amerikali
Üye
Duygular temelinde bizim denetimimizden bağımsız olarak gelişen ve ömür boyunca hayatta uyumlu biçimde inançta kalmamıza yardımcı olan bedensel sistemimizin hayati bir modülüdür. Fakat bizden ne kadar bağımsız olsalar da her his içine doğduğumuz coğrafyanın klasik getirileriyle, aile kültürüyle, ebeveyn tavırlarıyla, toplumsal etrafla, doğuştan gelen mizaç özellikleriyle, kişilik dinamiklerimizi oluşturan harika egonun gelişmesiyle ve olumlu olumsuz her türlü hayat deneyimiyle harmanlanarak kişinin denetiminde ortaya çıkabilecek biçimde evrilebilir. Bu evrilme sürecinde ise değerli bir ayrım vardır. Bu ayrım, iç dünyamızda tüm çıplaklığıyla hissedilen duygu ile dış dünyaya gösterdiğimiz his seviyesinin ayrımıdır.
Yani his, en doğal haliyle hissedilen bir sureci içerirken hislerimizin davranışlarımıza, jest ve mimiklerimize yansıyan dışa vurum halini denetim altına almak ise mümkündür. Bu durum his regülasyonu ya da his düzenleme olarak isimlendirilir. Lakin his regülasyonu burada birkaç cümleyle açıklanacak kadar sıradan bir zihinsel süreç değildir. Bu niçinle bu yazımızda his dünyasını kapsamlı olarak ele alıp sizlere bu sürecin en başından yani hissin ne olduğundan başlayarak anlatmak isteriz.
Duygu Nedir?
Duygu; niyet ve davranışı etkilerken bununla birlikte fikir ve davranıştan etkilenen, vücut ve zihinde hissedilerek çeşitli fizikî değişimlere yol açan ruh hali olarak tanımlanabilir. Hislerin alt yapısında; algılayan bir zihin, bedensel uyarımlar ve şuur seviyesinden ya da şuur altından gelen çeşitli davranışlar bulunur.
Duygular hayatta kalmak ismine çalışan bedensel sistemin bir aracıdır. Hisler, hayatta kalma ismine muhtaçlıkları fark etmek ve muhtaçlıklar doğrultusunda davranış geliştirmek için çeşitli ihtarlar veren bir sistemdir. özetlemek gerekirsesı hislerin aşikâr maksatları vardır ve bu emeller şahısları hayatta ve inançta tutmaya yöneliktir.
Duyguların Özellikleri Nelerdir?
Duygular üniversaldir lakin bireylerin hisleri yaşama sistemleri birbirinden pek farklıdır. Yaşanan hisler tıpkı olsa da her bireyin yaşadığı hissin yoğunluğu, hali, mühleti, bedensel belirtileri değişkendir. özetlemek gerekirsesı her bireyin hisleri yaşama tecrübesi kendine özeldir.
Duygular hayatta kalmak ve inançta olmak ismine geliştirilmiş mesajcılardır. Bu sebeple görmezden gelindiklerinde, bastırıldıklarında ve uygunsuz biçimlerde davranışa döküldüklerinde yok olmazlar. Vermek istedikleri asıl bildirisi bireye iletene kadar çeşitli bedensel ve zihinsel sinyaller göndermeye devam ederler. Örneğin bu sinyaller kalp çarpıntısı, yüz kızarması, el titremesi, gerginlik, enerjik hissetme üzere belirtiler olabilir.
Duygularla Hareket Etmek Hakikat Mudur?
Duygular maksada yönelik ve yararlı olsalar da hislerin kişiyi her vakit gerçek davranışlara yönlendirdikleri söylenemez. Hislerin verdiği zihinsel iletiler daha epey bireyin o anda yaşadıkları tehlikelere karşı müdafaaya yöneliktir. Fakat bilhassa hisler ağır olduğunda anlık faydalar sağlayabilen hisler uzun devirde bireyleri ziyana uğratabilirler. kimi vakit bu duygusal ikazım sistemi gereğinden çok aktive olabilir. Hisler çoğunlukla gereğinden ağır halde deneyimlenmeye başladığında baş edilmesi sıkıntı bir hal alabilir.
Duyguları fayda sağlayan ve ziyan vermeyen yanıyla deneyimleyebilmek, yaşanan hisler kararında hakikat davranışlar sergileyebilmek ismine his regülasyonu dediğimiz hisleri düzenleme hünerlerini uygulamak çok değerlidir.
Duygu Regülasyonu (Duygu Düzenleme) Nedir?
Duygu regülasyonu; bireyin hissini yönetebilmesi ismine kullandığı tüm sağlıklı yollardır. His düzenleme formlarının alt yapısında, bireylerin hislerini kabul edebilmesi, lisana getirebilmesi, uzun vadede denetim edebilmesi ve uygun biçimlerde etrafına yansıtabilmesine dair maharetler bulunur. His düzenleme muhtaçlığı sırf kişiyi rahatsız eden hisler için değil bireye keyif veren hisler için de geçerlidir. His düzenlemedeki gaye yaşanan hislerin bireyin kararlarını, bağlarını özetlemek gerekirsesı hayatını olumsuz bir halde etkilemesinin önüne geçmektir.
Duygu düzenleme marifeti denildiğinde birinci akla hislerin sadece denetim edilmesi gelirken aslında his düzenleme marifeti sadece bundan ibaret değildir. Öncelikle hissedilen hislerin birey tarafınca tespit edilebilmesi ve isimlendiriliyor olabilmesi gerekir. Akabinde bu hisler oldukları halleriyle kabul edilmelidir. Fakat his düzenleme hüneri beraberinde tüm bu hisler kararında uygun davranışların seçilebilmesini gerektirir.
özetlemek gerekirsesı his düzenleme maharetine sahip bir birey yaşantısı daha sonrasında gelen ani, dürtüsel ve ağır davranışsal reaksiyon isteklerini bir süre erteleyebilerek his, fikir ve davranışları ismine sağlıklı değerlendirmeler yaptıktan daha sonra davranışsal yansılarını ortaya koyabilir.
Duygu Düzenleme Hünerlerinin faydaları Nelerdir?
