Vatandaşlar tek ‘tık’la memleketlernin arşiv dokümanını gorebilecek

dunyadan

Global Mod
Global Mod
Vatandaşlar tek ‘tık’la memleketlernin arşiv dokümanını gorebilecek
– Cumhurbaşkanlığı Devlet Arşivleri Lideri Prof. Dr. Uğur Ünal, tasnifi süren 95 milyona yakın evrak ve 400 bin defterin değerli bir kısmının internet üzerinden araştırmaya açıldığını belirterek, vatandaşların da memleketleriyle ilgili biroldukça belgeyi gorebileceğini belirtti.

Ünal, Necmettin Erbakan Üniversitesi tarafınca düzenlenen bir konferansa katılmak üzere geldiği Konya’da, AA muhabirine, Türkiye’nin arşivcilik tarihinin hayli güçlü ve kapsamlı olduğunu söylemiş oldu.

Türkiye’deki arşivlerin 2018’de tek bir merkez yönetimine bağlandığını hatırlatan Ünal, devlet arşivlerinin statüsünün olması gereken yerde konuşlandırıldığını lisana getirdi.

– 50’ye yakın devletin tarihi Devlet Arşivleri’nde

Ünal, arşivlerin yalnızca Türkiye’nin değil yakın coğrafyanın tarihini de yakından ilgilendirdiğini vurgulayarak, “Özellikle Osmanlı Devleti’nin idaresi altında bulunan coğrafya düşünüldüğünde Devlet Arşivleri bugün 50’ye yakın devletin tarihini direkt ilgilendiren dokümanları ihtiva ediyor. Sayısı 100 milyona yakın dokümandan ve binlerce defter kaydından bahsediyoruz. Her biri bölge ülkelerinin tarihini yakından ilgilendiren kayıtlar içeriyor.” diye konuştu.

– e-Devlet üzerinden sisteme giriş yapılabiliyor

Kurumlardaki Osmanlı periyodu başta olmak üzere tarihi evrakları toparladıklarını anlatan Ünal, şöyleki konuştu:

“Şu an arşivimizde 95 milyona yakın evrak, 400 bin defter var. Bunların kıymetli bir kısmının tasnifi sürüyor. Düzgün bir noktaya geldik. Kıymetli bir kısmını e-Devlet üzerinden ve resmi internet sitemizde araştırmaya açtık. Vatandaşlarımız da memleketleriyle ilgili pek hayli belgeyi bakılırsabilir ve kıymetlendirebilir. Osmanlı devri olduğu için Osmanlı Türkçesi’ni bilmek gerekiyor yahut bilen birisiyle inceleyebilirler. Vatandaş, kendi köyü ile ilgili en azından nüfus kaydı, o köye ilişkin bir kayıt, gereksinim, imam atanması, vazifeli yahut bir vukuat, olay vardır, onlarla ilgili kaydı tarayabilir. Bunları Latin harflerle tarayabilir lakin karşısına Osmanlı Türkçesi ve Latin harfleri ile doküman çıkabilir. e-Devlet üzerinden sisteme giriş yapılabiliyor, kayıtlar araştırılabiliyor. Osmanlı devrine ilişkin dokümanlar hayli eskidir fakat illa kendine ilişkin dokümanın epeyce eski olacağı manasına gelmiyor. Çok fazla kaydımız var fakat 16. yüzyılın başlarından itibaren çok sayıda evrak vardır arşivlerimizde.”

– 300 yıllık tarihi dokümanda “ince detay” ortaya çıktı

Ünal, Osmanlı ferman ve beratlarının değerli dokümanlardan olduğuna işaret ederek, şunları söylemiş oldu:

“Bunların içerdiği karar kıymetli. Padişah şahsen görmüştür, onun tuğrasını çektirmiştir. Natürel daha sonradan padişah tuğraları çekiliyor ya da süslemeler yapılıyor. Beratlarda onları görüyoruz. O beratlardan birinde, epeyce özel bir ortamda ve stüdyoda 15-20 katına kadar büyüttüğümüzde, çiçeğin küçücük sap kısmında kıl ile ‘Mustafa’ yazıldığını gördük. Onu yapan kişi adeta mührünü oraya vurmuş. Tahminen de yalnızca kendisinin haberi var, onun haricinde kimsenin haberi yok fakat günümüzde, 300 yıl daha sonra bunu bir stüdyo ortamında görme fırsatı bulduk.”

– Arşiv dokümanları kültürel diplomaside de değerli rol oynuyor

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın arşiv evraklarına kültürel diplomasi ismine fazlaca kıymet verdiğinin altını çizen Ünal, şunları kaydetti:

“Yabancı devletlere geldiklerinde bir ekip dokümanlar veriliyor. Küba Cumhurbaşkanı geldiğinde eski periyoda ilişkin bir kaydı, Sayın Cumhurbaşkanımız kendilerine takdim ettiler. Şaşkınlıkla karşıladı, şaşırdı ve bu dokümandan hiç bir haberi olmadığını belirtti. Küba’dan, 110 yıl evvel gönderilen, kendinin tanınmasını isteyen ve İkinci Abdülhamid’e gönderilen bir evraktır. Sultan İkinci Abdülhamid ise buna yanıt vermiş, ‘ben sizi ve idarenizi tanıyorum’ demiş. İkili bağlantılar manasında epeyce pahalı bir doküman. Bu bağlarımızı daima güçlendirmesi ismine, sultanın yahut bir devlet yöneticisinin dedesine ilişkin bir mührü, kaydı ve belgeyi bizim arşivlerimizde bulabilirler. Arşivlerimiz yalnızca Türkiye’nin değil pek epey dünya ülkesinin de arşivi durumundadır, bir müracaat deposudur.”

Haber Sitelerinden Alıntı Yapılmıştır.