebetlerde keyif almama üzere durumlar görmek mümkündür.
Motivasyon Düşüklüğü ve Tembellik : Umutsuzluk ile bir arada çoğunlukla karşımıza çıkan sorun ise bireylerin aksiyona geçebilmek için kendilerinde kâfi motivasyonu bulamamaları ve tembellik sorunu ile karşı karşıya kalmaları durumudur. Temelinde geleceğe yönelik ümitsizliği, güvensizliği, iç ve dış motivasyon kaybını barındırmaktadır. Öğrenciler için akademik motivasyonun kaybı birlikteinde okul ve imtihan telaşını da getirdiği için bu sorunların başında bir uzamana danışılması gerekmektedir.
Dönemsel Gelişim Meseleleri: Bireylerin gelişim devirlerinde yaşadıkları meseleler için de bir uzmandan yardım alınması gerekmektedir. Konuşma ve lisan meseleleri,ahlak gelişimi, toplumsal gelişim, cinsel gelişim, bilişsel gelişim, duygusal gelişim ve kişilik gelişimi problemleri gelişim periyotları kapsamında ele alınan alt alanlardır. Kendini keşfetmeye başladığı periyodu içine alan ergenlik devrini yaşayan bir birey kendi cinsel kimliğini, kişilerarası alakalarını, toplumsal bedelleri ve maddeleri, uyması gereken kuralları, gereklilikleri, duygusal zekâsını da keşfetmeye başlamakta ve bu alanlar içerisinde oluşabilecek bir sorun kişinin tüm hayatını etkileyecektir.
Dikkat Eksikliği Problemleri: Dikkat müddetinin ve yoğunluğunun bireyin yaşına uygun olan müddetten az olması durumudur. Dikkat müddeti her yaş için farklı ele alınmalı 5 yaş çocuğu ile 15 yaş çocuğu içindeki dikkat kapasitesi içinde fark gözetilmelidir. Bu sorun karşısında çocuk suçlanmamalı, zorlanmamalı ve adım adım sabır ile çalışılarak bilişsel kapasitesine uygun dikkat mühletine getirilmek için çalışılmalıdır.
Öğrenme Tarzları ve Öğrenme Bozuklukları: Her bireyin öğrenme tarzı farklıdır. Bir çocuğun öğrendiği biçimde başka çocukların öğrenmesi beklenmemelidir. Bir öğrenci derste dinleyerek öğrenirken, bir öğrenci öğrenebilmek için renkli kalemler ile yazmaya, tablo oluşturmaya, fotoğraflar çizmeye gereksinim duyabilir. Bir öğrenci sesli biçimde okuduğunda daha âlâ aklına kaldığını belirtirken, bir öğrenci bir diğerinde anlatıyormuş üzere çalışırken en düzgün biçimde öğrendiğini belirtebilir. Biri sert taban de çalışmayı oburu ise müzik eşliğinde çalışmayı tercih edebilir. Bunun için çocuklara evvela hangi öğrenme tarzlarına ilişkin oldukları üzerine gerekli tahliller yapılmalı ve öğrenme kuvvetlikleri (okuma bozukluğu (disleksi), yazma bozukluğu (disgrafi), aritmetik bozukluğu (diskalkuli) ve sözel olmayan öğrenme bozukluğu ) varsa dikkate alınmalıdır. Bu süreçte öğretmeler, ebeveynler ve psikologlar bir grup olarak hareket etmelidir.
Teknoloji bağımlılıkları (internet, oyun, telefon vb.) : Teknoloji aygıtlarının ve birlikteinde internetin kişinin günlük hayatını bozacak seviyede ve denetimsizce kullanılması durumu özetle teknoloji bağımlılığı olarak açıklanmaktadır. Bir gencin akıllı telefonu ile emelinin haricinde, düşündüğü müddetten çok, sorunlu kullanması bağımlılık riskini birlikteinde getirmekte ve bu risklere karşı açık olan gençler bağımlı olmadan evvel tedbire kapsamına alınmalıdır. Telefonları ile geçirdikleri süreyi cazip kılan temel etkenler bulunmalı ve yerleri daha verimlileri ile değiştirilmelidir. Bu mühlet zarfında yasaklar, kısıtlamalar konulmamalı öncelikli olarak ”niçin” bunu tercih ediyor sorusuna karşılık aranmalıdır.