Duygu düzenleme mahareti, yaşanan hislerin ne manaya geldiği ve hangi bildirisi taşıdığının birey tarafınca anlaşılmasıyla birlikte uygun davranışlara karar verilmesi ve bu davranışsal kararların uygulanması sürecini kapsar. Bu sayede bireyler hislerini görmezden gelemezler. bu biçimdece kendilerini korumak ve inançta tutmak ismine sağlıklı davranış kararlarını verebilir hale gelirler. bu türlü hisleri manalandırmak ve uygun davranışsal reaksiyonları verebilmek bir süre daha sonra bu hislerin bireyler tarafınca yaşanma yoğunluğunu da azaltmaktadır. özetlemek gerekirsesı his düzenleme maharetlerini kullanmanın kısa vadede faydaları olduğu üzere uzun vade de bir hayli yararı bulunur. Bunlar:
• Çoka kaçan ağır hislerin şiddetinin azalması,
• Hayat memnuniyetini arttırma,
• Toplumsal ilgilerinin daha âlâ olması,
• Pişmanlık hislerinin daha az yaşanması,
• Gurur ve özgüven hissinin daha fazla deneyimlenmesi,
• Olaylara karşı uygun davranışlar geliştirilebilme,
• İş hayatında daha başarılı olma,
• Ruhsal sağlamlığı ve dayanıklılığı arttırma,
• Uyumlanma maharetlerini güçlendirme,
• Sorun çözme ve karar verme maharetlerini geliştirmedir.
Duygu Düzenlemenin Temelleri Nelerdir?
Her birey his düzenleme hünerini tıpkı oran ve seviyede kullanamayabilir. Kimi bireyler küçük yaşlardan itibaren rahat bir halde hislerini düzenleyebilirken bazıları ise his düzenleme konusunda pek zorlanabilirler. Bireyler içinde oluşan bu his düzenleme farklarının sebeplerini anlayabilmek için his düzenlemenin temellerini incelemek gerekir.
Duygu Düzenleme Maharetleri Nasıl Gelişir?
Duygu düzenlemenin temelleri erken çocukluk devrine dayanır. Bebeklik ve erken çocukluk devrinde anne-baba yahut bakım verenler ile kurulan bağlantılar kritik değere sahiptir. Bebeklik yahut erken çocukluk devrinde bireyler endişe, memnunluk, şaşkınlık üzere temel hislere sahiptirler fakat çabucak hemen his düzenleme hünerine sahip değillerdir. His düzenleme marifeti vakit içinde öğrenilen bir maharettir. His düzenleme marifetinin temelleri bireyin birinci bakım veren şahıslarla kurduğu temas ve etkileşimlere dayanarak ömür boyunca gelişim göstermektedir. Zira hayata dair birinci tecrübelerin temelini bakım verenlerle kurulan bağlantılar oluşturur.
Bebeklik ve erken çocukluk periyodundaki bireyin bakım verenleri tarafınca fizikî muhtaçlıklarının karşılanması son derece kıymetlidir. Bu devirlerde gereksinimler ve bu gereksinimlerin karşılanması isteğine dair birtakım dürtüler mevcuttur. Bu muhtaçlıklar bakım verenler tarafınca karşılandığında bu dürtüler, çocuğun gereksinimleri bir daha oluşana dek yok olur. Yani bebeklik ve erken çocukluk periyodunda beslenme, barınma, korunma üzere temel gereksinimler ve bu gereksinimlere yönelik olarak geliştirilmiş keder, memnunluk, dehşet üzere temel hisler mevcuttur. Temel gereksinimlere dair oluşan hisler ağırdır ve temel muhtaçlıklar bakım verenler tarafınca giderilene kadar ağlama, çırpınma üzere çeşitli davranışsal belirtilerle devam eder. Bakım veren tarafınca karşılanan muhtaçlık daha sonrasında hisler düzenlenir. Bu gereksinim ve dürtüler bir daha oluşana kadar hisler sabit bir halde seyreder.
Örneğin bir bebek açlık gereksinimi hissettiğinde bu dürtünün getirdiği hüzün duygusu artar ve bebek ağlamaya başlar. Bu gereksinimi karşılanana kadar bebek açlığına dair bildirisini ekseriyetle ağlayarak verir. Bebeğin gereksinimi karşılanmadıkça bebek, bu muhtaçlığını daha fazla belirli edecek biçimde ağlamasını arttırabilir. Bu dürtü ve birlikteindeki ağlama refleksi, bakım verenler tarafınca bebeğin gereksinim duyduğu fizikî temas sağlanana kadar devam eder. Beslenme muhtaçlığı giderilince hem de bebeğin hisleri da düzenlenmiş olur. Bebeğin beslenmeye dair gereksinimi yeniden ortaya çıkana kadar bebek sakinliğini korur. Bebeğin gereksinimleri bu türlü döngüsel olarak devam eder. bu biçimdece muhtaçlıklar bakım verenler tarafınca karşılanır fakat tıpkı gereksinimler bir süre daha sonra döngüsel olarak yeniden oluşur.
Temel gereksinimlerin nizamlı halde karşılanması hayata, bakım verenlere karşı inanç ve sevgi duyulmasını sağlarken beraberinde sevilme inancının temellerini oluşturur. Lakin bebeklik yahut erken çocukluk devrindeki muhtaçlıklar her vakit fizikî gereksinimler değildir. Bu devirlerde bireylerin nazik okşayış, yakın göz teması, yumuşak bir ses tonu üzere sevildiğini hissetmesini sağlayacak duyusal ve duygusal uyaranlara da gereksinimleri vardır. Bilhassa dokunma, göz teması ve ses en ilkel his düzenleme ve sakinleşme araçlarıdır.
Fiziksel ve duygusal muhtaçlıkları karşılanan, bakım verenleri tarafınca sevildiğini hisseden, onları seven ve itimat duyan birey vakit içinde kendi hislerini düzenlemeyi ve kendi hislerini düzenleyerek sakinleşmeyi öğrenebilir. Lakin bu biçimdea kadar bebeğin yahut çocuğun hissini düzenleme nazaranvi ona bakım verenlerdedir. Bakım vereniyle bebeklik ve erken çocukluk devrindeki bağlarında bu hisleri dengeli ve nizamlı halde hissedemeyen bireyler, yetişkinlik devrinde hislerini düzenlemekte zorlanabilirler. Düzenlenmekte zorlanılan hisler birey tarafınca reddedilebilir, bastırılabilir yahut denetim edilemez bir hale gelebilir. Ayrıyeten yaşanan bu hislerle başa çıkma ismine bireyler sıhhatsiz davranış örüntüleri geliştirebilir ve vakit içinde bu davranış örüntülerini kalıplaştırabilirler. Zorlayıcı hisleri düzenlemeye dair sıhhatsiz bir epeyce farklı davranış örüntüsü bireyler tarafınca kullanılabilir. Bunlardan kimileri:
• Ağır his tecrübelerinden kaçınma,
• Münasebetlerde zorba yahut kurban olarak pozisyonlanma,
• Toplumsal bağlantılarda pasif-agresif tavırlarda bulunma,
• Saldırganca davranma,
• Alkol, husus, sigara kullanması,
• Kendini toplum ve toplumsal ömürden uzaklaştırmadır.
