Kusur Yapmaktan Korkmak

Günümüzde bir fazlaca kişi yapmış olduğu işlerde başarılı olmak ister. Yapılan rastgele bir harekette başarısız olmak kişiyi duygusal olarak olumsuz etkilemektedir. İnsanların bir kısmı yapmış oldukları işlerde başarısız olduğunda duygusal fazlaca fazla çökkün hissetmektedir. Bu çökkünlük hali, kimi vakit içinderda kişinin depresyona girmesine niye olabilecek kadar kuvvetlidür. Bu noktadan itibaren şahıslar kusur yapmamak ismine bir epeyce hareketten uzak durabilir ya da bir aksiyonu gerçekleştirdiğinde ağır korku yaşayabilir. Bu yazı da başarısız olma tasası ve sebeplerine değinilecektir.

Bir hareketi gerçekleştirmedilk evvel, o aksiyonun neticelerina yönelik, endişe üzere olumsuz hisleri hissetme ve bu olumsuz hisler sebebiyle hareketi gerçekleştirmekten vazgeçme ya da zorlanma durumuna başarısız olma tasası ya da kusur yapma korkusu denir. Kusur yapma korkusu, kişiyi bir fazlaca açıdan negatif biçimde etkilemektedir.


  1. Kusur yapma korkusu kişinin başarılı olmasını maniler ve ortasında ki kabiliyetlerini kullanma hünerini köreltir. Birey yanılgı yapmamak ismine kendisini bir hayli hareketten geri fiyat. ‘’Hata yapmadım zira rastgele bir harekette bulunmadım’’ niyeti pekiştikçe kişi vakit içinde daha fazla pasif hale gelir. Başarılı insanların ortak özellikleri yanılgı yapmaktan hayli fazla telaş duymayan ve yanlışlara karşın ilerleyebilmiş bireyler olmalarıdır. Bu sebeple kusur yapmamak ismine ileriye adım atmama hali kişiyi vakit içinde başarısız kılmaktadır.


  2. Birey başarısız olmama ismine dikkat ettikçe kendi olmaktan çıkmaya başlar. Örneğin, kişi bir hobi edinmek istediğinde (yüzme, enstrüman çalmak, spor vs.) ‘’ya başaramazsam’’ niyetine dayanamaz ise, hobi edinmekten vazgeçebilir. Bu kaygı hali kişinin yapmak istediği hareketten vazgeçmesine sebep olur. Ya da kişi İngilizce öğrenmek ister lakin ‘’ ya yanılgı yaparsam ya öğrenemezsem’’ üzere fikirleri yoğunlukta hissettiği için bu durumdan vazgeçer. ötürüsıyla kusur yapma korkusu kişiyi yapmak istediği bir epey şeyden yoksun bırakır. Kişi artık kendi olmaktan vazgeçer ve yalnızca yanılgı yapmamak ismine yaşayan bir varlığa dönüşür.


  3. Yanılgı yapma korkusu bireylerin yerinde saymasına yol açar ve bir grup ruhsal badireler yaşamasına sebep olur. Kusur yapma korkusunu ağır yaşayan bir kişi, hayatta inançlı alanından ileriye gerçek adım atmaktan telaş duyar. İnançlı alanı, kısıtlı eylemsizlik ya da eylemsizlik olabilir. Örneğin, iş yerinde terfi almamayı tercih etmek, iş değiştirememe, taşınamama, yeni tecrübelerden kaçınma vs. Tüm bu durumlar uzun müddette kişiyi ruhsal olarak sorun duymaya iter. Depresyon, dert, öfke, panik atak üzere kişiyi zora sokan ruhsal sorunlar kişinin hayattan aldığı doyumu da büyük ölçüde azaltır.


  4. Kusur yapma korkusu kişinin karar verebilme marifetini köreltir. Bireyin rastgele bir hususta bir karar alması pek güç bir durum haline gelir. Birey yanılgı yapmaktan o kadar tasa duymaya başlar ki, vereceği kararlarda da kusur yapma dehşetinden dolayı ikilemde kalır ve bu ikilimde olma hali kişinin iç dünyasında kahır duymasına sebep olur. Bilhassa bu bireyler sıradan kararlarda dahi zorlanmalarından dolayı etrafından yardım alma gereksinimi duyarlar. ötürüsıyla ferdi manadaki kararlarını dahi etrafındaki şahıslara sorarak almaktadır.

Kusur Yapma Kaygısının Sebepleri:


  • Eleştirel ebeveynlere sahip şahıslarda çoğunlukla başarısız olma, kusur yapma korkusu görülmektedir. Kişi çocukluğunda yanılgı yaptığı noktalarda ebeveynlerin olumsuz birtakım davranışlarına maruz kaldığında, kusur yapmamak ismine epeyce uğraş sarf etmeyi öğrenir ya da yanılgı yapmamak ismine eylemsizliği öğrenir. Her iki durum da kişinin ruhsal olarak kasvet duymasına yol açar.

