Yas: Nedir, Nasıl Yaşarız ?

Yas, yaşadığımız kayıplara gösterdiğimiz yansılar bütünü olarak nitelendirilir. Çoklukla sevdiğimiz birisinin vefatı ve kaybı ile ilişkilendirilse bile aslında hayatımızda yaşadığımız biroldukça kayıp yas tutmamıza niye olabilir. kimi vakit biten bir münasebet, hayatımızın sonlanan bir dönemi, veda ettiğimiz bir kent üzere birfazlaca farklı olay yas sürecini tetikleyebilir. Yas, hepimizin ömrümüzün çeşitli periyotlarında deneyimlediği ve yaşanması çok doğal olan, kendi temposunda yaşanması gereken bir müddetçtir. Şahsa mahsus bir müddetç olduğu için farklı insanlarda farklı biçimlerde kendisini gösterebilir lakin süreci birkaç adımla kategorize etmek mümkündür.

Genel olarak olağan yas reaksiyonunun beş adımı olduğunu söyleyebiliriz. Süreç, inkar ile başlar. Başta kişi bu kayıbı inkar edebilir yahut kendisini bir hissizlik durumu içerisinde bulabilir. Akabinde bu hissizlik yerini bir kızgınlık yahut isyana bırakır. Bu noktada kaybedilen kişi yahut olaya duyulan hasret kendisini öfke ile gösterebilir. Bir daha sonraki pazarlık evresinde kişi kendisiyle, etrafıyla, inandığı çeşitli güçlerle pazarlık yapmaya çalışabilir. Bu noktada inkarın giderek ortadan kaybolduğunu söylemek mümkündür. daha sonrasında hissizlik ve öfke hislerini yerini bir depresyon sürecine bırakır. Kişi kendisini buhrana girmiş, boşlukta, mutsuz hissedebilir. Ayrıyeten bu, uyku tertibinde bozulmalar, iştahsızlık ve etraftan uzaklaşma üzere fiziki hallerde de görülebilir. En sonunda ise depresyon yerini kabullenmeye bırakır. Fakat elbette bu yasını tuttuğumuz olayın bir daha bizi asla üzmeyeceği yahut o insanın ya da durumun eksikliğini tekrar asla hissetmeyeceğimiz manasına gelmez. Bilakis yaşanan bir kaybın bizi vakit zaman etkilemesi, aklımıza gelmesi, bizi yeniden üzmesi çok insani bir durumdur. Lakin yas sürecinin uzaması ile bir arada patolojik yasa dönüşebilir. Kişi yasın belli bir döneminde takılı kalıp yeniden olağan hayata adapte olamadıysa, depresyon süreci ağır bir biçimde devam ediyorsa patolojik yas üzere bir durum kelam konusu olabilir. Bu durumda kişinin bir uzmandan takviye alıp psikoterapi görmesi faydalıdır.

Sonuç olarak, ömrümüzün çeşitli devirlerinde yaşadığımız kayıplar yas tutmamıza yol açabilir. hiç bir kayıp yaşamadığımız yahut sevdiklerimizle hiç vedalaşmak zorunda kalmadığımız bir hayat pek de mümkün görünmemektedir. Bu sebepten dolayı yas, sevmek ve bağlanmak üzere ömrün bir modülüdür. Lakin bu yas sürecinin kişiyi hayattan koparacak derecede ağır yaşandığı ve uzadığı vakit içinderda gerekli dayanağın alınması da kıymetlidir.