Bireylerde his düzenleme maharetlerine hormonal yatkınlık, beyindeki yapısal faktörler üzere kalıtımsal özellikler de kıymetli tesirlerde bulunabilir. özetlemek gerekirsesı genetik yatkınlık kararı birtakım bireyler hislerini daha yeterli düzenleyebilirken, birtakım bireyler için his düzenleme maharetlerini gerçekleştirmek çok kuvvetli olabilir. Bu durum bireylerin his düzenleme maharetlerini geliştirebilmeleri ismine daha epeyce uğraş ve vakit sarf etmeleri gerektiğini gösterebilir.
Duygu düzenleme maharetlerinin temellerini biyolojik faktörler ve erken periyot yaşantıları oluşturmaktadır. Kimi durumlarda ise erken devirde kazanılan his düzenlemeye dair maharetlerde yaşanan travmatik olaylar daha sonrasında bu maharetlerde zayıflamalar gözlemlenebilir.
Peki bu devirlerde çeşitli niçinlerle kâfi ölçüde gelişememiş his düzenleme maharetleri daha sonradan edinilebilir mi ya da yaşanan olaylar daha sonrasında kaybedilen his düzenleme maharetleri bir daha kazanılabilir mi?
Buyurun bu soruların karşılıklarına bir de bu açıdan bakalım.
Duygu Düzenleme Hünerleri daha sonradan Kazanılabilinir Mi?
Genetik mirasın getirdikleriyle birlikte bebeklik periyodu ve erken çocukluk periyodunda bakım verenler ile kurulan münasebet ve bakım verenlerin his düzenleme maharetleri, bireyin his düzenleme marifetlerinin temel yapı taşlarını oluşturur. özetlemek gerekirsesı genetik faktörler ve erken devir yaşantılar kararında bireyler his düzenlemeyi rahatça yapabilir yahut his düzenlemede pek zorluk yaşayabilirler.
Temelleri erken periyotta atılsa bile sahip olunan his düzenleme maharetleri bireylerin yazgısı değildir. Gereğince his düzenleme marifetlerine sahip olmadığını düşünen bireyler kendi uğraşları ile bu marifetleri öğrenebilir ve uygulayabilirler. Başlarda şuurlu halde öğrenilen ve kullanılması için efor gösterilen his düzenleme hünerleri, istikrarlı ve nizamlı kullanılmaya devam ettirildiğinde bir mühlet daha sonra kalıcılaşır ve otomatikleşir. Yani sağlıklı his düzenleme hünerleri öğrenilip, muhakkak bir süre uğraşla uygulandıktan daha sonra bireylerin yeni davranış biçimleri haline gelir. Kalıcılaşan ve otomatikleşen his düzenleme marifetleri, vakit içinde daha az gayret gerektirerek daha kolay ve daha süratli bir halde ortaya çıkmaktadır. Bu sayede bireylerin sahip olduğu lakin mutlu olmadığı his düzenleme hünerleri onlar için yazgı olmaktan çıkabilir.
Hangi Durumlarda His Düzenleme Hünerleri Kullanılır?
Duygular, bireylerin hayatta ve inançta kalmaları için geliştirilmiş bilişsel sistemler olduğundan beyinde oluşturdukları bildiriler hayli kıymetlidir. Bu bildiriler niyetler formunda zihinde belirirler. Örneğin bir kaplanla karşı karşıya olan birey korkar zira tehlikededir. Yani tehlikede olduğunu düşünen zihin kaygı duygusu olarak isimlendirilen bedensel ve zihinsel hisleri ortaya çıkarır. Bu tehlike algısıyla birlikte oluşan endişe duygusu şahsa: “Kaç, savaş yahut don’’ gibisi davranışsal komutlar içeren kanılar getirir. Endişe duygusu birlikteinde oluşan niyet ile bireyler bu komutu yerine getirerek kaplandan kaçmayı seçebilir. Bu kaçma davranışı da bireyin hayatta kalmasını sağlar.
Sadece Gerçek Tehlikeler Karşısında Mı His Düzenlemesi Yapılmalıdır?
Yaşanan durumlarda her vakit gerçek bir tehlike kelam konusu olmayabilir yahut var olan tehlike zihin tarafınca gerçek tehlike durumundan çok fazla halde algılanabilir. Örneğin bir topluluk karşısında konuşma yapan kişinin zihni de kendisinin tehlikede olduğunu düşünebilir. Lakin algılanan tehlike boyutu ile gerçekte var olan tehlike boyutu birbirinden farklı olabilir. Şayet telaş ve dehşet üzere hisler ağır ise muhtemelen algılanan tehlike var olan tehlikeden daha fazladır.
Topluluk karşısında konuşmayı yaşantılar kararında büyük bir tehlike ögesi olarak kodlamış zihin, doğal olarak endişe ve korku gibisi hisleri ağır formda tecrübeler. Kaygı ve tasa hisleri da bir daha birebir biçimde “kaç, savaş yahut don” gibisi davranışsal komut içeren niyetleri üretir. şüphesiz ki bu kanılar ıssız bir ormanda yırtıcı bir kaplanla karşılaşmış bireyin hissettiği üzere gerçek tehlike ögesini yansıtmaz. Zira topluluk önünde konuşma durumu bir kaplanla karşı karşıya kalmakla tıpkı oranda tehlike içermez. Lakin birey topluluk önünde konuşurken kendi zihnindeki tehlike algısının yoğunluğuna kapılarak yüksek seviyede dehşet ve tasa hislerini yaşayabilir. Bu hislere bağlı olarak zihinde oluşan kaygı ve dert hislerinin verdiği bildirileri dikkate alan kişi de tahlil olarak o ortamdan kaçınabilir.
Bu durumda bu ortamdan kaçmak, bireyi korumaktan fazla gerçekçi olmayan tehlike algılarının zihinde kuvvetlenmesine hizmet eder. Yani kaçan birey topluluk önünde konuşmanın çok tehlikeli olduğuna dair inancını zihninde kuvvetlendirebilir. Uzun vadede bu davranış ve inançlar bireye yararlı olmaktansa ziyan veren bir noktaya ulaşabilir. özetlemek gerekirsesı hisler bireyler için yararlı ve kollayıcı olabilirken kimi vakit de yararsız hatta ziyanlı olacak davranışları doğurabilir. Ancak his yoğunluğu geçtikten daha sonra, hislerin yararlı olan yahut ziyan veren davranışsal komutları bireyler tarafınca gerçekçi bir halde kıymetlendirilebilir. Hislerin kaynağı fark edilerek hangi hissin gerçekçi hangi hissin öğrenilmiş bir his olduğunu ayırt etmek mümkündür.