  • Hoşgörülü olmayan bir toplumda yetişmek. Kişi, arkadaş etrafında, okulda, öbür toplumsal münasebet alanlarında sık sık yargılayan ve yanılgıyı kabul etmeyen bir ortamda yetişmiş ise, kusur yapmaktan kaygı duyabilmektedir. Örneğin, birey çocukluğunda her yanılgı yaptığında onu azarlayan bir öğretmene sahip olmuş ise, yüksek ihtimalle başarısız olma korkusu yaşar.

  • Mükemmeliyetçi bir kişilik yapısına sahip olan bireylerde yanılgı yapma korkusu çoğunlukla görülmektedir. Bu bireylerin hayatlarında yanlışa yer yoktur. Etraflarında kusur yapan bireylere de mesela çalışanlarına, çoğunlukla öfkelenirler. Kusur yapmamak ismine fazlaca fazla çalışırlar ve uzun çalışmalar kararında vakit içinde ruhsal ve bedensel olarak çökkün hissederler. Mükemmeliyetçi bir birey her şeyin eksiksiz olmasını istediği için kusurlar onlar için çok telaş vericidir.
Yanılgı Yapma Korkusunu Yenmek

Kusur yapma korkusu öteki ismiyle başarısız olma tasası aslında davranışsal manada ki eğitim sırasında öğrenilmiş bir ruhsal baskı sorunudur. Bilhassa başarısız olma korkusu toplumumuzda giderek artmaktadır. Bu duruma sebep olan, harika çocuk yetiştirmeye çalışan ebeveynlerin artması, toplumun yargılan, hoşgörülü olmayan yaklaşımı ve toplumsal çevreninde bu bedellere nazaran şekillenmesidir.

Unutulmamalıdır ki, her birey kusur yapabilir zira insan olmanın özünde ‘’hataya yer yoktur’’ diye bir kural yoktur. Tersine insan olmak yanılgı yapmaktır. Beşerler süreç içerisinde olgunlaşan ve gelişen bir varlık olması sebebiyle sık sık yanılgı yapar. Kusurlar bireylere deneyim kazandırır, bu deneyimler ise bir kara dönüşerek kişiyi ileriki devirlerde daha başarılı kılmaktadır. Burada ki kıymetli nokta, kişinin yapmış olduğu yanlışlardan tecrübe elde etmesi ve daha sonraki hayatını bu tecrübelere göre şekillendirmesidir. Örneğin, ders çalışma stratejisinde kusur yapan bir kişi, daha sonraki çalışmalarında tıpkı stratejiyi uygulamama konusunda bir öğrenme gerçekleştirmiştir. Bu durum kişinin daha verimli bir ders çalışma stratejisi aramasına niye olacaktır. Doğal bir biçimde gelişme ve olgunlaşmanın bir yolu da yanılgı yapmaktır. ötürüsıyla yanılgı yapmamak için rastgele bir harekette bulunmama ya da kısıtlı harekette bulunmak bireylerin doğal gelişim ve olgunlaşma seyrini bozabilmektedir.


Psikoterapi Yanılgı Yapma Korkusu Olan Bireylerle Nasıl Çalışır?

Psikoterapide, bireylerin ruhsal badirelerini anlamak ve çözümlemek ismine bir epey çalışma tekniği geliştirilmiştir. Psikoterapistin bakılırsavi, danışanına uygun olan ekol ve o ekole uygun çalışma tekniklerini kullanmaktır. Örneğin, yanılgı yapma dehşetiyle alakalı geçmiş tecrübelerinde epey fazla travması olan danışan ile daha epeyce çocukluk anılarına değinerek oradaki travmalar güzelleştirilmeye çalışılır. Kusur yapma kaygısıyla bağlı travmalarını konuşabilen ve iyileştirebilen danışanların yanılgı yapma korkusu da vakit içinde azalabilmektedir. Yanılgı yapma korkusu mükemmeliyetçi kişilik yapısına sahip ya da daha çarpık fikir sistemine sahip bireylerde, bir daha terapist daha fazlaca uygun teknikleri kullanabilmektedir. Örneğin, bilişsel davranışçı terapi ekolüne bakılırsa çalışabilir ve danışanı eksiksiz olmayla ilgili fikirlerini araştırabilir buradan gelen sekonder hasılatları fark edebilir. Bu sayede iç görü kazanan danışanın başarısız olma korkusu ise vakit içinde azalma gösterebilmektedir.

Kusur yapma korkusu ruhsal kökenli bir sorundur. Kişinin hayatını zorlaştıran ve daha keyifsiz hale getiren bu sorun, psikoterapi ile çözümlenebilmektedir. Her ruhsal eza da olduğu üzere, sorun çözülmediğinde vakit içinde büyümeye ve kişiyi hayatında çıkmaz bir noktaya götürebilmektedir. Bu sebeple başarısızlık tasası yaşayan bireylere, sorunu vakit kaybetmeden çözmeleri tavsiye edilir.