Bu sayede bireyler yaşanan durum karşısında hislerinin verdiği davranışsal komutlardan hangilerini dinleyeceğini hangilerini ise dinlemeyeceğini evvelinde belirleyebilir. Bu sayede birey, tehlike algısı oluşturan olay karşısında öncesinden belirlediği yansıları şuurlu bir halde ortaya koymak ismine uğraş gösterebilir.
Duygunun kaynağı gerçek, verdiği komutlar da sağlıklı değilse burada his düzenleme marifetlerinin kullanılması uzun vadede bireylerin hayatını daha hakikat halde yönetmelerine pek yarar sağlamaktadır.
Duygu düzenleme marifetleri öfke, hırs, saldırganlık, ıstırap, sıkıntı üzere depresif hisleri yönetebilmede kullanılabileceği üzere hem de heyecan, memnunluk üzere keyif veren hislerde da kullanılabilir. His düzenleme hünerlerinin kullanılmasında kriter olacak özellik, hislerin verdiği davranışsal komutların bireyler ve etrafları için ziyanlı olmasıdır.
Duygu Düzenleme Marifetleri Nasıl Öğrenilir?
Duygu düzenleme marifetlerini öğrenebilmek için evvela bu maharetlerin basamaklarını tanımak gerekir.
Duygu Düzenleme Hünerleri Basamakları:
1. Duyguyu tanıma
2. Duyguyu vücutta ve zihinde fark etme
3. Duyguyu kabul etme
4. Hissin gelip süreksiz olduğunu bilme
5. Hissin gelip geçişini yargısız halde izleme
6. Hissin yaşantı içerisinde vermek istediği bildirisi tanıma
7. Hissin verdiği davranışsal komutu fark etme
8. Hissin gerçek kaynağını anlamlandırma
9. Ağır duyguyu düzenleyebilecek nefes idmanı üzere sağlıklı biçimleri kullanma
10. Hissin verdiği davranışsal komutla gerçekçi, mantıklı ve yararlı olacak davranışı ayırt etme
11. Hissin verdiği bildirinin gerçekçilik boyutunu anlayarak şahsa ve etrafına de mantıklı ve yararlı olacak davranışı ortaya koyma
12. Ortaya koyulan davranışı neticeleriyla da öngörüp değerlendirebilme
13. Davranış faydalı ise bu davranışı şuurlu halde devam ettirme faydalı değilse yeni davranış metotlarıyla davranışı bir daha düzenleyebilmedir.
Duygu Düzenleme Maharetlerini Nasıl Kullanabiliriz?
Duygu düzenleme hünerlerinin kullanılması gerektiğini vurgulayan ağır hisler açığa çıktığında evvela bireyler bu hissin vücutta oluşturduğu duyumları fark etmeye çalışabilirler. Bu bedensel belirtileri gözlemlerken hangi hisleri yaşadıklarını anlamaya uğraş göstermelidirler. Bu hissin gelip süreksiz olduğunu ve bir ileti vermeye çalıştığını kendilerine hatırlatabilirler. Hissin verdiği davranışsal komutu fark edip, bunu davranışsal olarak gerçekleştirmeden yalnızca gözlemleyebilirler. His düzenleme ismine yardımcı olabilecek nefes idmanları, kas gevşetme antrenmanları üzere sağlıklı formları kullanabilirler. Yalnızca his, fikir ve vücuda odaklanarak hissin gelip geçişini izleyebilirler.
Duygu düzenlemede zorluk yaşayan bireyler başlangıçta hisleri yaşama ve izlemeye odaklanmalıdırlar. Bu hisleri gözlemlerken onları nasıl yargılamadan ve oldukları üzere kabul edecekleri hakkında birtakım çalışmalar yapmaları gerekir. His düzenlemede zorluk yaşayan bireyler birinci kademelerde davranışsal reaksiyonlarını erteleme ismine çalışmalar yapmalıdırlar. Zira hisler pek ağır olduğunda otomatikleşmiş davranışsal reaksiyonlar de baskın halde ortaya çıkarlar. Bu sebeple his düzenleme seyahatinin başlangıcında çabucak uygun davranışlara geçilmesi bireylerden beklenmez. Olaylar yahut durumlar karşısında oluşan hisler yaşanıp bittiği vakit bireyler fakat bu durumlarla ilgili birtakım olumlu değerlendirmeler yapabilirler.
Olay yahut durumlar karşısında yaşanan hisler bittikten daha sonra bu duyguyu ve verdiği iletisi yanlışsız anlayabilmek ismine bireyler kendilerine şu soruları sorabilirler:
➢ Yaşadığım bu olayla ilgili en değerli kısım benim için nedir?
➢ Bu duyguyu bu biçimde ağır yaşamama niye olan şey tam olarak nedir?
➢ Bu yaşantı benim için ne manaya gelmektedir?
➢ Bu durum karşısında benim beklentim neydi?
➢ Bu durumun benim için ferdi ehemmiyeti nedir?
➢ Yaşanan bu olay içerisinde benim için kırmızı çizgi boyutunda olan bir hududum ya da bir kuralım ihlal edildi mi?
➢ Yaşanan durumla ilgili rastgele bir ön yargım mevcut mu?
➢ Bu olayda kendimle yahut öteki bireylerle ilgili niyetlerim nelerdir?
➢ Yaşadığım bu durumun bende hissettirdiği hisler bana geçmişte yaşadığım öbür bir durumu yahut hislerimi anımsatıyor olabilir mi?
Bu soruları cevaplamak yaşanan hislerin asıl manalarının anlaşılmasına yardım edebilir. Asıl manası ve kaynağı tespit edilen hislerin düzenlenmesi daha kolaydır. Zira hissin asıl kaynağı ve maksadı anlaşıldığında bireyler burada hangi davranışların kendileri için daha sağlıklı ve faydalı olacağına karar verebilirler. bu biçimdece bireyler ağır hislerin gelip geçişi daha sonrasında uygun davranışları hayata geçirebilirler. Uygun davranışları hayata geçirebilmek için kullanılan davranış düzenleme teknikleri sürecin daha rahat halde ilerlemesini desteklemektedir. Uygun davranışları hayata geçirmek için tertipli ve kararlı halde gayret göstermek kıymetlidir. Zira uygun davranışları kalıcılaştırmak ismine her bireyin kendine tanıması gereken vakte muhtaçlığı vardır. Bu vakit dilimi ise her birey için faklı süreci kapsamaktadır.
Duygu Düzenlemede Zorluk Yaşayan Bireyler Ne Vakit Psikoterapi Takviyesi Almalıdırlar?
Duygu düzenlemenin basamakları şahsi olarak uygulanabileceği üzere kişinin his düzenleme kuvvetliklerini yanlışsız formda tahlil ve tespit etmesi beraberinde tespit edilen kuvvetlikleri düzenlemeye dair teknikleri de tek başına devam ettirmesi kolay bir müddetç değildir. Bu süreçte bireyin his düzenlemesinde yaşadığı kuvvetlikler tarafsız ve profesyonel halde gözlemlenerek birey için uygun strateji ve tekniklerin belirlenmesi gerekir.
Yani his, en doğal haliyle hissedilen bir sureci içerirken hislerimizin davranışlarımıza, jest ve mimiklerimize yansıyan dışa vurum halini denetim altına almak ise mümkündür. Bu durum his regülasyonu ya da his düzenleme olarak isimlendirilir. Lakin his regülasyonu burada birkaç cümleyle açıklanacak kadar sıradan bir zihinsel süreç değildir. Bu niçinle bu yazımızda his dünyasını kapsamlı olarak ele alıp sizlere bu sürecin en başından yani hissin ne olduğundan başlayarak anlatmak isteriz.
Duygu Nedir?
Duygu; niyet ve davranışı etkilerken bununla birlikte fikir ve davranıştan etkilenen, vücut ve zihinde hissedilerek çeşitli fizikî değişimlere yol açan ruh hali olarak tanımlanabilir. Hislerin alt yapısında; algılayan bir zihin, bedensel uyarımlar ve şuur seviyesinden ya da şuur altından gelen çeşitli davranışlar bulunur.
Duygular hayatta kalmak ismine çalışan bedensel sistemin bir aracıdır. Hisler, hayatta kalma ismine muhtaçlıkları fark etmek ve muhtaçlıklar doğrultusunda davranış geliştirmek için çeşitli ihtarlar veren bir sistemdir. özetlemek gerekirsesı hislerin aşikâr maksatları vardır ve bu emeller şahısları hayatta ve inançta tutmaya yöneliktir.
Duyguların Özellikleri Nelerdir?
Duygular üniversaldir lakin bireylerin hisleri yaşama sistemleri birbirinden pek farklıdır. Yaşanan hisler tıpkı olsa da her bireyin yaşadığı hissin yoğunluğu, hali, mühleti, bedensel belirtileri değişkendir. özetlemek gerekirsesı her bireyin hisleri yaşama tecrübesi kendine özeldir.
Duygular hayatta kalmak ve inançta olmak ismine geliştirilmiş mesajcılardır. Bu sebeple görmezden gelindiklerinde, bastırıldıklarında ve uygunsuz biçimlerde davranışa döküldüklerinde yok olmazlar. Vermek istedikleri asıl bildirisi bireye iletene kadar çeşitli bedensel ve zihinsel sinyaller göndermeye devam ederler. Örneğin bu sinyaller kalp çarpıntısı, yüz kızarması, el titremesi, gerginlik, enerjik hissetme üzere belirtiler olabilir.
Duygularla Hareket Etmek Hakikat Mudur?
Duygular maksada yönelik ve yararlı olsalar da hislerin kişiyi her vakit gerçek davranışlara yönlendirdikleri söylenemez. Hislerin verdiği zihinsel iletiler daha epey bireyin o anda yaşadıkları tehlikelere karşı müdafaaya yöneliktir. Fakat bilhassa hisler ağır olduğunda anlık faydalar sağlayabilen hisler uzun devirde bireyleri ziyana uğratabilirler. kimi vakit bu duygusal ikazım sistemi gereğinden çok aktive olabilir. Hisler çoğunlukla gereğinden ağır halde deneyimlenmeye başladığında baş edilmesi sıkıntı bir hal alabilir.
Duyguları fayda sağlayan ve ziyan vermeyen yanıyla deneyimleyebilmek, yaşanan hisler kararında hakikat davranışlar sergileyebilmek ismine his regülasyonu dediğimiz hisleri düzenleme hünerlerini uygulamak çok değerlidir.
Duygu Regülasyonu (Duygu Düzenleme) Nedir?
Duygu regülasyonu; bireyin hissini yönetebilmesi ismine kullandığı tüm sağlıklı yollardır. His düzenleme formlarının alt yapısında, bireylerin hislerini kabul edebilmesi, lisana getirebilmesi, uzun vadede denetim edebilmesi ve uygun biçimlerde etrafına yansıtabilmesine dair maharetler bulunur. His düzenleme muhtaçlığı sırf kişiyi rahatsız eden hisler için değil bireye keyif veren hisler için de geçerlidir. His düzenlemedeki gaye yaşanan hislerin bireyin kararlarını, bağlarını özetlemek gerekirsesı hayatını olumsuz bir halde etkilemesinin önüne geçmektir.
Duygu düzenleme marifeti denildiğinde birinci akla hislerin sadece denetim edilmesi gelirken aslında his düzenleme marifeti sadece bundan ibaret değildir. Öncelikle hissedilen hislerin birey tarafınca tespit edilebilmesi ve isimlendiriliyor olabilmesi gerekir. Akabinde bu hisler oldukları halleriyle kabul edilmelidir. Fakat his düzenleme hüneri beraberinde tüm bu hisler kararında uygun davranışların seçilebilmesini gerektirir.
özetlemek gerekirsesı his düzenleme maharetine sahip bir birey yaşantısı daha sonrasında gelen ani, dürtüsel ve ağır davranışsal reaksiyon isteklerini bir süre erteleyebilerek his, fikir ve davranışları ismine sağlıklı değerlendirmeler yaptıktan daha sonra davranışsal yansılarını ortaya koyabilir.
Duygu Düzenleme Hünerlerinin faydaları Nelerdir?
Duygu düzenleme mahareti, yaşanan hislerin ne manaya geldiği ve hangi bildirisi taşıdığının birey tarafınca anlaşılmasıyla birlikte uygun davranışlara karar verilmesi ve bu davranışsal kararların uygulanması sürecini kapsar. Bu sayede bireyler hislerini görmezden gelemezler. bu biçimdece kendilerini korumak ve inançta tutmak ismine sağlıklı davranış kararlarını verebilir hale gelirler. bu türlü hisleri manalandırmak ve uygun davranışsal reaksiyonları verebilmek bir süre daha sonra bu hislerin bireyler tarafınca yaşanma yoğunluğunu da azaltmaktadır. özetlemek gerekirsesı his düzenleme maharetlerini kullanmanın kısa vadede faydaları olduğu üzere uzun vade de bir hayli yararı bulunur. Bunlar:
• Çoka kaçan ağır hislerin şiddetinin azalması,
• Hayat memnuniyetini arttırma,
• Toplumsal ilgilerinin daha âlâ olması,
• Pişmanlık hislerinin daha az yaşanması,
• Gurur ve özgüven hissinin daha fazla deneyimlenmesi,
• Olaylara karşı uygun davranışlar geliştirilebilme,
• İş hayatında daha başarılı olma,
• Ruhsal sağlamlığı ve dayanıklılığı arttırma,
• Uyumlanma maharetlerini güçlendirme,
• Sorun çözme ve karar verme maharetlerini geliştirmedir.
Duygu Düzenlemenin Temelleri Nelerdir?
Her birey his düzenleme hünerini tıpkı oran ve seviyede kullanamayabilir. Kimi bireyler küçük yaşlardan itibaren rahat bir halde hislerini düzenleyebilirken bazıları ise his düzenleme konusunda pek zorlanabilirler. Bireyler içinde oluşan bu his düzenleme farklarının sebeplerini anlayabilmek için his düzenlemenin temellerini incelemek gerekir.
Duygu Düzenleme Maharetleri Nasıl Gelişir?
Duygu düzenlemenin temelleri erken çocukluk devrine dayanır. Bebeklik ve erken çocukluk devrinde anne-baba yahut bakım verenler ile kurulan bağlantılar kritik değere sahiptir. Bebeklik yahut erken çocukluk devrinde bireyler endişe, memnunluk, şaşkınlık üzere temel hislere sahiptirler fakat çabucak hemen his düzenleme hünerine sahip değillerdir. His düzenleme marifeti vakit içinde öğrenilen bir maharettir. His düzenleme marifetinin temelleri bireyin birinci bakım veren şahıslarla kurduğu temas ve etkileşimlere dayanarak ömür boyunca gelişim göstermektedir. Zira hayata dair birinci tecrübelerin temelini bakım verenlerle kurulan bağlantılar oluşturur.
Bebeklik ve erken çocukluk periyodundaki bireyin bakım verenleri tarafınca fizikî muhtaçlıklarının karşılanması son derece kıymetlidir. Bu devirlerde gereksinimler ve bu gereksinimlerin karşılanması isteğine dair birtakım dürtüler mevcuttur. Bu muhtaçlıklar bakım verenler tarafınca karşılandığında bu dürtüler, çocuğun gereksinimleri bir daha oluşana dek yok olur. Yani bebeklik ve erken çocukluk periyodunda beslenme, barınma, korunma üzere temel gereksinimler ve bu gereksinimlere yönelik olarak geliştirilmiş keder, memnunluk, dehşet üzere temel hisler mevcuttur. Temel gereksinimlere dair oluşan hisler ağırdır ve temel muhtaçlıklar bakım verenler tarafınca giderilene kadar ağlama, çırpınma üzere çeşitli davranışsal belirtilerle devam eder. Bakım veren tarafınca karşılanan muhtaçlık daha sonrasında hisler düzenlenir. Bu gereksinim ve dürtüler bir daha oluşana kadar hisler sabit bir halde seyreder.
Örneğin bir bebek açlık gereksinimi hissettiğinde bu dürtünün getirdiği hüzün duygusu artar ve bebek ağlamaya başlar. Bu gereksinimi karşılanana kadar bebek açlığına dair bildirisini ekseriyetle ağlayarak verir. Bebeğin gereksinimi karşılanmadıkça bebek, bu muhtaçlığını daha fazla belirli edecek biçimde ağlamasını arttırabilir. Bu dürtü ve birlikteindeki ağlama refleksi, bakım verenler tarafınca bebeğin gereksinim duyduğu fizikî temas sağlanana kadar devam eder. Beslenme muhtaçlığı giderilince hem de bebeğin hisleri da düzenlenmiş olur. Bebeğin beslenmeye dair gereksinimi yeniden ortaya çıkana kadar bebek sakinliğini korur. Bebeğin gereksinimleri bu türlü döngüsel olarak devam eder. bu biçimdece muhtaçlıklar bakım verenler tarafınca karşılanır fakat tıpkı gereksinimler bir süre daha sonra döngüsel olarak yeniden oluşur.
Temel gereksinimlerin nizamlı halde karşılanması hayata, bakım verenlere karşı inanç ve sevgi duyulmasını sağlarken beraberinde sevilme inancının temellerini oluşturur. Lakin bebeklik yahut erken çocukluk devrindeki muhtaçlıklar her vakit fizikî gereksinimler değildir. Bu devirlerde bireylerin nazik okşayış, yakın göz teması, yumuşak bir ses tonu üzere sevildiğini hissetmesini sağlayacak duyusal ve duygusal uyaranlara da gereksinimleri vardır. Bilhassa dokunma, göz teması ve ses en ilkel his düzenleme ve sakinleşme araçlarıdır.
Fiziksel ve duygusal muhtaçlıkları karşılanan, bakım verenleri tarafınca sevildiğini hisseden, onları seven ve itimat duyan birey vakit içinde kendi hislerini düzenlemeyi ve kendi hislerini düzenleyerek sakinleşmeyi öğrenebilir. Lakin bu biçimdea kadar bebeğin yahut çocuğun hissini düzenleme nazaranvi ona bakım verenlerdedir. Bakım vereniyle bebeklik ve erken çocukluk devrindeki bağlarında bu hisleri dengeli ve nizamlı halde hissedemeyen bireyler, yetişkinlik devrinde hislerini düzenlemekte zorlanabilirler. Düzenlenmekte zorlanılan hisler birey tarafınca reddedilebilir, bastırılabilir yahut denetim edilemez bir hale gelebilir. Ayrıyeten yaşanan bu hislerle başa çıkma ismine bireyler sıhhatsiz davranış örüntüleri geliştirebilir ve vakit içinde bu davranış örüntülerini kalıplaştırabilirler. Zorlayıcı hisleri düzenlemeye dair sıhhatsiz bir epeyce farklı davranış örüntüsü bireyler tarafınca kullanılabilir. Bunlardan kimileri:
• Ağır his tecrübelerinden kaçınma,
• Münasebetlerde zorba yahut kurban olarak pozisyonlanma,
• Toplumsal bağlantılarda pasif-agresif tavırlarda bulunma,
• Saldırganca davranma,
• Alkol, husus, sigara kullanması,
• Kendini toplum ve toplumsal ömürden uzaklaştırmadır.
Bireylerde his düzenleme maharetlerine hormonal yatkınlık, beyindeki yapısal faktörler üzere kalıtımsal özellikler de kıymetli tesirlerde bulunabilir. özetlemek gerekirsesı genetik yatkınlık kararı birtakım bireyler hislerini daha yeterli düzenleyebilirken, birtakım bireyler için his düzenleme maharetlerini gerçekleştirmek çok kuvvetli olabilir. Bu durum bireylerin his düzenleme maharetlerini geliştirebilmeleri ismine daha epeyce uğraş ve vakit sarf etmeleri gerektiğini gösterebilir.
Duygu düzenleme maharetlerinin temellerini biyolojik faktörler ve erken periyot yaşantıları oluşturmaktadır. Kimi durumlarda ise erken devirde kazanılan his düzenlemeye dair maharetlerde yaşanan travmatik olaylar daha sonrasında bu maharetlerde zayıflamalar gözlemlenebilir.
Peki bu devirlerde çeşitli niçinlerle kâfi ölçüde gelişememiş his düzenleme maharetleri daha sonradan edinilebilir mi ya da yaşanan olaylar daha sonrasında kaybedilen his düzenleme maharetleri bir daha kazanılabilir mi?
Buyurun bu soruların karşılıklarına bir de bu açıdan bakalım.
Duygu Düzenleme Hünerleri daha sonradan Kazanılabilinir Mi?
Genetik mirasın getirdikleriyle birlikte bebeklik periyodu ve erken çocukluk periyodunda bakım verenler ile kurulan münasebet ve bakım verenlerin his düzenleme maharetleri, bireyin his düzenleme marifetlerinin temel yapı taşlarını oluşturur. özetlemek gerekirsesı genetik faktörler ve erken devir yaşantılar kararında bireyler his düzenlemeyi rahatça yapabilir yahut his düzenlemede pek zorluk yaşayabilirler.
Temelleri erken periyotta atılsa bile sahip olunan his düzenleme maharetleri bireylerin yazgısı değildir. Gereğince his düzenleme marifetlerine sahip olmadığını düşünen bireyler kendi uğraşları ile bu marifetleri öğrenebilir ve uygulayabilirler. Başlarda şuurlu halde öğrenilen ve kullanılması için efor gösterilen his düzenleme hünerleri, istikrarlı ve nizamlı kullanılmaya devam ettirildiğinde bir mühlet daha sonra kalıcılaşır ve otomatikleşir. Yani sağlıklı his düzenleme hünerleri öğrenilip, muhakkak bir süre uğraşla uygulandıktan daha sonra bireylerin yeni davranış biçimleri haline gelir. Kalıcılaşan ve otomatikleşen his düzenleme marifetleri, vakit içinde daha az gayret gerektirerek daha kolay ve daha süratli bir halde ortaya çıkmaktadır. Bu sayede bireylerin sahip olduğu lakin mutlu olmadığı his düzenleme hünerleri onlar için yazgı olmaktan çıkabilir.
Hangi Durumlarda His Düzenleme Hünerleri Kullanılır?
Duygular, bireylerin hayatta ve inançta kalmaları için geliştirilmiş bilişsel sistemler olduğundan beyinde oluşturdukları bildiriler hayli kıymetlidir. Bu bildiriler niyetler formunda zihinde belirirler. Örneğin bir kaplanla karşı karşıya olan birey korkar zira tehlikededir. Yani tehlikede olduğunu düşünen zihin kaygı duygusu olarak isimlendirilen bedensel ve zihinsel hisleri ortaya çıkarır. Bu tehlike algısıyla birlikte oluşan endişe duygusu şahsa: “Kaç, savaş yahut don’’ gibisi davranışsal komutlar içeren kanılar getirir. Endişe duygusu birlikteinde oluşan niyet ile bireyler bu komutu yerine getirerek kaplandan kaçmayı seçebilir. Bu kaçma davranışı da bireyin hayatta kalmasını sağlar.
Sadece Gerçek Tehlikeler Karşısında Mı His Düzenlemesi Yapılmalıdır?
Yaşanan durumlarda her vakit gerçek bir tehlike kelam konusu olmayabilir yahut var olan tehlike zihin tarafınca gerçek tehlike durumundan çok fazla halde algılanabilir. Örneğin bir topluluk karşısında konuşma yapan kişinin zihni de kendisinin tehlikede olduğunu düşünebilir. Lakin algılanan tehlike boyutu ile gerçekte var olan tehlike boyutu birbirinden farklı olabilir. Şayet telaş ve dehşet üzere hisler ağır ise muhtemelen algılanan tehlike var olan tehlikeden daha fazladır.
Topluluk karşısında konuşmayı yaşantılar kararında büyük bir tehlike ögesi olarak kodlamış zihin, doğal olarak endişe ve korku gibisi hisleri ağır formda tecrübeler. Kaygı ve tasa hisleri da bir daha birebir biçimde “kaç, savaş yahut don” gibisi davranışsal komut içeren niyetleri üretir. şüphesiz ki bu kanılar ıssız bir ormanda yırtıcı bir kaplanla karşılaşmış bireyin hissettiği üzere gerçek tehlike ögesini yansıtmaz. Zira topluluk önünde konuşma durumu bir kaplanla karşı karşıya kalmakla tıpkı oranda tehlike içermez. Lakin birey topluluk önünde konuşurken kendi zihnindeki tehlike algısının yoğunluğuna kapılarak yüksek seviyede dehşet ve tasa hislerini yaşayabilir. Bu hislere bağlı olarak zihinde oluşan kaygı ve dert hislerinin verdiği bildirileri dikkate alan kişi de tahlil olarak o ortamdan kaçınabilir.
Bu durumda bu ortamdan kaçmak, bireyi korumaktan fazla gerçekçi olmayan tehlike algılarının zihinde kuvvetlenmesine hizmet eder. Yani kaçan birey topluluk önünde konuşmanın çok tehlikeli olduğuna dair inancını zihninde kuvvetlendirebilir. Uzun vadede bu davranış ve inançlar bireye yararlı olmaktansa ziyan veren bir noktaya ulaşabilir. özetlemek gerekirsesı hisler bireyler için yararlı ve kollayıcı olabilirken kimi vakit de yararsız hatta ziyanlı olacak davranışları doğurabilir. Ancak his yoğunluğu geçtikten daha sonra, hislerin yararlı olan yahut ziyan veren davranışsal komutları bireyler tarafınca gerçekçi bir halde kıymetlendirilebilir. Hislerin kaynağı fark edilerek hangi hissin gerçekçi hangi hissin öğrenilmiş bir his olduğunu ayırt etmek mümkündür.
Bu sayede bireyler yaşanan durum karşısında hislerinin verdiği davranışsal komutlardan hangilerini dinleyeceğini hangilerini ise dinlemeyeceğini evvelinde belirleyebilir. Bu sayede birey, tehlike algısı oluşturan olay karşısında öncesinden belirlediği yansıları şuurlu bir halde ortaya koymak ismine uğraş gösterebilir.
Duygunun kaynağı gerçek, verdiği komutlar da sağlıklı değilse burada his düzenleme marifetlerinin kullanılması uzun vadede bireylerin hayatını daha hakikat halde yönetmelerine pek yarar sağlamaktadır.
Duygu düzenleme marifetleri öfke, hırs, saldırganlık, ıstırap, sıkıntı üzere depresif hisleri yönetebilmede kullanılabileceği üzere hem de heyecan, memnunluk üzere keyif veren hislerde da kullanılabilir. His düzenleme hünerlerinin kullanılmasında kriter olacak özellik, hislerin verdiği davranışsal komutların bireyler ve etrafları için ziyanlı olmasıdır.
Duygu Düzenleme Marifetleri Nasıl Öğrenilir?
Duygu düzenleme marifetlerini öğrenebilmek için evvela bu maharetlerin basamaklarını tanımak gerekir.
Duygu Düzenleme Hünerleri Basamakları:
1. Duyguyu tanıma
2. Duyguyu vücutta ve zihinde fark etme
3. Duyguyu kabul etme
4. Hissin gelip süreksiz olduğunu bilme
5. Hissin gelip geçişini yargısız halde izleme
6. Hissin yaşantı içerisinde vermek istediği bildirisi tanıma
7. Hissin verdiği davranışsal komutu fark etme
8. Hissin gerçek kaynağını anlamlandırma
9. Ağır duyguyu düzenleyebilecek nefes idmanı üzere sağlıklı biçimleri kullanma
10. Hissin verdiği davranışsal komutla gerçekçi, mantıklı ve yararlı olacak davranışı ayırt etme
11. Hissin verdiği bildirinin gerçekçilik boyutunu anlayarak şahsa ve etrafına de mantıklı ve yararlı olacak davranışı ortaya koyma
12. Ortaya koyulan davranışı neticeleriyla da öngörüp değerlendirebilme
13. Davranış faydalı ise bu davranışı şuurlu halde devam ettirme faydalı değilse yeni davranış metotlarıyla davranışı bir daha düzenleyebilmedir.
Duygu Düzenleme Maharetlerini Nasıl Kullanabiliriz?
Duygu düzenleme hünerlerinin kullanılması gerektiğini vurgulayan ağır hisler açığa çıktığında evvela bireyler bu hissin vücutta oluşturduğu duyumları fark etmeye çalışabilirler. Bu bedensel belirtileri gözlemlerken hangi hisleri yaşadıklarını anlamaya uğraş göstermelidirler. Bu hissin gelip süreksiz olduğunu ve bir ileti vermeye çalıştığını kendilerine hatırlatabilirler. Hissin verdiği davranışsal komutu fark edip, bunu davranışsal olarak gerçekleştirmeden yalnızca gözlemleyebilirler. His düzenleme ismine yardımcı olabilecek nefes idmanları, kas gevşetme antrenmanları üzere sağlıklı formları kullanabilirler. Yalnızca his, fikir ve vücuda odaklanarak hissin gelip geçişini izleyebilirler.
Duygu düzenlemede zorluk yaşayan bireyler başlangıçta hisleri yaşama ve izlemeye odaklanmalıdırlar. Bu hisleri gözlemlerken onları nasıl yargılamadan ve oldukları üzere kabul edecekleri hakkında birtakım çalışmalar yapmaları gerekir. His düzenlemede zorluk yaşayan bireyler birinci kademelerde davranışsal reaksiyonlarını erteleme ismine çalışmalar yapmalıdırlar. Zira hisler pek ağır olduğunda otomatikleşmiş davranışsal reaksiyonlar de baskın halde ortaya çıkarlar. Bu sebeple his düzenleme seyahatinin başlangıcında çabucak uygun davranışlara geçilmesi bireylerden beklenmez. Olaylar yahut durumlar karşısında oluşan hisler yaşanıp bittiği vakit bireyler fakat bu durumlarla ilgili birtakım olumlu değerlendirmeler yapabilirler.
Olay yahut durumlar karşısında yaşanan hisler bittikten daha sonra bu duyguyu ve verdiği iletisi yanlışsız anlayabilmek ismine bireyler kendilerine şu soruları sorabilirler:
➢ Yaşadığım bu olayla ilgili en değerli kısım benim için nedir?
➢ Bu duyguyu bu biçimde ağır yaşamama niye olan şey tam olarak nedir?
➢ Bu yaşantı benim için ne manaya gelmektedir?
➢ Bu durum karşısında benim beklentim neydi?
➢ Bu durumun benim için ferdi ehemmiyeti nedir?
➢ Yaşanan bu olay içerisinde benim için kırmızı çizgi boyutunda olan bir hududum ya da bir kuralım ihlal edildi mi?
➢ Yaşanan durumla ilgili rastgele bir ön yargım mevcut mu?
➢ Bu olayda kendimle yahut öteki bireylerle ilgili niyetlerim nelerdir?
➢ Yaşadığım bu durumun bende hissettirdiği hisler bana geçmişte yaşadığım öbür bir durumu yahut hislerimi anımsatıyor olabilir mi?
Bu soruları cevaplamak yaşanan hislerin asıl manalarının anlaşılmasına yardım edebilir. Asıl manası ve kaynağı tespit edilen hislerin düzenlenmesi daha kolaydır. Zira hissin asıl kaynağı ve maksadı anlaşıldığında bireyler burada hangi davranışların kendileri için daha sağlıklı ve faydalı olacağına karar verebilirler. bu biçimdece bireyler ağır hislerin gelip geçişi daha sonrasında uygun davranışları hayata geçirebilirler. Uygun davranışları hayata geçirebilmek için kullanılan davranış düzenleme teknikleri sürecin daha rahat halde ilerlemesini desteklemektedir. Uygun davranışları hayata geçirmek için tertipli ve kararlı halde gayret göstermek kıymetlidir. Zira uygun davranışları kalıcılaştırmak ismine her bireyin kendine tanıması gereken vakte muhtaçlığı vardır. Bu vakit dilimi ise her birey için faklı süreci kapsamaktadır.
Duygu Düzenlemede Zorluk Yaşayan Bireyler Ne Vakit Psikoterapi Takviyesi Almalıdırlar?
Duygu düzenlemenin basamakları şahsi olarak uygulanabileceği üzere kişinin his düzenleme kuvvetliklerini yanlışsız formda tahlil ve tespit etmesi beraberinde tespit edilen kuvvetlikleri düzenlemeye dair teknikleri de tek başına devam ettirmesi kolay bir müddetç değildir. Bu süreçte bireyin his düzenlemesinde yaşadığı kuvvetlikler tarafsız ve profesyonel halde gözlemlenerek birey için uygun strateji ve tekniklerin belirlenmesi gerekir.